Indice | Parole: Alfabetica - Frequenza - Rovesciate - Lunghezza - Statistiche | Aiuto | Biblioteca IntraText

Ve conto…

IntraText CT - Indice delle note






  • 1                                                                                                                                                               PRIMO RICORDO
  *:   El me primo ricordo
  1: marcà-néro, m. d. d. = Era un modo di véndar e cronpar, de sòlito no legal. Attenzione: l’uso di [...]
  2: caregòto s. m. = it., seggiolone per bambini.
  3: tòla s. f. = it., tavola, tavolo. Anche: asse di legno. Anche: tola da lavare = tavola per lavare[...]
  4: speràngola, sparàngola s. f. = it., schienale, braccioli (se riferito al letto = spalliere / se r[...]
  5: trapèlo s. m. = it., cianfrusaglia, oggetto (di poco valore, ingombrante). Trapelo era un termine[...]
  6: sgaùssa, sgùssa, sgabòto s. f. - s. m. = it., cartoccio delle pannocchie del mais. Sgussa de l’ov[...]
  7: cardénsa, credénsa s. f. = it., credenza (armadio); anche: fede, fido, fiducia. (Candiago-Romanat[...]
  8: intièro (legno intiero) s. m., m. d. d. = it., legno massiccio.
  9: pésso s. m. = it., abete. La sapienza dei nostri padri, pag. 315.
  10: picolón (de), m. d. d. = it., a ciondoloni. La sapienza dei nostri padri, pag. 320.
  11: zamè, avv., v. rust. = it., mai, giammai. Candiago-Romanato, pag. 231.
  12: periólo, s. m. = it. imbuto. La sapienza dei nostri padri, pag. 312. (anche: inpirìa, lirón, pirió[...]
  13: bòto s. m., m. d. d. = it., è l’una. Candiago-Romanato, pag. 25. / Suono della campana che annunc[...]
  14: mantìle s. m. = it., tovaglia. Candiago-Romanato, pag. 107. La sapienza dei nostri padri, pag. 24[...]
  15: pirón s. m. = it., forchetta. La sapiensa dei nostri padri, pag. 327.
  16: cuciàro s. m. = it., cucchiaio. La sapienza dei nostri padri, pag. 137.
  17: gòto s. m. = it., bicchiere. La sapienza dei nostri padri, pag. 203.
  18: criàre v. = it., piangere. Può assumere anche il significato di gridare, sgridare. Candiago-Romana[...]
  19: sbalucà agg., m. d. d. = it.,  stralunato.
  20: aromài avv., v. rust. = it., ormai.



  • 2                                                                                                                                                                 AURORA
  *: Fato vèro.
  1: on bòto s. m. (la prima ora de la note) / el bòto s. m. (l’ora del pranzo). Vedi, anche, nota n°[...]
  2: pàlpera, pàlpiera s. f. (v. rust.) s. f. = it., palpebra. (Candiago-Romanato, pag. 128)
  3: nòno (plur. noni) s. m. = it., ciabatte (pantofole) di feltro (panno) usate per tenere i piedi cal[...]



  • 3          NA LESSION DE 'TALIAN
  *: Fato vèro on fià fantasticà!
  1: fémena s. f. = it., femmina, donna, moglie. Attenzione. Questo termine (a seconda del contesto e d[...]
  2: sparagnàre v. = it., risparmiare. (Candiago-Romanato, pag. 197).
  3: ofegà agg. = it., sporco superficialmente. (dal v. ofegàre). (La sapienza dei nostri padri., 290).[...]
  4: quarèlo s. m. = it., mattone. (Candiago-Romanato, pag. 145) – (La sapienza dei nostri padri, pag. [...]
  5: smarìo agg. = it., sbiadito. (dal v. smarìre = sbiadire, perdere il colore).  (Candiago-Romanato,[...]
  6: fruà p. p. del v. fruàre = it., consumare, logorare, rendere liso. / m. d. d. (in senso ironico): [...]
  7: moléca, moéna s. f. = il., mollica. Sto pan el xe pien de molena. = Questo pane è tutto mollica. ([...]
  8: frégola s. f. = it., briciola, piccola cosa. (Candiago-Romanato, pag. 73) – (La sapienza dei nostr[...]
  9: ris-cio s. m. = it., rischio. (Candiago-Romanato, pag. 153). Attenzione: questo termine ha in sé i[...]
  10: inpotaciàre v. = it., impiastriciare (inpotaciàre da potàcio = sgorbio; pasticcio; intruglio; sost[...]
  11: folio s. m. = it., foglio. Attenzione: il digramma gl, è sconosciuto al veneto e si trasforma in j[...]
  12: puìna s. f. = it., ricotta. Questo termine, in veneto, può assumere vari m. d. d.: a go le ganbe d[...]
  13: pèca s. f. = it., orma, impronta; macchia morale; pecca, difetto. (Candiago-Romanato, pag. 133). V[...]
  14: schincàre v. = it., spuntare, rompere la punta; schivare abilmente. Vari m. d. d.: a go schincà el[...]
  15: bòn agg. = it., buono. Vari m. d. d.: tegnerse in bon = vantarsi / el par bon = fa bella figura /[...]
  16: cinciàrse, cincionàrse, v. rifl. = it., farsi bello. (Candiago-Romanato, pag. 41).
  17: grìngola (in) s. f. = it., allegria. (Candiago-Romanato, pag. 82).
  18: catà p. p. del v. catàre = it., trovare. Vari modi d’udo del v. catàre: rifl. no catàrse = non tro[...]
  19: sbalucà p. p. del v. sbalucàre, sbarlucàre = it., sbattere gli occhi, stralunare gli occhi. (Candi[...]
  20: bàla s. f. = it., palla; frottola, panzana; sbornia; testicolo. Vari m. d. d.: no contar bale! = n[...]



