102-bezwe | bidt-gewog | gewoo-oerzo | offer-state | stati-waart | wacht-zwijg
bold = Main text
Chapter, Thema, Paragraph, Number grey = Comment text
501 Greet | en lief te hebben. Daarom bidt de psalmist: “Heer, laat
502 II, 4, 2,78 | van de moraaltheologen en biechtvaders: “Het is niet voldoende,
503 III, 0, 6,93 | buitengewoon waardevolle bijdrage, opdat men - niet alleen
504 Inl, 0, 2,4 | der Waarheid hebben zij bijgedragen tot een beter begrip van
505 II, 0, 11,30 | Deze en andere vragen - bijv.: Wat is de vrijheid en
506 II, 2, 1,55 | staat om de onherhaalbare bijzonderheid van alle afzonderlijke concrete
507 III, 0, 11,110 | geweten van de gelovige binden, zich over die handelingen
508 I, 0, 9,22 | Mozes oorspronkelijker en bindender “begin”: het oorspronkelijke
509 II, 0, 12,34 | afhankelijkheid, die haar helderste en bindendste uitdrukking gevonden heeft
510 II, 3, 1,67 | richting wijzende keuzen bindt. ~De fundamentele optie
511 I, 0, 4,8 | alles wat hij is in Hem binnengaan; hij moet om zichzelf te
512 II, 0, 11,28 | haar in de hele waarheid binnenleidt (vgl. Joh. 16, 13), heeft
513 II, 1, 3,42 | keuze, persoonlijk nl. van binnenuit bewogen en aangezet, en
514 II, 1, 4,48 | zou van fysicisme of van biologisme beticht moeten worden. Met
515 II, 1, 4,47 | theologen zou zulk een “biologistische of naturalistische bewijsvoering”
516 III, 0, 12,116 | erover te waken, dat in onze bisdommen de “gezonde leer” (1 Tim.
517 Inl, 0, 2,4 | persoonlijk als samen met het bisschoppencollege een zedenleer ontwikkeld
518 II, 3, 2,70 | Kerk, beklemtoond. En de bisschoppensynode van 1983, waaruit dit schrijven
519 III, 0, 6,93 | bittere zoet en het zoete bitter maakt” (Jes. 5, 20). ~Als
520 I, 0, 5,11 | Schrift, die op elke van haar bladzijden doordrongen is van de waarneming
521 III, 0, 6,93 | gevoel nieuw leven in te blazen. Door hun uitmuntende getuigenis
522 I, 0, 8,21 | Gal. 3, 27): “Laten we blij zijn en dankbaar - roept
523 II, 4, 1,73 | geboden! (Mt. 19, 17). ~Blijkbaar gaat het om een door het
524 III, 0, 10,107 | deemoedige en vaak voor de blikken van mensen verborgen ledematen
525 II, 1, 3,42 | aangezet, en niet door een blinde innerlijke drift of door
526 III, 0, 11,109 | als “geloofsgemeenschap” bloeien en zich ontplooien, zoals
527 III, 0, 11,112 | pragmatisme en positivisme blootstaat, zorgvuldig de onderscheiding
528 II, 2, 2,58 | de heraut van God en de bode, en wat het zegt, beveelt
529 I, 0, 7,17 | kennen, de onontbeerlijke bodem is, waarop het verlangen
530 II, 2, 2,58 | geweten - schrijft de H. Bonaventura - is als het ware de heraut
531 II, 2, 3,62 | blind wordt”. 107 Met deze bondige woorden geeft het Concilie
532 II, 4, 3,81 | uit goede motieven (causis bonis) zouden worden gedaan, geen
533 I, 0, 6,15 | u: ieder die alleen maar boos is op zijn broeder, is schuldig
534 I, 0, 9,22 | liefde van Christus na te bootsen en na te leven is voor de
535 II, 1, 5,52 | heeft in zijn dynamiek geen bovengrens, wel echter een ondergrens:
536 II, 1, 3,44 | treedt in het overleg van de bozen, op de weg van de schenders
537 III, 0, 10,108 | beklemtoonde reeds Novitianus en bracht daarmee het authentieke
538 Slot, 0, 12,120 | volgende vaststelt: “Het eerste brandend verlangen om te leren schenkt
539 II, 0, 12,31 | verschillende wijze, met een brandende kwestie verbonden: de vrijheid
540 III, 0, 8,98 | vernederde mensen en steeds breder en heftiger wordt het verlangen
541 III, 0, 6,93 | maakt. De martelaren en, in bredere zin, alle heiligen van de
542 III, 0, 8,101 | zich er niet aan houdt, breekt het fundament van het politieke
543 III, 0, 8,101 | vast te houden en te uit te breiden, principes zijn, die hun
544 II, 1, 3,42 | psalmist gezegd heeft: “Breng het juiste offer (Ps. 4,
545 I, 0, 10,26 | gedragsnormen. Dat blijkt uit de brieven, die de door de heilige
546 II, 4, 3,82 | en dat tot schade van de broederlijkheid onder de mensen en de waarheid
547 II, 4, 1,74 | genoemde, probleem van de “bronnen van de moraliteit”. En juist
548 I, 0, 8,21 | dikwijls als gij van dit Brood eet en uit de Kelk drinkt,
549 I, 0, 6,15 | blik die in staat is de bruidsbetekenis van het lichaam te respecteren: “
550 Slot, 0, 12,120 | als de dienaren tijdens de bruiloft van Kana in Galilea, op: “
551 II, 4, 1,73(124) | ed. Philip Edward Pusey, Bruxelles, Culture et Civilisation (
552 III, 0, 6,93 | dergelijk getuigenis geeft een buitengewoon waardevolle bijdrage, opdat
553 III, 0, 8,99 | minderheid optreden, haar buitensluiten, onderdrukken, uitbuiten
554 III, 0, 8,100 | van cheques en rekeningen, buitensporige uitgaven, verspilling etc. 158
555 III, 0, 7,97 | publieke machten als de burgers moeten navolgen. Ongeacht
556 II, 0, 12,34(59) | Certain Difficulties Felt by Anglicans in Catholic Teaching (
557 I, 0, 10,27(42) | Codex van het canonieke recht, can. 747, 2. ~
558 II, 4, 2,76 | in deze laatste zich een casuïstiek ontwikkeld heeft, die erop
559 II, 3, 1,65 | afzonderlijke bona (ook “categoriale “ bona genoemd”). Maar naar
560 II, 3, 2,70 | scheppen van een theologische categorie, zoals precies die van de “
561 II, 0, 12,34(59) | Difficulties Felt by Anglicans in Catholic Teaching (Uniform Edition:
562 II, 1, 4,48(86) | Wenen, constitutie Fidei catholicae: DS, 902; concilie van Lateranen,
