Racconto
1 1 | tramonto agrassià, scoltando na bona mùsica, intrando drento
2 1 | mùsica, intrando drento na vecia cesa. Mi a go pianto
3 1 | conpìo i ani, a go parecià na festa invitando na mota
4 1 | parecià na festa invitando na mota de gente. Quando che
5 1 | presentà, tuto giulivo, na poltronsina sensa na ganba,
6 1 | giulivo, na poltronsina sensa na ganba, rancurà par strada.
7 1 | fero smaltà de bianco co na gran macaùra, on altro el
8 1 | el me ga portà pa’ regalo na bossa voda de véro de color
9 1 | no l’ùltima, ma n’altra, na tosata de Lisbona la me
10 1 | cagneto volpin, che el gavéa na satela fassà. Ve digo la
11 1 | on continuo mòvarme, come na giossa de mercurio. Finìa
12 1 | pacìfico, a métarse sóto na poltronsina, che la xe stà
13 1 | fenestra, me go sentìo tocar na pùpola. El can, da sprolso1,
14 1 | so robe. Elo el ga fato na diesina de alzade de sata.
15 1 | quando ca stavo cusinàndome na brasola, l’òspite, quato
16 1 | brùsacamìsa, el me ga dà na raspadina a na ganba. Elo
17 1 | me ga dà na raspadina a na ganba. Elo el me vardava
18 1 | tegner sto can! Me meto a far na scaregada de telefonade,
19 1 | el gavéa catà on paron, na cucia, on nome! Sto anemaleto
20 1 | al me fianco, tegnéndoghe na man sóra la so sucheta.
21 1 | man sóra la so sucheta. Na sera, tornà dal laoro, lo
22 1 | le do scudele e, anca, na bela rosa, fresca. Col cor
23 1 | stà. Da lora a desso za na fraca de volte a só nà a
24 2 | che, adiritura, te resti!~Na volta, tanti ani indrìo, (
25 2 | serto Esopo el ga scrito na storia in greco. Fedro, (
26 2 | Anbassador no porta pena!~Na cornacia bula de ela, la
27 2 | indove se portava vanti na passarela par elèger chi
28 2 | inpegno, sbeletàndose come na atora e metendo le so gioie
29 2 | Stupete gentes!” Dopo na ‘mosca’ (silenzio), gavendo
30 2 | Par èssar bela la xe bela. Na vèra ‘Àraba Fenisse’! Par
31 2 | come faséndose, lì torno, na cagnara. A chietar el rusamento
32 2 | memoria la qual, ricordàndoghe na strofa scrita sirca domila
33 2 | tirarghe on bruto tiro e, co na sventolada pi forte, el
34 2 | D’istinto ela la ga fato na reverensa cussita fonda
35 2(7) | la spina dorsale. El ga na bona schena = È un forte
36 2(7) | forte lavoratore. El xe na schena... = È un fanullone... (
37 2 | ricognossùo la pena petà zó. Dà na ociada de stralocio a i
38 3 | cusina granda, co in sentro na tola granda anca ela. A
39 3 | bèco el gera inserotà. Da na mez’ora mi vedéo che la
40 3 | torno la tola pareciando ora na scudela (chela co l’orlo
41 3 | inpienà de sénare, ora na forbeseta, on corteleto,
42 3 | forbeseta, on corteleto, na gucia6 da lana co del revo7,
43 3 | gucia6 da lana co del revo7, na strassa neta de broa e na
44 3 | na strassa neta de broa e na terina piena de aqua stiepidà.
45 3 | e che fin lora el paréa na statueta de tera crea) corendo
46 3 | sguisso fulmìneo, slungando na satonà par sgrinfàrselo,
47 3 | ghè restà se no de darse na inùtile lecada al bafo suto!
48 3 | la se movéa co on far e na sicuressa che la paréa na
49 3 | na sicuressa che la paréa na dotora studià, bituà a svenar
50 3 | bona10, dopo gaver ciapà na presa de sénare e col déo
51 3 | Dopo èssarse netà le man co na canevassa sbrindelà, la
52 3 | sbrindelà, la ciapa l’ausela co na gonara de filo za ingucià
53 3 | ingucià e la dà de punto come na sartora de mestiere, taconando
54 3 | memoria la qual, gavendo ciapà na brava sgalmarà11, la scainava12: ‘
55 3 | El terso, pi birbo de na anza17, el lancia on lungo
56 3 | da le altre, la ga molà na lagrimeta pensando, come
57 4 | carte. De scondon, inte na stanza de lato, mi sò che
58 4 | strada e corte de l’ostaria, na masiera6 fata sù co sassi
59 4 | Tonìn, me la ricordo co na bela corte sgualivà col
60 4 | la so stala, i canpi e na mota de bele spaliere10
61 4 | drio de la strada, stava na fila de cassie col so bel
62 4 | propietà. Bastava ca tirasse na s-ciantina la cavessa19
63 4 | e davo sbrancà de forajo na volta par una. Quando che
64 5 | te vedarè ca te farè come na sucara sinquantina, che
65 5 | visele e a i animai. Ancor na volta stò par contarve na
66 5 | na volta stò par contarve na storieta capità prima de
67 5 | strachi e suà, i gavesse na cassarola5 de aqua fresca
68 5 | scataron13 de panocia de sorgo. Na volta che fusse finìo el
69 6 | la xe bela tonda, e daghe na stusada col sugapiati. Me
70 6 | podéo far mi in casa, dando na man. Le faséo senpre volentiera
71 7 | de gradassion pi alta. A na diesina de metri pi in là,
72 7 | fisso col fil de fero a na longa pèrtega. Dopo de gaver
73 7 | sóra on careto a do rue. Na volta inpienà el vedolo
74 7 | vedolo, stava ben inmas-cià na goma grossa come on brasso.