  • 4                                                                                                                                                               EL CAN INGORDO
  *: Fantasiosa interpretassion de la fàvola quarta: ‘Canis per fluvium carnem ferens’ (El can che ’l [...]
  1: La fortuna la juta i corajosi’. Hoepli – pag. 55, 664. Virgilio, Aen., 10, 284.Aiutati, ché il ci[...]
  2: còrbole, s. f., v. rus. = it., gambe storte.
  3: sùsta, s. f. = it., molla. (Candiago-Romanato, pag. 210) – (Marchetto-Baretta, pag. 71).
  4: i xe i tanti nomi ‘propri’ de le forme ricavà inpastando la farina bianca par far el ‘pan’.
  5: maón, s. m., v. rust. (ganba de na carega).
  6: bisàta, s. f. = it., anguilla. (Candiago-Romanato, pag. 22).
  7: óro, orlo, cilio, s. m. = it., orlo, sponda. Òro, s. m. = it., metallo prezioso.
  8: pépa, s. f. = it., fiachezza.
  9: pispolàre, v. = it., parlare sottovoce, sussurrare. (Candiago-Romanato, pag. 139).
  10: mecàno, s. m. = it., marchingegno, macchinario, parte di un impianto di un giocattolo.
  11: gràmola, s. f., v. rus. = it., massela, ganassa. (Candiago-Romanato, pag. 81).
  12: f., v. rus. = it.,  testa, sarvelo.
  13: maja s. f., v. rus. = it., testa.
  14: Hoepli – pag. 485. Terenzio, Phorm., 686. = No me resta che narme a inpicar.
  15: maja, s. f., v. rus. = it., testa, cragno.
  16: rema, s. f., v. rus. = it., sponda.



  • 5          ON BILIETO PAR 'L PARADISO
  *: Fato in parte vèro, in parte fantasticà.
  1: làche n. f. plur. = it., gambe (tirar le lache = morire). (Candiago-Romanato pag. 98) [...]



  • 6          EL SABIONARO
  *: Ricordo vèro
  1: ‘sanmartìn, san Martin’, s. m., m. d. d. In particolare, verso l’11 di novembre, si facevano i ca[...]
  2: saldàme, s. m. = it., sabbia, per fregare i rami (per pulire e rendere lucidi oggetti ed utensili[...]
  3: sabionàro, s. m. = it., uomo addetto alla vendita del ‘saldame’. Una delle tante attività ormai s[...]
  4: bùgola, bùcola, s. f. / canón, canonsìn s. m. = it. bronzina (anello di ghisa entro il quale gira[...]
  5: óro (óro de la còtola) s. m. = it., orlo della sottana. N.B.: òro (anelo de òro) = it., anello di[...]
  6: bòro (v. rus.), scheo, soldino, s. m.; pìcola monéda s. f. = soldino, spicciolo. (Durante-Basso, [...]
  7: soravìa, avv. = it., in aggiunta, in soprappiù. (Candiago-Romanato, pag. 194) – (Marchetto-Barett[...]