563 III, 0, 6,94(147) | propter vitam vivendi perdere causas!”: Juvenal, Satirae, VIII,
564 II, 4, 3,81 | als ze uit goede motieven (causis bonis) zouden worden gedaan,
565 III, 0, 10,106(166) | Toespraak aan de bisschoppen van CELAM (9 maart 1983), III: Insegnamenti,
566 I, 0, 6,13 | jonge man te wijzen op de “centrale plaats” van de tien geboden
567 II, 0, 12,34(59) | Grace the Duke of Norfolk: Certain Difficulties Felt by Anglicans
568 I, 0, 9,22 | bijzondere wijze beroept op het charisma van het ongehuwd zijn “omwille
569 I, 0, 6,15 | de bergrede die de Magna Charta is van de moraal van het
570 III, 0, 8,100 | belastingfraude, het vervalsen van cheques en rekeningen, buitensporige
571 II, 4, 1,73(123) | geldt niet alleen voor de christengelovigen, maar ook voor alle goedwillende
572 III, 0, 8,101(160) | Postsynodale apostolische brief Christifideles laici (30 december 1988),
573 III, 0, 4,85 | 23-24). De gekruisigde Christusopenbaart de authentieke betekenis
574 I, 0, 9,24 | Tegelijk heeft de H. Johannes Chrysostomus opgemerkt, dat de nieuwe
575 II, 4, 1,73(124) | Pusey, Bruxelles, Culture et Civilisation (1965), 590. ~
576 II, 2, 2,58(103) | 1, q. 3, concl.: Ed. Ad Claras Aquas, II, 907 b. ~
577 I, 0, 10,27(42) | Codex van het canonieke recht,
578 III, 0, 6,93 | dan is er toch nog een coherent getuigenis, dat alle christenen
579 II, 1, 5,53(99) | H. Vincenzo di Lerins, Comminitorium primum, c. 23: PL 50, 668. ~
580 III, 0, 11,113 | polemiek bepaalde, door de communicatiemiddelen opgeworpen meningsverschil
581 II, 0, 12,34(59) | Edition: Longman, Green and Company, London, 1868-1881), Bd.
582 II, 1, 1,37 | toe, dat een specifieke competentie van de Kerk en haar leergezag
583 II, 2, 1,55 | Daarenboven onthullen ze de complexiteit die het verschijnsel van
584 III, 0, 6,91 | deel”: een duidelijk en compromisloos getuigenis voor de waarheid
585 III, 0, 7,96 | zeggen ontoegeeflijke en compromisloze verdediging van de absoluut
586 II, 4, 3,83 | zichzelf slechte handelingen, concentreert zich, zoals men ziet, in
587 III, 0, 11,112 | empirisch en statistisch concept van “normaliteit” ontvouwen,
588 III, 0, 10,106 | theoretisch perspectief, als vaste concepten, die hun volledige culturele
589 II, 1, 2,38 | passende autonomie, waaraan de concilie-constitutie Gaudium et Spes bijzondere
590 II, 0, 12,31 | bewust”, stelde reeds de concilieverklaring over de godsdienstvrijheid “
591 II, 2, 2,58(103) | Sentent, dist. 39, a. 1, q. 3, concl.: Ed. Ad Claras Aquas, II,
592 II, 0, 12,33 | het overschrijden van de conclusies, die uit deze observaties
593 II, 2, 1,56 | oorspronkelijkheid van een bepaalde concretere existentiële wijze van beschouwen
594 II, 3, 1,67 | actualiseert in acht te nemen en de concretiseringen waarin zij tot uitdrukking
595 II, 0, 12,33 | psychologische en maatschappelijke conditioneringen die het beleven van de menselijke
596 I, 0, 9,24(31) | Confessiones, X, 29, 40: CCL 27, 176;
597 I, 0, 6,12(20) | Vgl. H. Maximus Confessor, Quaestiones ad Thalassium,
598 III, 0, 7,95 | gaat om zeer complexe en conflictrijke situaties van het huidige
599 II, 2, 2,59(105) | Congregratie van het H. Officie, instructie
600 III, 0, 4,84(136) | deelnemers van het Internationale Congres voor moraaltheologie (10
601 II, 0, 12,31(54) | en bevrijding Libertatis conscientia (22 maart 1986), 19: AAS
602 III, 0, 6,90 | van de “teleologische”, “consequentialistische” en “proportionalistische”
603 III, 0, 9,102 | echter onmogelijk. Dit is een constante leer uit de traditie van
604 II, 1, 4,46 | wereld, de fysisch-chemische constanten, de lichamelijke en psychische
605 II, 4, 1,71 | van Nyssa indrukwekkend constateert: “Alle wezens die aan wording
606 II, 1, 5,51 | doen toenemen, zijn sociale contacten onderhouden, de waarheid
607 I, 0, 10,27 | Jezus Christus en in de continuïteit van de traditie der Kerk,
608 II, 1, 4,47 | de geslachtsdaad zouden contraceptie, directe sterilisatie, zelfbevrediging,
609 II, 4, 3,80 | handelingen en met het oog op contraceptieve praktijken, door middel
610 I, 0, 6,13 | tegelijkertijd dienen ze als controle daarvoor. Zij vormen de
611 II, 3, 2,70 | is met de goddelijke wil (conversio ad creaturam - toewending
612 II, 1, 4,48 | als persoon - een geheel - corpore et anima unus87 - is. Deze
613 III, 0, 8,98 | economisch onrecht en politieke corruptie, waardoor hele volkeren
614 II, 2, 1,55 | normen, als wel tot een creatief en verantwoordelijk op zich
615 II, 3, 2,70 | goddelijke wil (conversio ad creaturam - toewending naar het geschapene).
616 III, 0, 6,94(147) | Summum crede nefas animam praeferre pudori
617 I, 0, 6,15(25) | 37: PL 15, 1541; Vgl. H. Cromatius van Aquileia, Tractatus
618 II, 4, 1,73(124) | Edward Pusey, Bruxelles, Culture et Civilisation (1965),
619 I, 0, 10,26 | er, naast vermaningen en cultuurgebonden aanwijzingen, een ethische
620 III, 0, 6,94 | van de godsdienst- en de cultuurgeschiedenis van het Avondland en de
621 II, 0, 12,34(58) | Pius IX, encycliek Quanta cura (8 december 1864): Pii IX
622 III, 0, 9,103(164) | tot de deelnemers van een cursus over verantwoord ouderschap (
623 I, 0, 6,15(25) | In Psalmum CXVIII Expositio, sermo 18, 37:
624 II, 4, 1,73(124) | Cyrillus van Alexandrië, In D. Johannis Evangelium, vol.
625 I, 0, 9,24 | eenvoudige en diepe woorden: “Da quod iubes et iube quod
626 II, 1, 4,46 | stap zou moeten overwinnen. Daarbij stemmen verschillende opvattingen
627 I, 0, 6,14 | het eeuwige leven: “Handel daarnaar en ge zult leven” (Lc. 10,
628 II, 1, 5,52 | een ondergrens: gaat men daaronder, dan schendt men het gebod.
629 III, 0, 6,93 | getuigenis, dat alle christenen dagelijks bereid zouden moeten zijn
630 III, 0, 9,105 | getuigenis antwoordt hij: “Dank zij God door Jezus Christus,
631 III, 0, 10,108 | levensvoorwaarden en -situaties te danken: het is de heilige Geest -
632 Slot, 0, 12,119 | zijn buitengewone eenvoud dankt. In de discussies over de
633 III, 0, 9,105(165) | De interpellatione David, IV, 6, 22: CSEL 32/2, 283-
634 II, 4, 1,74 | hebben zich in de laatste decennia nieuwe - of weer vernieuwde -
635 I, 0, 4,8 | over het zedelijk goede deed opkomen. Hij merkt de behoefte
636 II, 1, 3,43 | beheert. God maakt de mens deelachtig aan zijn wet, zodat de mens
637 II, 1, 4,48 | aan de heerlijkheid zal deelhebben; ze herinneren er ook aan,
638 Slot, 0, 12,118 | leven maakt Jezus ons tot deelhebbers van zijn liefde en leidt
639 III, 0, 11,109 | overtuigd en verantwoordelijk deelnemen aan en horen bij de Kerk
640 III, 0, 12,114 | tot navolging in armoede, deemoed en liefde: “Kom en volg
641 I, 0, 5,11 | behoren, Hem te gehoorzamen, deemoedig met Hem onze weg te gaan,
642 I, 0, 7,16 | 5, 3), dat wil zeggen de deemoedigen. In deze zin kan men zeggen,
643 I, 0, 6,12 | geschonken; Hijzelf bevestigt ze definitief en stelt ze ons als weg
644 II, 1, 4,48 | anima unus87 - is. Deze definities wijzen er niet alleen op,
645 III, 0, 4,85 | alleen bij Hem het ware en definitieve antwoord op de zedelijke
646 Slot, 0, 12,118(181)| O inaestimabilis delectio caritatis: ut servum redimeres,
647 III, 0, 11,113 | beslissingsprocedures van democratische aard bepaald. Het door berekend
648 II, 0, 11,29 | zich moeite geven om hun denk- en oordeelswijze, die in
649 II | Hoofdstuk II~“Past u niet aan de denktrant van deze wereld aan!” (Rom.
650 II, 4, 2,76 | natuurwetenschappelijke denkwijze een zekere overtuigingskracht;
651 III, 0, 6,93 | waarheid in de gewoonten en denkwijzen van de mensen en de maatschappij
652 II, 4, 3,80 | willekeurige arrestaties, deportaties, slavernij, prostitutie,
653 II, 2, 3,62 | rechter: het kan dwalen. Desalniettemin kan de dwaling van het geweten
654 II, 4, 2,77 | uiterlijke werken tot in detail voorschreven, met bijzondere
655 II, 1, 4,46 | onderwerpen, ja zelfs hem te determineren. Vandaag nog schijnen voor
656 II, 4, 2,78 | scherpzinnige, nog altijd deugdelijke analyse van de H. Thomas
657 II, 1, 2,41 | transcendente God vereren. Deus semper maior. 74 ~
658 I, 0, 5,10 | verklaring die het boek Deuteronomium over het fundamentele gebod
659 III, 0, 6,91 | leerlingen, te beginnen met de diaken Stefanus (vgl. Hand. 6,
660 III, 0, 5,88 | ernstiger en schadelijker dichotomie, die het geloof scheidt
661 III, 0, 6,94 | uitspraak van de Latijnse dichter Juvenalis gelden: “Beschouw
662 III, 0, 6,94 | zoals ook af en toe de dichters, vooral in hun uitingen
663 I, 0, 10,26(37) | 1 Petr 2, 12 ff.; vgl. Didaché, II, 2: Patres Apostolici,
664 I, 0, 8,19 | oproep richt zich vooral aan diegenen aan wie Hij een bijzondere
665 II, 1, 1,35 | hun denken plaatsen. Van dien aard zijn de doctrines,
666 Slot, 0, 12,120 | ons draagt ze, net als de dienaren tijdens de bruiloft van
667 II, 0, 12,32 | autonoom vast te leggen en dienovereenkomstig te handelen. Deze visie
668 III, 0, 4,87 | dwang maar de liefde de diensten oplegt.. De liefde maakt
669 III, 0, 12,116 | onderwijs of de medische dienstverlening ~en ziekenhulp, de bisschoppen
670 II, 1, 4,48 | natuur en het lichaam blijken dientengevolge voor het kiezen van de vrijheid
671 II, 2, 1,54 | zedelijk geweten: “In het diepst van zijn geweten ontdekt
672 II, 4, 1,71 | bepalen haar geestelijk diepteprofiel, zoals de H. Gregorius van
673 II, 1, 2,40 | voortbrengt, dan zou een in dier voege bevochten autonomie
674 I, 0, 5,10(17) | Exameron, dies VI, sermo IX, 8, 50: CSEL
675 II, 0, 12,34(59) | Duke of Norfolk: Certain Difficulties Felt by Anglicans in Catholic
676 II, 4, 2,78(128) | decem legis praecepta. De dilectione Dei: Opuscla theologica,
677 II, 1, 4,49 | scheidt van de lichamelijke dimensies van haar uitvoering, staat
678 II, 4, 3,82(135) | over de godsdienstvrijheid Dinitatis humanae, 7. ~
679 II, 4, 1,75 | voor-moreel bestempelde bona direct kwetst, als zedelijk toelaatbaar
680 II, 0, 12,33 | rij van wetenschappelijke disciplines die onder de naam “menswetenschappen”
681 II, 2, 2,58(103) | In Librum Sentent, dist. 39, a. 1, q. 3, concl.:
682 III, 0, 11,110 | faculteiten moraaltheologie doceren. Ze hebben de zware verplichting,
683 II, 2, 2,59(105) | Situatiemorral” Contra doctrinam (2 februari 1956): AAS 48 (
684 II, 1, 4,47 | bewijsvoering” ook in enkele documenten van het leergezag van de
685 II, 4, 1,74 | handelende nagestreefde doelen en met de waarden die hij
686 II, 4, 3,79 | neigingen, zijn impulsen en doelgerichtheden, die altijd ook een geestelijke
687 II, 3, 1,67 | geen recht aan de rationele doelgerichtheid die inherent is aan het