75 7 | cristiani, i jera, a i me tenpi, na fonte de richessa parché,
76 7 | tegnéa l’ocio verto, de far na òpra ben fata, in pian,
77 7 | torno al luamaro ghe gera na sloza15 che la deventava
78 8 | mama la lo svojava drento na terina larga che la posava
79 8 | oltre al covercio, anca na moscarola de retina de fero
80 8 | da leto e la se faséa dar na man da un de noantri tusi.
81 8 | Desso ve conto de come na volta anca mi a go fato
82 8 | olà olè, paca! Lo faséo na fraca de volte e sto ritornel
83 8 | on pirón10 sul fondo de na teceta, indove la gavéa
84 8 | on fil de ojo de semi e na scarlogna tajà a fetine,
85 8 | fetine, par far el desfrìto. ~Na volta messo in tola el me
86 8 | co pi gusto, convinto che na s-ciantina12 de mèrito el
87 9 | casalinga (par godarse, cossì, na pensionsina par poder tirar
88 9(1) | de la tassa par ciapar, na volta conpìi i ani, la pension.~
89 9 | da la strada, i nava drio na rosa e i finìa co i teraji
90 9 | la mama el jera deventà na fissa e la lo paciolava ‘
91 9 | sgionfo, lo ciapàvimo un par na teta e l’altro pa ’l colo
92 9 | fermàvino par sponsarse. Na volta rivà a l’abitassion,
93 9 | canbiava l’aqua pi volte. Na volta ben netà, la li metéa
94 9 | rognava le done se le catava na foja bruta o on fioro spanpanà.
95 9 | inpienà. Poareta, la se na godù par poco tenpo la gioia
96 9 | sessanta ani! La xe stà proprio na pension da pissacan!~Come
97 9(3) | capitèlo s. m. = costrussion de na cesa picinina. Drento se
98 9(3) | Drento se tegnéa rincurà na imàgine sacra.~
99 10 | posto (ca no cognosso), na copieta de sorze sposini
100 10 | métar sù casa e formarse na fameja, i ga deciso de nar
101 10 | fortuna. Camina e camina, na volta rivà inte na crosara1
102 10 | camina, na volta rivà inte na crosara1 de case de òmini,
103 10 | paronal), mensonàndose5 de na frase da lu scoltà e dita
104 10 | de Dio, ingossàndose in na inbudada9 epulònica. I ghe
105 10 | epulònica. I ghe ne ga magnà na sporta e on saco! I alternava
106 10 | baga10 . Catà el gnaro co na bobana da nababi, i ga scumissià
107 10 | Ben presto i ga cronpà na bela sgnarà11 de sorzeti
108 10 | sgnarà11 de sorzeti e dopo na seconda e dopo na tersa
109 10 | e dopo na seconda e dopo na tersa e dopo n’altra. Sti
110 10 | sta fameja la gera deventà na fameja patriarcale. El solo,
111 10 | i stava sóto sforzo come na susta de assale17 , cargà.
112 10 | bela risolussion: de métar na canpanela torno al colo
113 11 | Mejo èssar primo inte na sità de provinsia che secondo
114 11 | lavàndome le man e disendo na fraseta, a só passà a la
115 11 | picinina e persa in fondo a na vale o suso on monte, no
116 11 | Ma che bel …”, ma la xe na parola bruta e mi, ca a
117 12 | Castelo. Magari se faséa na vìsita in cesa o se te inbrocavi
118 12 | in cesa o se te inbrocavi na amicheta o on amicheto se
119 12 | posto el jera ressintà co na muraja col so bel cancelo
120 12 | in on sotopòrtego, stava na cucia co na cagneta senpre
121 12 | sotopòrtego, stava na cucia co na cagneta senpre tegnù a caéna.
122 12 | tegnù a caéna. Se tratava de na bastardeta sinpàtica, a
123 12 | le so grassie e xe nata na bela sgnarà de cagneti.
124 12 | al sòlito, voléndoghe far na caressa e i conplimenti
125 12 | amorosa la se ga trasformà in na belva ferosse morsegàndome
126 12 | belva ferosse morsegàndome na me ciapa co tuta la so forza.
