|
1. Sepultis, ut praediximus, bellis
civilibus coalescentibusque rei publicae membris, et coaluere quae tam longa
armorum series laceraverat. Dalmatia, annos viginti et ducentos
rebellis, ad certam confessionem pacata est imperii. Alpes feris incultisque nationibus celebres
perdomitae. Hispaniae nunc ipsius praesentia, nunc Agrippae, quem usque in
tertium consulatum et mox collegium tribuniciae potestatis amicitia principis
evexerat, multo varioque Marte pacatae.
2.
In quas provincias cum initio Scipione et Sempronio Longo consulibus
primo anno secundi belli Punici abhinc annos quinquaginta et ducentos Romani
exercitus missi essent duce Cn. Scipione, Africani patruo, per annos ducentos
in iis multo mutuoque ita certatum est sanguine, ut amissis populi Romani
imperatoribus exercitibusque saepe contumelia, nonnumquam etiam periculum
Romano inferretur imperio.
3.
Illae enim provinciae Scipiones consumpserunt; illae contumelioso decem
annorum bello sub duce Viriatho maiores nostros exercuerunt; illae terrore
Numantini belli populum Romanum concusserunt; in illis turpe Q. Pompei foedus
turpiusque Mancini senatus cum ignominia dediti imperatoris rescidit; illa tot
consulares, tot praetorios absumpsit duces, patrumque aetate in tantum
Sertorium armis extulit, ut per quinquennium diiudicari non potuerit, Hispanis
Romanisne in armis plus esset roboris et uter populus alteri pariturus foret.
4.
Has igitur provincias tam diffusas, tam frequentis, tam feras ad eam
pacem abhinc annos ferme quinquaginta perduxit Caesar Augustus, ut quae maximis
bellis numquam vacaverant, eae sub C. Antistio ac deinde P. Silio legato
ceterisque postea etiam latrociniis vacarent.
|