688 II, 1, 3,44 | en rechtsnormen, die zo doelmatig zijn als alles in deze instructie,
689 Inl, 0, 2,4 | denken, met de duidelijke doelstelling om enkele fundamentele waarheden
690 II, 1, 4,50 | uit en schrijft voor de doelstellingen, rechten en plichten, die
691 II, 2, 3,63 | vervorming van het geweten doelt Jezus, wanneer Hij vermaant: “
692 III, 0, 11,110 | zowel op het gebied van het dogma als op dat van de moraal. 175
693 II, 2, 2,60(106) | Encycliek Dominum et vivicantem (18 mei 1986),
694 III, 0, 6,91 | Daarom “werd degene in het donker van de kerker opgesloten,
695 I, 0, 6,15 | doden; wie echter iemand doodt is schuldig voor het gerecht.
696 III, 0, 9,103 | sacramenten, die uit de doorboorde zijde van de Verlosser voortkomen (
697 I, 0, 5,11 | elke van haar bladzijden doordrongen is van de waarneming van
698 III, 0, 10,108 | waardevolle juwelen verder doorgeeft. Hij is het immers die in
699 III, 0, 12,116 | woord van God getrouw wordt doorgegeven. Mijn medebroeders in het
700 III, 0, 10,106 | nieuwe en steeds nieuwe zaken doorgevende evangelie, een evangelisering,
701 II, 2, 1,54 | vermijden, op het juiste moment doorklinkt in de oren van zijn hart:
702 II, 1, 4,50 | een onsterfelijke geest doorleefd wordt”, 91 de specifiek
703 Inl, 0, 2,4 | de hele maatschappij te doorlichten? Is het mogelijk, God te
704 III, 0, 10,107 | ledematen van het Volk Gods doorstraalt, dat de eenvoudigste en
705 I, 0, 5,10 | en de diepste gevoelens doorziet, mezelf bekijk, herken ik
706 III, 0, 6,91 | Verlosser van de wereld te dopen. 143 ~In het Nieuwe Verbond
707 III, 0, 7,97 | Maar het feit dat “begin, draagster en doel van alle maatschappelijke
708 II, 0, 11,29 | om in de liefde vrucht te dragen voor het leven van de wereld,
709 III, 0, 8,99 | vanwege deze natuur, is hij drager van rechten, die niemand
710 III, 0, 4,86 | vrijheid, maar ook over haar drama. De mens ontdekt, dat zijn
711 I, 0, 7,18 | hij merkt de innerlijke drang - een echte en bijzondere “
712 III, 0, 9,102 | door de Kerkvaders onder dreiging van het Anathema verboden
713 III, 0, 6,91 | heiligheid van God. ~Op de drempel van het Nieuwe Testament
714 III, 0, 10,107 | woord en daad van het ene en drievoudige ambt: munus propheticum,
715 II, 1, 3,42 | door een blinde innerlijke drift of door louter uiterlijke
716 II, 0, 11,30 | koningschap: verkondig het woord, dring aan te pas en te onpas,
717 II, 3, 1,67 | misschien belangrijker of dringender verplichtingen in acht neemt.
718 III, 0, 5,88 | onderwerp van een van de dringendste pastorale zorgen van de
719 I, 0, 8,21 | Brood eet en uit de Kelk drinkt, verkondigt gij de dood
720 III, 0, 10,108 | gesterkt door Hem; in zich droegen ze de gaven, die juist deze
721 II, 1, 4,46 | impulsen en de maatschappelijke druk de enige werkelijk beslissende
722 III, 0, 8,99 | en de gecompliceerde en drukkende problemen, die deze doen
723 II, 4, 1,75 | verantwoordelijk zijn, maar dit in dubbel opzicht: De door een menselijke
724 II, 2, 1,56 | hebben enkelen een soort van dubbele zijnswijze van de zedelijke
725 II, 4, 2,77 | op grond van dergelijke dubieuze ramingen een absolute verplichting
726 III, 0, 11,110 | en mensvisie rust, steeds duidelijker aan te bieden. ~
727 I, 0, 10,26 | splitsingen bevorderden, met alle duidelijkheid aangegeven. 38 ~
728 Inl, 0, 1,2 | tekenen van de tijd en ze te duiden in het licht van het evangelie.
729 II, 2, 3,63 | dan zal je hele lichaam duister zijn. Wanneer nu het licht
730 II, 3, 2,70 | psychologisch vlak veel complexe en duistere situaties bestaan, die invloed
731 II, 0, 12,34(59) | addressed to His Grace the Duke of Norfolk: Certain Difficulties
732 Inl, 0, 2,4 | gedragswijzen zou kunnen dulden, afhankelijk van het oordeel
733 III, 0, 9,102 | buitengewone offers en wordt zij duur betaald: ze kan ook het
734 III, 0, 4,85 | aanstoot, voor heidenen een dwaasheid, maar voor hen die geroepen
735 II, 2, 3,63 | krachtens het oordeel van een dwalend geweten werd uitgevoerd. 108
736 III, 0, 11,109 | Kerk en moet zich daarom dynamisch betrokken voelen bij de
737 III, 0, 11,111 | wetenschappelijke reflectie “het dynamische aspect te onderstrepen,
738 II, 1, 5,53 | basiselementen en in haar dynamisme van Gods- en naastenliefde
739 II, 1, 5,53 | het ogenblik “eodem sensu eademque sententia” 99 preciezer
740 III, 0, 10,107 | geeft niet alleen een echt geloofsgetuigenis en een
741 I, 0, 6,13 | niet doden, je zult niet echtscheiden, je zult niet stelen, je
742 Slot, 0, 12,118 | maakt te doen wat goed, edel, mooi is, wat God bevalt
743 Slot, 0, 12,120 | van de meester. En wie is edeler dan de Moeder Gods, of luisterrijker
744 I, 0, 7,16 | zedelijke ideaal met ernst en edelmoedigheid heeft nagestreefd, weet
745 II, 0, 12,34(59) | Catholic Teaching (Uniform Edition: Longman, Green and Company,
746 II, 4, 1,73(124) | Evangelium, vol. III, ed. Philip Edward Pusey, Bruxelles, Culture
747 II, 3, 1,67 | integriteit of met de personele eenheid-van-lichaam-en-ziel van het zedelijk handelen.
748 II, 1, 4,48 | onsterfelijke ziel is het eenheidsbeginsel van het menselijke zijn;
749 II, 1, 5,51 | zij in tegenspraak met de eenmaligheid en de onherhaalbaarheid
750 I, 0, 9,24 | de H. Augustinus met deze eenvoudige en diepe woorden: “Da quod