  • 7          ME NONA E EL SISO
  *: Ricordo vèro, on fià fantasticà.
  1: sìso, s. m. = it., maschio dell’anatra. (In dialetto el termine ‘siso’ indica ( è ) il maschio de[...]
  2: supiòto, supiaóro, s. m. = it., soffiatore, soffione (era un attrezzo - indispensabile – per ravvi[...]
  3: savàta, zavàta, s. f. = it., ciabatta di pezza. (Candiago-Romanato, pag. 163). (Era antico uso co[...]
  4: conparésso s. m. = it., parentela. (Candiago-Romanato, pag. 45) – (Marchetto-Baretta, parole, pag.[...]



  • 8          EL LATE, LA VECIA, EL GATO
  *: Na fantasia
  1: pasqua (felisse come na), m. d. d., f. agg. = it. felicissimo. Questa forma d’esprimersi serve per[...]
  2: quartarólo s. m. = it., on atresso o contenitore de forma tonda; el gera na sorta de misura. (Cand[...]
  3: pùa, bànbola s. f. = it., bambola. (Candiago-Romanato, pag. 144) – (La sapienza dei nostri padri, [...]
  4: stèla s. f. = it., on tòco de legno da brusare \-/ stéla = la stéla del siel. (Candiago-Romanato, [...]
  5: pamòjo, pan mòjo s. m. / panà, sùpa s. f. = it., panata, zuppa di pane. (Candiago-Romanato, pag., [...]



  • 9          TENTI A LE CIAVI
  *: Na fantasia in parte vèra
  1: “El sbagliar xe de l’omo, l’intestardirse xe del diàolo”.
  2: finaménte, fintraménte (v. rust.), avv. = it., finalmente. (Candiago-Romanato, pag. 68).
  3: tàfete (vocabolo onomatopeico usato come avv.) = it., di punto in bianco, all’improvviso. (Candiag[...]
  4: mìra , s. f. = it., mirra.



  • 10        EL CIAPIN COI BUSI
  *: Faterelo quasi vèro.
  1: ‘the’, s.m. = it., te. Sta forma ‘the’ la xe na forma de le forme (the, tè, te) di scrìvar riportà[...]
  2: èlera, s. f. = it., edera. (Candiago-Romanato, pag. 62) – (Marchetto-Baretta, parole, pag. 26). [...]
  3: ‘déi’ plur. de ‘déo’, s. m. = it., dita, dito. (Candiago-Romanato, pag. 53), (vedi c. s., DIZION[...]
  5: trinca (de) f. avv. di zecca: novo de trinca = it., nuovissimo, nuovo di zecca. (Candiago-Romanato[...]
  4: ridaróla s. f., v. rust. = it., riso irrefrenabile; ridere senza riuscire a fermarsi. (Candiago-Ro[...]



  • 11        EL ZUGO DE LA FENARA
  *: On vecio zugo
  1: zùgo, sùgo, zògo, sògo, dùgo (v. rust.), s. m. = it., gioco. (Candiago-Romanato, pag. 233, 234). [...]
  2: sconpilàte, scupilàte (v. rust.) s. f. = it., capriola, capitombolo. (Candiago-Romanato, pag. 174)[...]
  3: adrìoghe, prep. e avv. (de drio de ela o elo); adrìome (de drio de mi = it., dietro a.... (Candiag[...]
  4: pissaròto, s. m. = it. getto, zampillo, filo d’acqua. (Candiago-Romanato, pag. 139).
  5: màto, s. m. = it., ponpa a man rudimental par tirar su (ponpando) l’aqua da la vena sototera. (Tr[...]
  6: córte, s. f. = it., aia, spiazzo antistante la casa di campagna, cortile. (Candiago-Romnto, pag. 4[...]
  7: manegón, s. m. = it., grosso mànego, grossa inpugnadura, grande leva.
  8: argàgno, angàgno, s. m. (na roba, on trapelo, on arnese in zeneral). = it., un cosa, un oggetto. [...]



