Lupus.

Pastor quidam ad vitim annosam et putridam alligarat asellum fune quadam prelonga et in vineam secesserat lignatum. Evenit ut, dum alias atque alias paulo semotiores frondes pullus carpere eniteretur, ipsa cui esset alligatus vitis, ruptis a solo radicibus, evelleretur. Hoc factum est ut annexum fune truncum pullus trahens late ac passim lasciviret. Lupus quidam veteranus e regione vagantem pullum spectans, huiusmodi secum verba referebat: "Etenim quenam, inquit, mihi fuit dies, quam hec umquam ad predam aptior aut tutior? non canis, non custos, non defensor aliquis adest quicum mihi sit pro preda dimicandum. Et quo admiror, nusquam pastorem ipsum video. Quem quidem etsi decrepitum atque invalidum timendum mihi esse minime ducam, tamen quod omnia hic vel minima incommoda cessent, voluptati est. Ac liceat mihi quidem apud me gloriari; me quis fortior est, quis audentior? ut ceteras innumerabiles palmas et coronas meas iam missas faciam, huius istius delicati aselli avum media in cohorte, spretis canibus, confeci. Et quis spiritus, et que mihi tum in florida etate vires et robur aderat! Nunc autem, etsi annis gravis et tardior sim, vis tamen et ferocitas animi haudquaquam imminuta est. Quam rem ita esse, huius istius aselli familia non obscure sensere. Qui enim adolescens illos iam adultos vi et viribus laceraveram, idem senex cum istius fratre, asinorum omnium firmo et valentissimo, rem gessi perstrenue. Adde quod pastorem ipsum glebas in me iacientem supercilii mei maiestate et dentium virtute ostentata perterrefeci, ut loco herere et contremiscere coegerim. Ne vero tu, mollicule, funerum tantorum nepos, meos etiam ante oculos impune spatiabere? Nostram nimirum, ut videor, hec gens ad predam nata est".

Hec dum secum lupus ageret, pullus in proximum antrum vagus ingreditur. Id antrum pastores servandi pecoris gratia cratibus occluserant, una tantum valva viminea pro ostio obiecta. "O, inquit iccirco lupus, satisne potero meas hodiernas fortunas laudare, an committam ut, quam mihi fortuna felicitatem prestiterit, eam negligentia perdidisse videar. Advolo igitur ut, quod occasio esse meum velit, id solertia intercipiam". His dictis propere antrum subingreditur. Erat locus suboscurus; iccirco fato quodam asellus ab diversa qua pergeret parte e vestigio ex antro refugit. Hunc valva antri ad funem et truncum qui trahebatur complexa exeuntem subsequitur. Lupus ea re antro inclusus, cum omnia unguibus et dentibus et totis viribus ad exitum frustra pertemptasset, supplex quevis pollicitando, orando salutem suam pullo commendabat. At pullus, fune obligatus, perterritus, quo sese magis ad fugam coniiciebat, eo ab inherente valva firmius detinebatur. Pastor interim pullum queritans superadvenit; re cognita valvam arctius obfirmat. Atque: "Heus inquit, truculentissime, tua illa pristina audacia et inexpiabilis crudelitas quonam te pacto deseruit, ut veteranum predonem inermis pullus deceperit atque furentem concluserit. An non dispudet isthuc, quod preter dignitatem agis, dum illam antiquam et pertumidam personam tuam sordide et despecte obieceris, hanc vero humilem et abiectissimam indecentissime susceperis? Tene tanto cum tuo dedecore supplicem puerulo ignavissime prebuisti? Armisne te assuetum inque gladiorum licentia et impunitate versatum non dedecet ita supercilium et fastum antiquum posuisse, ut tam devicto et summisso animo ab his veniam ores, quos intuitu solo perterrefacere fueris solitus? Lue iccirco emeritas penas, scelerate".

His dictis maximam vim lapidum superne in illum coniiciens pastor, "Utrumne, inquit, quas pridem despiciebas glebas tibi obduruisse admodum videantur?" Postremo ictibus confracto et mactato lupo, eius ex pelle utputa ex hostis exuviis quam bellissime asellum ornavit. Hoc exemplo intelligi volo in hominum genere persimiles nonnullos lupos comperiri, qui ociosos et quietos cives incommodis et omni iniuria afficere non desistant. Eos quidem meminisse oportet, inermem fugientem atque obligatum pullum asellum in eo loco ad exitum, ad gravissimas penas luendas veteranum predonem lupum occlusisse, quo sese tutissimum et felicissimum arbitraretur.