751 III, 0, 10,107 | Gods doorstraalt, dat de eenvoudigste en meest fascinerende weg
752 II, 2, 2,58 | onontkoombare en ondoordringbare eenzaamheid, maar maakt hem open voor
753 I, 0, 10,25 | 25), waarbij ze vooral de eerbiedige beschouwing en navolging
754 II, 1, 5,53(100) | of de waarheden van onze eerbiedwaardige leer dienen onderscheiden
755 III, 0, 6,94 | eigen overleven boven het eergevoel te plaatsen en uit liefde
756 II, 4, 1,73 | beeld van de Zoon, die de Eerstgeborene onder vele broeders is (
757 Inl, 0, 2,5 | aangevallen. ~Ik richt mij tot u, eerwaarde broeders in het bisschopsambt,
758 I, 0, 9,24 | haar invloed in het leven effectief. De nieuwe wet stelt zich
759 II, 3, 1,66 | verkoopt, zijn welsprekende en effectieve beelden voor het radicale
760 III, 0, 8,100 | een of andere reden - uit egoïsme, vanwege een ideologie,
761 I, 0, 5,10 | Jahwe, uw God, die u uit Egypte heeft geleid, uit het slavenhuis.
762 I, 0, 6,12 | alle volken zijn bijzondere eigendom”, “een heilig volk” te zijn (
763 II, 1, 5,52 | waarheid van zijn zijn tot iets eigens. De negatieve geboden van
764 III, 0, 9,103 | van haar steeds bijzondere eigenschappen; en toch heeft zij op goddelijke
765 II, 1, 4,50 | voor het bereiken van haar eindbestemming noodzakelijk zijn. “De natuurlijke
766 I, 0, 8,19 | heeft gedaan. Precies zo eindigt het gesprek met de jongeman: “
767 III, 0, 7,96 | heer van de wereld of de “ellendigste” is op aarde, dat maakt
768 II, 3, 1,65 | recht onderstreept men de eminente betekenis van enkele beslissingen
769 III, 0, 11,112 | experimentele wetenschappen een empirisch en statistisch concept van “
770 II, 3, 2,69 | van de handelende persoon engageert, dan in de materie van de
771 I, 0, 5,9 | de erkenning van God, de enig Goede, volheid van het leven,
772 II, 1, 5,53 | omstandigheden van het ogenblik “eodem sensu eademque sententia” 99
773 III, 0, 5,89 | Paulus aan de christenen van Ephese: “Weest navolgers van God,
774 II, 1, 3,45(84) | In Epistulam ad Romanos, c. VIII, lect.
775 II, 4, 1,75 | andere, vroeger of later erbij betrokken personen merkbaar
776 III, 0, 10,107 | liefde van Christus en wordt erdoor in staat gesteld en ertoe
777 II, 1, 4,46 | gevoeligheid om de vrijheid in ere te houden, maar ze verstaan
778 II, 1, 5,52 | bewijzen en de ouders te eren, zoals het hoort. Zulke
779 I, 0, 9,23 | het eerste deel van onze erfenis” (Eph. 1, 14). ~
780 I, 0, 9,22 | dat hoorden, schrokken ze erg en zeiden: Wie kan dan nog
781 III, 0, 5,88 | voltooiïng van een andere nog ernstiger en schadelijker dichotomie,
782 Slot, 0, 12,118 | grootste barmhartigheid bestaat eruit, dat Hij onder ons verblijft,
783 II, 4, 3,81 | oplichters zullen het rijk Gods erven” (1 Kor. 6, 9-10). ~Wanneer
784 II, 1, 4,48 | begiftigde ziel per se et essentialiter vorm van het lichaam is. 86
785 Slot, 0, 12,119 | wegvluchten”. 182 De noodzakelijke essentie van de christelijke moraal
786 I, 0, 4,8 | het leven van iedere mens essentieel en onontkoombaar is: want
787 I, 0, 6,15 | plenitudo legis in Christo est) vanaf het moment waarop
788 I, 0, 6,13 | de eerste noodzakelijke etappe op de weg naar de vrijheid,
789 III, 0, 8,100 | buitensporige uitgaven, verspilling etc. 158 En verder: “Het zevende
790 III, 0, 8,101 | verbinden van democratie met ethisch relativisme, dat aan de
791 I, 0, 8,21 | heeft overgeleverd - in de eucharistieviering en in het leven moeten gedenken: “
792 II, 4, 3,80 | moord, uitroeiïng, abortus, euthanasie en vrijwillige zelfmoord;
793 III, 0, 5,89 | 9, 23). De eis van het evangelisch radicalisme volgend kan
794 II, 3, 1,66 | radicale beslissing. De evangelische gelijkenissen van de schat
795 I, 0, 5,9 | 17). In de tekst van de evangelisten Marcus en Lucas luidt de
796 I, 0, 8,19 | Twaalf; maar het blijkt even duidelijk dat iedere gelovige
797 I, 0, 5,10(17) | Exameron, dies VI, sermo IX, 8, 50:
798 II, 2, 2,60 | geweten is geen autonome en exclusieve instantie om te beslissen
799 II, 4, 2,78 | bedoeling is zeker geen excuus voor het uitvoeren van kwade
800 III, 0, 5,88 | een beroep doet op de hele existentie. Het is ontmoeting, dialoog,
801 III, 0, 11,112 | menswetenschappen namelijk, net als alle experimentele wetenschappen een empirisch
802 I, 0, 6,15(25) | In Psalmum CXVIII Expositio, sermo 18, 37: PL 15, 1541;
803 II, 1, 4,46 | enige werkelijk beslissende factoren van de menselijke werkelijkheid
804 III, 0, 9,105 | alleen verdorvenheden door falen zien; het is geen voordeel,
805 III, 0, 8,101 | sectoren van het persoonlijke, familiale maatschappelijke en politieke
806 III, 0, 5,88 | handelen in het persoonlijke, familie- en het maatschappelijk leven
807 II, 4, 2,77 | met de schriftgeleerden en farizeeën, die zonder naar het hart
808 Slot, 0, 12,120 | Maria is lichtend teken en fascinerend voorbeeld voor het morele
809 II, 1, 3,43(79) | Contra Faustum, boek 22, hoofdstuk 27:
810 Slot, 0, 12,120 | Pieter, op 6 augustus, het feest van de Gedaanteverandering
811 III, 0, 6,91(142) | Gebed van de dag op de feestdag van de onthoofding van Johannes
812 III, 0, 6,93 | heilige wetten van God is feestelijk getuigenis en missionaire
813 II, 4, 1,75 | de vrijheid, die van de feitelijke voorwaarden voor haar uitoefening,