  • 12        I COPA EL MASCIO
  *: Un ricordo
  1: El deto el gera: ‘goba a levante, luna calante; goba a ponente, luna cressente’.
  2: radesèlo, s. m. = it., omento. (membrana reticolata che avvolge le interiora degli animali) – Can[...]
  3: sìssoli, sòssoli (v. rust.), s. m. = it., ciccioli o pezzetti di carne di maiale cotti. (Candiago-[...]
  4: baldonèla, s. m. = salsiccia di sangue suino. (Candiago-Romanato, pag. 17) – (Marchetto-Baretta, p[...]
  5: muséto, coessìn s. m., m. d. d. = it., cotechino. (Candiago-Romanato, pag. 118) – (La sapienza de[...]
  6: moléta, gussamoléta s. m. = it., arrotino. (Candiago-Romanato, pag. 115) – (La sapienza dei nostr[...]
  7: menaròto, s. m. = it., accetta a manico corto. (Candiago-Romanato, pag. 111) – (La sapienza dei no[...]
  8: mèsa, s. f.= it., madia. Mesa par far sù el mas-cio = it., madia o cassa per lavorare la carne d[...]
  9: bobàna, babàna, bubàna, s. f. = it., abbondanza. (Candiago-Romanato, pag. 16, 23).



  • 13                                                                                                                                                             EL POJAN
  *: Na vecia costumansa
  1: anguàna s. f. = it., spettro, strega selvatica. (Candiago-Romanato, pag. 13) – (La sapinza dei no[...]
  2: credénsa, cardénsa s. f. = it., credenza, oppure, fede, fiducia. A seconda dell’uso detto vocabolo[...]
  3: pèca, s. f. = it., orma, impronta. (Candiago-Romanato, pag. 133).
  4: stremire, v. (v. rust., m. d. d.) = it., spaventare, terrorizzare.
  5: òrco, s. m. = it., orco (chimera o bestia immaginaria).
  6: sbìgola, s. f. (v. rust.) = paura ma, anche, = fame (Durante-Basso pag. 82, v.g.).
  7: tré-tré s. m. = it., scricchiolo, piccolo uccello. A pag. 247, F. Zampiva, nel suo libro LA TERRA[...]
  8: becolàre v. = it., l’atto di mangiare con il becco, piluccare. (Candiago-Romanato, pag. 20).
  9: màcia s. f. = it., macchia // piccolo appezzamento di terreno coltivato.
  10: s-ciàpo s. m. = it., branco, torma, stormo, schiera, gruppo. (Candiago-Romanato, pag. 173).
  11: pojàn s. m. = it., spaventapasseri. (Candiago-Romanato, pag.140).



  • 14        El me primo servissio de tassista
  1: panciòto s. m., canotiera s. f. = it. canottiera. (V.N.) – Maglia senza maniche e scollata. Quest[...]



  • 16        LA SORGENTE DE 'I PIERI'
  1: sùso prep. di luogo = it. sopra. Cito questa parola arcaica e ormai persa, ricorrendo alla mia me[...]
  2: sgualivà, gualivà p. p. di sgualivàre, gualivàre = it., spianare, livellare. / sgualìvo, gualìvo [...]
  3: quarèlo s. m. = it., mattone. (Candiago-Romanato, pag. 145).
  4: ierón s. m. = it., grossa pietra. (Candiago-Romanato, pag. 138).
  5: barbòssa, sbèssola s. f.; barbìn, barbòsso, barbìssolo s. m. = it. mento. (Candiago-Romanato, pag.[...]
  6: sguaratàda s. f., dal v. sguaratàre = it., risciacquo. (Candiago-Romanato, pag. 184).
  7: lissiasso s. m., lìssia s. f. = it., bucato. (Candiago-Romanato, pag. 102).
  8: scoconà p. p. di scoconàre = it., togliere il cocchiume o tappo. (Candiago-Romanato, pag. 174). [...]
  9: corìva, corénte, scorénte, scorànte (v. rust.) avv. (svarià forme par dir che l’aqua la score de [...]
  10: stropàre v. = it., turare, chiudere un’apertura, tappare. (Candiago-Romanato, pag. 207).
  11: mélega s. f. = it., saggina. (Candiago-Romanato, pag. 111).
  12: àto s. m. = it., atto, gesto. (Candiago-Romanato, pag. 15). Es.: el fà ati da mato = fa atti da m[...]



  • 18        LA VOLPE E LA SICOGNA
  *: Me pi che lìbaro comento de la fàvola XXVI ‘Vulpes et ciconia’ (La volpe e la sicogna), dal libro [...]



