Il Saggiatore
   Parte,Capitolo
 1  Sagg |         recta linea reperirentur, motum illum in circulo maximo
 2  Sagg |           quamvis verissimum sit, motum etiam per lineam rectam
 3  Sagg |           fuisse: nemo enim adhuc motum hunc rectum et perpendicularem
 4  Sagg |          per lineas rectas eundem motum explicare contendat, ille
 5  Sagg |       perpendicularem esse voluit motum hunc, sed transversum; neque
 6  Sagg |           postea, paucis mutatis, motum hunc rectum cometis tribuendum
 7  Sagg |  deduximus. Quid enim opus fuerat motum illum rectum et perpendicularem
 8  Sagg |         substantiam, alterum vero motum cometæ spectat. Quod ad
 9  Sagg |           ad posterius, affirmat, motum cometarum rectum semper
10  Sagg |      concipere et cometam parere; motum autem sive ascensum vaporis
11  Sagg |         coronent, ad illius etiam motum in eamdem semper partem
12  Sagg |           producatur, Solis etiam motum sequi debuit; quod si non
13  Sagg |    secondo essame. "Venio nunc ad motum: quem rectum fuisse Galilæus
14  Sagg |       aperta est, adeoque ad hunc motum dissuadendum efficax, ut,
15  Sagg |          cuipiam, ad cuius postea motum moveri, in speciem tantum,
16  Sagg |          arbitror; hoc enim esset motum illum rectum et perpendicularem
17  Sagg |        alterius alicuius corporis motum id consequi dicendum erit.
18  Sagg |       Certe dum Galilæus ait, eum motum qui addendus esset, causam
19  Sagg |      cometæ, satis aperte innuit, motum hunc in alio quam in vapore
20  Sagg |         inveniatur, non igitur ad motum eorum orbium, quos nusquam
21  Sagg |         aurem insusurrantem Terræ motum. Apage dissonum veritati
22  Sagg |            erit ergo æque certum, motum hunc rectum cum observationibus
23  Sagg |     percurrens spatia EF, FM, MO, motum suum apparentem in punctis
24  Sagg |   decrescere. Sciendum autem est, motum cometæ observatum non in
25  Sagg |         inquam, apparentem cometæ motum toto durationis suæ tempore
26  Sagg |   superius: ergo nunquam absolvet motum gradum 1, minuta 31. Quod
27  Sagg |        scire ex me cupiat, an per motum Terræ possit hic cometæ
28  Sagg |       phænomena. Quamvis enim per motum Copernici annuum Sol, ex
29  Sagg |      apparenter oriretur, nunquam motum cometæ observatum exæquabit."~
30  Sagg |     cætera habet, ad cæli lunaris motum circumferri aërem non posse;
31  Sagg |       consequitur, neque per hunc motum accendi, quod inde deducebat
32  Sagg |    adhærescit; quare hæc neque ad motum illorum movebuntur." Quæ
33  Sagg | asperitatis, inclusus aër ad eius motum non movebitur; quod persuadet
34  Sagg |         nullam in partem ad vasis motum se se convertet; at si aër
35  Sagg |           convertet; at si aër ad motum vasis raperetur, secum etiam
36  Sagg |           dubio remoraretur eorum motum. Præterea, extima summi
37  Sagg |          angulis constet, ad eius motum vacuum existat. Hæc autem
38  Sagg |       mobilium nexus: sic enim ad motum cæli moventur superiora
39  Sagg |        cioè: "Aër et exhalatio ad motum cæli moveri non possunt"),
40  Sagg |        arbitror, negabit, ad eius motum ferri exhalationes atque
41  Sagg |          fumidos vapores esse, ad motum solaris corporis circumductos.
42  Sagg |         suum centrum ad ambientis motum rotari; corpus autem ambiens
43  Sagg |          corpus solare solidum ad motum circumfusi corporis rarissimi
44  Sagg |        igitur ratio quæ ad tabulæ motum corpus etiam impositum moveri
45  Sagg |          altero premitur, ad eius motum hoc etiam moveri necesse
46  Sagg |           ita ut ad eumdem postea motum utrumque moveatur."~Continua
47  Sagg |          ne illam quidem ad vasis motum circumferri. Argumento erat,
48  Sagg |        moveatur ne aqua ad catini motum, an vero resistat. Calamus
49  Sagg |           non aqua solum ad vasis motum fertur, sed aër ipse, ex
50  Sagg |   adhæsionis vinculum admittatur, motum etiam eorumdem humidorum
51  Sagg |    propterea non illico trahentis motum sequantur.~Neque miretur
52  Sagg |   experimentis exiguum adeo aëris motum esse, aquæ vero maximum.
53  Sagg |           aqua, ideo, quamquam ad motum vasis aër eidem adhærens
54  Sagg |          sphæra parvum adeo aëris motum experiamur, recte quis inferat,
55  Sagg |            in concavo Lunæ eumdem motum fore perexiguum: ratio enim
56  Sagg |         Si enim, verbi gratia, ad motum sphæræ A [v. figura13] superficies
57  Sagg |  citatiori motu, qui tamen nondum motum aquæ æquabat: quare superimposui
58  Sagg |            Tunc enimvero ad vasis motum ferri citius visa est libra
59  Sagg |           cœpit, ut catini ipsius motum, quamvis velocissimum, assequeretur:
60  Sagg |     fuerit, tunc longe faciliorem motum futurum; imposito enim vasi
61  Sagg |          operculi simul, ad cuius motum movendus est aër, maior
62  Sagg |    colligere licet, tum ad catini motum et aërem et aquam moveri,
63  Sagg |        adhærescere atque ad eorum motum agi; quæ constanter adeo
64  Sagg |     fuerit, tunc longe faciliorem motum futurum: imposito enim vasi
65  Sagg |          operculi simul, ad cuius motum movendus est aër, maior
66  Sagg |   proposizione. "Ait Aristoteles, motum causam esse caloris; quam
67  Sagg |         sed quia, cum per localem motum corpora atterantur, ex attritione
68  Sagg |         dubitas, atteri posse per motum aërem, atque ita incalescere,
69  Sagg |           quæ ad quemcumque oculi motum movetur, oculi affectionem
70  Sagg |    constare ex his, aërem ad cæli motum moveri, atteri, calefieri


Sistemi Tolemaico e Copernicano
   Parte,Capitolo
71     2 |         descensui permittamus, si motum deorsum aequemus celeritate
72     2 |          quam Ptolemæus qui auget motum fixarum immensa velocitate.(