814 II, 1, 4,46 | worden ook de zedelijke feiten, ondanks hun eigen karakter,
815 II, 3, 1,65 | De tegenwoordig bijzonder felle belangstelling voor de vrijheid
816 II, 0, 12,34(59) | Norfolk: Certain Difficulties Felt by Anglicans in Catholic
817 III, 0, 11,111 | Terwijl deze zich met de fenomenen van de zedelijkheid als
818 III, 0, 11,111 | empirisch-formele waarneming of van fenomenologische begrip ondergeschikt. In
819 I, 0, 10,26(37) | Vgl. 1 Petr 2, 12 ff.; vgl. Didaché, II, 2: Patres
820 Slot, 0, 12,118(181)| caritatis: ut servum redimeres, Filium tradidisti”: Missale Romanum,
821 II, 0, 11,29 | en al helemaal niet een filosofisch systeem op te leggen; maar
822 III, 0, 8,101 | gebruik van gemeenschappelijke financiële middelen, het afwijzen van
823 II, 4, 3,80 | lichamelijke en geestelijke foltering, pogingen om de mens psychisch
824 III, 0, 11,111(176) | katholieke opvoeding, La formazione teologica dei futuri sacerdoti (
825 II, 1, 4,47 | geldige zedelijke normen te formuleren. Volgens sommige theologen
826 II, 2, 2,58 | doordringen, wanneer ze hem fortiter et suaviter tot gehoorzaamheid
827 II, 2, 3,63 | psalm: “Wie merkt zijn eigen fouten op? Spreek mij vrij van
828 II, 2, 3,63 | van een niet opzettelijk foutief oordeel begane kwaad kan
829 III, 0, 4,85 | verkondigen, en dat niet met fraaie en geleerde woorden; anders
830 III, 0, 8,101 | zedelijke eisen voor het functioneren van de staat hebben. 160
831 II, 2, 3,64 | kardinale deugden en, nog fundamenteler, in de goddelijke deugden
832 II, 3, 1,65 | theologie aanleiding om een fundamentelere analyse van haar natuur
833 III, 0, 11,111(176) | formazione teologica dei futuri sacerdoti (22 februari 1976),
834 II, 4, 1,75 | dat ook niet-zedelijk, fysisch, of ontisch wordt genoemd (
835 II, 1, 4,46 | waarneembare wereld, de fysisch-chemische constanten, de lichamelijke
836 III, 0, 11,109 | manier door steeds verder gaande reflecties, die zich onder
837 Slot, 0, 12,120 | de bruiloft van Kana in Galilea, op: “Wat Hij jullie zegt,
838 Slot, 0, 12,118 | overwinnende kracht uitstroomt, zo gauw we er om vragen. Ja, juist
839 I, 0, 10,25 | geschiedenis steeds weer geactualiseerd worden. De taak om ze te
840 I, 0, 6,12 | heeft reeds op deze vraag geantwoord: Hij heeft dat gedaan, doordat
841 Inl, 0, 2,5 | apostolische overlevering12 gebaseerde moraalleer uiteen te zetten
842 II, 1, 3,44 | afzonderlijke mensen geschreven en gebeiteld is, daar zij het menselijke
843 III, 0, 4,84 | veel bedenkelijker zaken gebeurd: de mens is er niet meer
844 II, 3, 2,70 | directe en formele manier gebeuren, zoals bij de zonden van
845 II, 4, 2,78 | dus niet een proces of een gebeurtenis van louter fysieke orde
846 Slot, 0, 12,120 | mensen geeft. Terwijl zij de gebeurtenissen die ze niet steeds begrijpt,
847 II, 3, 1,67 | het geval van de positief gebiedende zedelijke geboden heeft
848 I, 0, 7,17 | dus een zwakheid in ons gebleven is, waag ik het te zeggen,
849 II, 1, 4,49(88) | die velen aan het lichaam gebonden gedragingen als doodzonden
850 II, 0, 12,33 | maken. De kennis van zulke gebondenheden en de aandacht die daaraan
851 II, 1, 4,47 | wezen, noch met de culturele gebondenheid van iedere zedelijke norm,
852 Inl, 0, 2,5 | augustus 1987 bij de 200e geboortedag van de heilige Alfonsus
853 III, 0, 11,110 | waarheid van het tot voltooiïng gebrachte goede schittert. Niet alleen
854 III, 0, 9,104 | eigen natuur en van de eigen gebreken, ongeacht welke subjectieve
855 II, 4, 1,75 | oplossingen, die vooral met een gebrekkig begrip van wat men het “
856 III, 0, 8,100 | gewelddadige wijze tot louter gebruikswaar of tot bron van winst te
857 II, 1, 2,40(69) | I-II, q. 93, a. 3, ad 2um, geciteerd uit Johannes XXIII, encycliek
858 II, 1, 4,46 | fysieke gegeven zou al wat “geconstrueerd” is staan, dus de “cultuur”
859 II, 0, 12,31 | God: en daarom moeten zij gecorrigeerd resp. in het licht van het
860 Slot, 0, 12,120 | augustus, het feest van de Gedaanteverandering van de Heer van het jaar
861 II, 3, 1,67 | de tegenspraak, van de gedachte keuze voor een bepaalde
862 II, 1, 2,41 | met recht van theonomie of gedeelde theonomie, omdat de vrije
863 II, 3, 1,65 | kiest, is daarvoor geheel of gedeeltelijk zonder belang. ~
864 II, 3, 1,67 | regel verboden concreet gedefinieerde handeling herkend, dan bestaat
865 I, 0, 8,21 | eucharistieviering en in het leven moeten gedenken: “Want zo dikwijls als gij
866 II, 1, 5,51 | wordt dus iedere juiste wet gedicteerd en gaat zij over in het
867 II, 4, 1,75 | zedelijkheid van de handeling gedifferentieerd moeten beoordelen: haar
868 III, 0, 10,108 | is dus het opbloeien en gedijen van het zedelijke leven
869 III, 0, 6,94 | stoïcijnse leer gehaat en gedood werden, omdat ze, zoals
870 III, 0, 6,91 | eigen bloed werd degene gedoopt, aan wie het ten deel gevallen
871 I, 0, 8,21 | voor de zonde, ontvangt de gedoopte het nieuwe leven (vgl. Rom.
872 I, 0, 8,21 | Augustinus zich tot de gedoopten wendend uit - wij zijn niet
873 III, 0, 7,97 | geven in een uitvoerige gedragscodex. In deze zin zijn de zedelijke
874 II, 1, 4,47 | ook moeten letten op de gedragsmodellen en de betekenissen die deze
875 III, 0, 8,99 | menselijke persoon onverenigbare gedragspatronen en handelingen verbieden.