  • 19        EL SPASSACAMIN
  1: stravècio agg. di grado superlativo assoluto = it., vecchissimo. Il vèneto de stiani, non usava i[...]
  2: aromài, daromài avv. = it., ora, ormai, a questo punto. Le lingue vive, come i dialetti vivi, si [...]
  3: oncó, ancó, ancùo, uncó avv. = it. oggi. (Candiago-Romanato, pag. 12, 124).
  4: vèro s. f. = it., verità. Questo termine, se usato come s. f. vèro = verità, deve sempre essere a[...]
  5: calìsene, calìzine, calìdene, calùsene, calùzine, calùdene, calìdene s. f. = it., fuliggine, cali[...]
  6: brùsco, anbrùsco, brusasórzi, bruscaìsi, rùsco, rustàto, s. m. = it., pungitopo. (La sapienza dei [...]
  7: càssa, càza, cassaróla, s. f. = it., cazza. Trattasi di un mestolo in rame con lungo manico per [...]
  8: scarsèla s. f. = it., tasca. (Candiago-Romanato, pag. 171). Alcuni m. d. d.: gaver le scarsele sb[...]



  • 20        MARTIN, EL PUNTO E LA CAPA
  *: Stravecio raconto, libaramente rinverdìo.
  1: ciùpese, ciùnpese f. avv., m. d. d. = it., un luogo qualunque, qualsiasi luogo. Va a ciùpese = Va [...]



  • 21        L'ASENO A LA RISCOSSA
  *: Tràtase de na me lìbara interpretassion de la fàvola n° XXI, cavà fora da la racolta del 1° libro[...]



  • 22        EL STRADIN
  1: Teze = Tezze. Grosso paese di origine pre-romana e, poi, fiorente insediamento romano.
  2: scravàsso, s. m. = it., acquazzone, pioggia dirotta. Scravassare, v. = piovere a dirotto. Scravas[...]
  3: cunéta, s. f. = it., piccola culla; fossatello, rigagnolo, canaletto per lo scolo delle acque pio[...]
  4: bagolàro, s. m. = it., bagolaro (Pianta de le Moracee: nome volg. de la Celtis australis). Tràtas[...]



  • 24        JOVANIN
  1: balòta, bàla . f. = it., sbornia.
  2: bèco s. m., (m. d. d.) = it., bocca.
  3: ‘àlsa gùnbio’ (m. d. d.) = it., (lett. = alzare il gomito) bere.
  4: capitèlo s. m., (m. d. d.) = it. (lett. = capitello); in senso scherzoso: osteria, bettola. I se [...]
  5: pàlpiera s. f. (v. rust.) = it. palpebra. (Candiago-Romanato, pag. 128). 



  • 25        LE GALINE,I UVI E I TUSITI DE NEW YORK
  *: Na fantasia
  1: mas-céto dìndio, mas-ceto dindo, dindiéto, mas-ceto gingio, mas-céto d’ìndia, mas-cìti d’India, [...]
  2: porseléto risso s. m. = it., riccio. (Candiago-Romanato, pag. 142).
  3: ciupinàra, ciunpinàra, ciopinàra, topinara s. f. = it. talpa. (Candiago-Romanato, pag. 41, 220) – [...]
  4: bèco s. m. (acc. grave) = it., becco (dei volatili); béco s. m. (acc. acuto) = it., becco (maschi[...]
  5: grìjo s. m. = it., grillo (Candiago-Romanato, pag. 82).
  6: isàrda, rissàrda, risàrdola, rissàrdola, birissàrdola, borétola, mariasòrbola s. f. = it. lucertol[...]
  7: morécia, moréja, morégia s. m. = it. piccolo topo (Candiago-Romanato, pag. 116) – (La sapienza dei[...]
  8: ava, brèspa, vèspa, vrèspa s. f. = it., ape. (Candiago-Romanato, pag. 15) – (La sapienza dei nost[...]
  9: archéto s. m. = it., archetto. Arnese rudimentale preparato dai ragazzi per catturare gli uccelli.[...]
  10: toséto, bòcia, brachéto, putèlo s. m. = it., ragazzino. (Candiago-Romanato, pag. 110).
  11: rumegare sù v. = it., rimuginare, se riferito a persona / ruminare, se riferito ai ruminanti. (Can[...]
  12: punàro, galinàro s. m. = it., pollaio. (Candiago-Romanato, pag. 145) – (Marchetto-Baretta, pag. 49[...]
  13: bèco (vedi sopra, nota n° 4).
  14: sfésa, sfendaùra, sfixura, sfrésa s. f. , sbàcio s. m. = it., fessura, spirariglio. (Candiago-Roma[...]



Best viewed with any browser at 800x600 or 768x1024 on Tablet PC
IntraText® (V89) - Some rights reserved by EuloTech SRL - 1996-2007. Content in this page is licensed under a Creative Commons License