876 II, 2, 3,64 | het om niet heen en weer gedreven te worden door “iedere windstoot
877 III, 0, 7,95 | oprecht respect, getekend door geduldige en vertrouwen schenkende
878 II, 1, 1,36 | schepper van deze wet kon men geenszins God zien, alleen in die
879 II, 0, 11,29 | oordeelswijze, die in de geestescultuur tot uitdrukking komen, volledig
880 III, 0, 10,108 | raadgeeft), elke andere geestesgave ordent en uitdeelt en zo
881 II, 4, 1,75 | ontleende terminologieën en geesteshoudingen - “consequentialisme” of “
882 III, 0, 4,86 | van de menselijke persoon gefundeerd wordt: in haar weerklinkt
883 II, 1, 5,53 | voor die van het verleden gegolden hebben: Is het eigenlijk
884 I, 0, 6,12 | in het hart van de mensen gegrift zal worden (vgl. Jer. 31,
885 I, 0, 5,10 | tien geboden zijn immers gegrondvest op de woorden: “Ik ben Jahwe,
886 III, 0, 6,94 | aanhangers van de stoïcijnse leer gehaat en gedood werden, omdat
887 I, 0, 5,10 | aanwezigheid van de heilige Geest geheiligd werd tot einddoel van zijn
888 I, 0, 5,10 | Terwijl ik, die U in de geheimste gedachten en de diepste
889 III, 0, 6,94 | zonder het voortdurend en geheimzinnig werken van de Geest van
890 Inl, 0, 1,1 | gemakkelijk. Als gevolg van de geheimzinnige oerzonde, begaan op aanstichten
891 II, 2, 1,55 | dat dit rijpingsproces gehinderd zou worden door de al te
892 III, 0, 9,102 | op de zedelijke norm, om gehoorzaam te zijn aan het heilige
893 I, 0, 7,16 | Mt. 5, 3-12) begrepen en geïnterpreteerd worden, waarvan de eerste
894 II, 4, 1,73 | zedelijkheid van zijn daden gekenmerkt wordt; aan die daden komt
895 III, 0, 8,100 | ertoe leiden, dat mensen geknecht, en van hun persoonlijke
896 III, 0, 8,100 | beroofd worden of als waren gekocht, verkocht of geruild worden.
897 I, 0, 10,26 | apostelen die opdracht hadden gekregen om het evangelie te verkondigen,
898 III, 0, 4,87 | aan de wil van God. Zijn gekruisigd Lichaam is de volle openbaring
899 II, 4, 1,72 | daarom als zedelijk goed gekwalificeerd worden, omdat het ertoe
900 III, 0, 5,88 | dringend nodig, het ware gelaat van het christelijk geloof
901 II, 1, 2,39 | over de eigen beslissing” gelaten (Sir. 15, 14), zodat hij
902 II, 1, 5,52 | natuurwet zijn algemeen geldig: ze verplichten allen en
903 II, 4, 1,73(123) | wereld van deze tijd: “Dit geldt niet alleen voor de christengelovigen,
904 III, 0, 8,100 | bewust achterhouden van geleende of verloren voorwerpen,
905 II, 0, 11,30 | betrekking tot de in Gods wet gelegen waarheid? Welke rol komt
906 III, 0, 11,113 | verlangen, dat er steeds gelet wordt op het recht van de
907 III, 0, 8,100 | voor privé-gebruik, slecht geleverd werk, belastingfraude, het
908 I, 0, 6,14 | als deze Hem een bijna gelijke vraag als de rijke jongeling
909 I, 0, 8,21 | en zo wordt de leerling gelijkend op zijn Heer en gelijkvormig
910 II, 3, 1,66 | beslissing. De evangelische gelijkenissen van de schat in de akker
911 III, 0, 7,96 | democratie, die alleen in de gelijkheid van al haar in rechten en
912 II, 3, 2,70 | en goddeloosheid, of op gelijkwaardige manier, zoals bij iedere
913 I, 0, 8,21 | is het hoogtepunt van de gelijkwording met Christus, Bron van het “
914 II, 1, 1,37 | betreffende zedelijke normen wordt geloochend: Zij zouden niet tot de
915 I, 0, 10,26 | namelijk tegelijkertijd geloofs- en levensgemeenschap; haar
916 III, 0, 11,109 | gelovige studie van het geloofsbegrip” staat op bijzondere wijze
917 III, 0, 12,114 | Want de bisschoppen zijn geloofsboden, die nieuwe leerlingen naar
918 II, 3, 1,66 | waarheid en verplichting van geloofsdaden en beslissingen, die men
919 III, 0, 11,109 | en horen bij de Kerk als “geloofsgemeenschap” bloeien en zich ontplooien,
920 III, 0, 10,107 | geeft niet alleen een echt geloofsgetuigenis en een impuls om dat aan
921 II, 2, 3,64(111) | II, Verklaring over de geloofsvrijheid Dignitatis humenae, 14. ~
922 III, 0, 11,109 | vgl. Joh. 2, 20. 27) in geloofszaken niet dwalen. En deze haar
923 III, 0, 11,109 | door de bovennatuurlijke geloofszin van het hele volk dan bekend,
924 II, 4, 1,75 | berekenbare gevolgen van een gemaakte keuze. Het tweede - onder
925 II, 3, 2,69 | staat is om in korte tijd de gemeenschapsbanden met God radicaal te verbreken
926 III, 0, 11,111 | de oorspronkelijke vraag gemeten worden: Wat is goed resp.
927 III, 0, 9,104 | God, wees mij zondaar genadig” (Lc. 18, 13). De farizeeër
928 Inl, 0, 1,2 | dan op een steeds aan een generatie aangepaste wijze op de blijvende
929 II, 1, 1,36(62) | Pius XII, encycliek Humani generis (12 augustus 1950): AAS
930 II, 2, 3,64 | gewetensvrijheid van de christenen generlei afbreuk: niet alleen, omdat
931 II, 1, 1,35 | 35. In het boek Genesis lezen we: “God de Heer gebood
932 III, 0, 10,108 | tongen stuurt, tekenen en genezingen volbrengt, wonderlijke werken
933 III, 0, 9,103 | moeten worden, geschikt en genuanceerd, na “afweging van de verschillende
934 Slot, 0, 12,118 | vrij te kopen zijn Zoon geofferd heeft. 181 Zijn barmhartigheid
935 II, 2, 1,54 | volgens deze zal hij zelf geoordeeld worden (vgl. Rom. 2, 14-
936 II, 4, 1,74 | theologische stromingen geopenbaard, die een zorgvuldige verheldering
937 II, 4, 3,79 | natuurwet en daarmee het geordende geheel van “bona voor de
938 Inl, 0, 2,5 | dan is dat ook, omdat het gepast leek, de Catechismus van
939 II, 4, 2,78 | hier de juistheid van een gepaste wil. Kort en goed, de goede
940 III, 0, 4,87 | Jezus is dus de levende en gepersonifieerde synthese van volmaakte vrijheid
941 II, 1, 3,44 | wijsheid en wet op de voorgrond geplaatst. Nadat hij uiteengezet heeft,
942 I, 0, 6,15 | reeds echtbreuk met haar gepleegd” (Mt. 5, 21-22. 27-28).
943 III, 0, 6,91 | die de zedelijke waarheid gepreekt hebben en tot het martelaarschap
944 Inl, 0, 2,5 | verwachte encycliek pas nu gepubliceerd wordt, dan is dat ook, omdat
945 Inl, 0, 2,5 | Alfonsus Maria van Liguori gepubliceerde Apostolische Brief Spiritus
946 Inl, 0, 1,3 | leven in gerechtigheid te geraken. Alles immers wat aan goedheid
947 I, 0, 9,22 | zeiden: Wie kan dan nog gered worden?” (Mt. 19, 25). Maar
948 III, 0, 8,101 | relaties tussen regerenden en geregeerden, doorzichtigheid van het
949 II, 2, 1,55 | persoonlijke en sociale leven een geregelde orde te geven. Daarenboven
950 II, 4, 1,75 | van de op zedelijke bona gerichte bedoeling van het subject,
951 Inl, 0, 2,5 | context is in mij het besluit gerijpt om een encycliek te schrijven
952 II, 4, 3,80 | soms geoorloofd zijn een geringer moreel kwaad toe te laten
953 III, 0, 8,100 | waren gekocht, verkocht of geruild worden. Het is een zonde
954 Inl, 0, 1,1 | de waarheid te herkennen, geschaad en zijn wil, om zich aan
955 II, 3, 2,70 | creaturam - toewending naar het geschapene). Dit kan op directe en
956 II, 3, 1,68 | logica van de hierboven geschetste posities zou de mens krachtens
957 II, 4, 3,83 | volmaakt beleven. En dat alles geschiedt door de gave van de heilige
958 II, 4, 2,77 | voorzienbaar zijn, is geen geschikte methode, om te kunnen bepalen
959 II, 0, 11,29 | theologie eigen zijn naar steeds geschikter manieren te zoeken om de
960 I, 0, 7,17 | hele ongerechtigheid is geschrapt? Zou ze verdwenen zijn,
961 I, 0, 10,27 | verder leidt en aan alle geslachten overdraagt. Deze apostolische
962 II, 1, 4,47 | naturalistische opvatting van de geslachtsdaad zouden contraceptie, directe
963 III, 0, 8,99 | Dan wordt de mens alleen gespaard voorzover hij kan worden
964 III, 0, 9,102 | uiteindelijk deze innerlijke gespletenheid van de mens vandaan? De
965 I, 0, 4,8 | jongeling van het evangelie gestelde vraag en meer nog de zin
966 II, 1, 4,46 | menselijk lichaam omvatten, zijn gesteldheid en zijn impulsen: in tegenstelling
967 II, 4, 2,78(129) | Liguori, Pratica di amar gesù Christo, VII, 3. ~
968 III, 0, 8,98 | hele volkeren en naties geteisterd worden, groeit de verontwaardiging
969 III, 0, 8,98 | van ontelbare met voeten getreden en in hun menselijke grondrechten
970 II, 2, 1,56 | van God in twijfel wordt getrokken. Pas de voorafgaande verheldering
971 Inl, 0, 2,4 | zij gesterkt, opgericht en getroost; met de garantie van de
972 III, 0, 12,116 | onze herderstaak, over de getrouwe weergave van deze moraaltheologie
973 I, 0, 6,14 | woorden en met zijn leven getuigd: Zijn zending bereikt haar
974 III, 0, 9,104 | zedelijke wetten in het algemeen getwijfeld kan worden en de absoluutheid
975 III, 0, 5,89 | slachtoffer, God tot een lieflijke geur” (Eph. 5, 1-2). ~
976 III, 0, 6,93 | gemeenschappen - niet in de gevaarlijkste crisis terecht komt, waarin
977 III, 0, 4,85 | God wil, wat goed is, Hem gevallig en volmaakt. (Rom. 2, 12).
978 II, 1, 5,53 | de mens niet wordt tot de gevangene van een van zijn culturen,
979 III, 0, 10,108 | gesterkt zodat ze noch voor gevangenissen noch voor kettingen terwille
980 II, 1, 3,42 | zich vrijmaakt uit elke gevangenschap van de passies, zijn einddoel
981 Inl, 0, 2,4 | die rekening houdt met de gevarieerde en onderscheiden terreinen
982 Inl, 0, 1,1 | pijnlijkste en beslissendste gevechten, namelijk die in het hart
983 II, 1, 4,46 | wereld buiten de vrijheid gevestigd is. Deze natuur zou dan
984 II, 1, 4,46 | Reformatie hebben deze debatten gevlamd, zoals men uit de leer van
985 II, 0, 11,29 | door hen in een aan het gevoelen en de vragen van de mensen
986 I, 0, 3,7 | vraag naar de regels, die gevolgd moeten worden, als wel veeleer
987 I, 0, 10,26 | het gedrag der christenen gewaakt, 35 net zoals ze over de
988 I, 0, 7,16 | oog met Jezus wordt hij gewaar, dat hem nog iets ontbreekt.
989 I, 0, 8,20 | Meester, u de voeten heb gewassen, dan moet ook u elkaar de
990 II, 2, 3,63 | schuld blijft, omdat wij geweigerd hebben, naar het licht te
991 III, 0, 8,99 | wordt dan triomfeert het geweld van de macht en probeert
992 III, 0, 8,100 | hun grondrechten, ze op gewelddadige wijze tot louter gebruikswaar
993 III, 0, 8,98 | afgelegd worden, talrijke geweldige inspanningen moeten worden
994 Inl, 0, 2,4 | moraal mag mengen om de “gewetens te vermanen” en “waarden
995 II, 2, 1,55 | het ontstaan van onnodige gewetensconflicten veroorzaken. ~
996 II, 2, 2,61 | doet, blijft het juiste gewetensoordeel in hem getuige van de universele
997 II, 2, 3,64 | Een grote hulp voor de gewetensvorming hebben de christenen in
998 III, 0, 12,117 | Als de mensen aan de Kerk gewetensvragen stellen, als in de Kerk
999 III, 0, 11,113(177) | het meningsverschil zijn gewijd: ibid., aa(), 1562-1568. ~
1000 I, 0, 7,16 | eisen juist en nauwkeurig gewogen wordt. En, ofschoon het
|