127 12 | corso a métar on fero longo (na specie de speo) sóra el
128 13 | le sfese3 che sarìa passà na morecia e, par sto motivo,
129 13 | dovéa desmentegarse de dir na rechiemeterna7. Sensa dir
130 13 | nel zorno te gavivi fato na marachela, magari te gavevi
131 14 | buta de slanso, pèso de na cavreta salbega par gaverla
132 14 | ghemo deciso de nar far na papada a la nostra sòlita
133 14 | Maria la xe testona pi de na mula e có mi ghe digo: “
134 14 | portele e ela, sguelta pi de na gatela bracà da on cagnasso
135 14 | polpasteii de i déi par ónzar co na s-cianta de spuo la parte
136 14 | ga lassà sfesàr6 gnanca na lagrimeta da le bale7 de
137 15 | i me vent’ani a go vudo na diesina de morose: robe
138 15 | conpleano, diséo a ciascheduna na data de nassita difarente.
139 15 | la xe capità propio inte na boaria, in verta canpagna,
140 15 | boaria, in verta canpagna, de na me moroseta, in on paese
141 15 | paleto tondo de legno, longo na trentina de sentìmetri,
142 15 | sentìmetri, e la finìa co na s-ciona12 agansià a on anelo
143 15 | fioldenavaca, el gavéa na mira precisa. Cussì elo,
144 15 | sbatù el filo del muro co na fruscà de le punte de i
145 15 | stà la me morte! Bastava na spana, o pi de qua o pi
146 15 | Manzoni: anca el dispiasser, na volta passà, el pol deventar
147 15 | Dopo, de scondon, a go dito na orassion de ringrassiamento.~
148 16 | mai quante volte. La gera na roba da far ben e la jera
149 16 | roba da far ben e la jera na roba dolorosa (almanco par
150 16 | déboli e tanti i sarìa morti. Na coà2 nà male, la jera na
151 16 | Na coà2 nà male, la jera na disperassion par la fameja:
152 16 | polastra, la xe, desso, na bela matrona vestìa elegante
153 16 | matrona vestìa elegante co na cimara de mòrbie pene stramacià6 .
154 16 | bei frischi, i te infonde na mota de energie. Par amor
155 16 | el zugo xe fato): gavem na bela cioca! Rivà l’ora bona,
156 16 | bona, i paruni i pareciava na bela sesta co paja e fen
157 16 | la se spenotava, la jera na bronsa scotante, on guerier
158 16 | ossi, no la paréa gnanca pi na galina, ma na mumia vivante
159 16 | gnanca pi na galina, ma na mumia vivante tuta sbrojà8 .
160 16 | so sarvel el se convertìa na s-cianta e, svergà da idée
161 17 | la vivéa ne la corte de na casa poco pi in sozo de
162 17 | calche ano indrìo, rancurà na cagneta trovatela. I la
163 17 | le caresse. Se tratava de na bastardina e la faséa na
164 17 | na bastardina e la faséa na gran teneressa, almanco
165 17 | Dopo i lo ga posà parsora na sbrancà de fen e i xe stà
166 17 | Grassie, mama!” Ormai na nova fameja la se gera formà! ~
167 17 | lì, i ga inciavà drento na conejara8 la Lela. Sta qua
168 17 | preson, in libertà vigilà. Na volta el Fufi, vista la
169 17 | le onge longhe. On tono, na saeta: se sonà seco el verdeto. “
170 18 | De libri a ghin go leti na fila de marei1 e vurìa gavèrghene
171 18 | prèdiche, ec. a ghin go scoltà na fraca3 e vurìa risentir
172 18 | sentovinti ani. La sarìa na bona età! Ciò, se fusse
173 18 | insegnà che có se pronunzia na opinion, sta chì la deve
174 18 | locussion ca go leto, la xe na imàgine magistralmente fermà,
175 18 | espression cussì: * “Gera na note stelà e nel sielo seren
176 19 | neutro. A me go ciapà, anca, na sfarinada de greco sbisegando
177 19 | barbuscaro intortegà, sigà da na dona rabià. Essendo restà
178 19 | luri che mi a gavéo dito na roba. Luri i ga dito a altri,
179 19(1)| a so la ‘somatoria’ de na fraca de confusion!).~
180 20 | granda, barchessa granda e na boaria de tante vache. I
181 20 | anca chelo che ’l gavéa na vaca sola), có le nava in
182 20 | farle gravare. Far fedar na sorana1 significava, par
183 20 | sospir de solievo. Infati, na volta nato el vedeleto,
184 20 | mónzare l’animale e magnarse na bela scudela inpienà de
185 20 | cafelate, a la sera. In pi, na volta svessà el vedelo,
186 20 | contrà nàvimo co on seceto e na sapeta a scavar e a sercar
187 20 | tera refretaria. Sta roba, na volta che gera stà fata
188 20 | el xe desso, ma se catava na lesiera scarpà tra pian
189 20 | vecio lazareto, ghe stava na stradela in pian, che, dopo
190 20 | costrussion abandonà, nando drio na rosa5 , la scumissiava a
191 20 | suso, se rivava a Castelo. Na volta spianà el teren, el
192 20 | El se gavéa costruìo na palassina, color rosa, co
193 20 | sóra e el negossio de sóto. Na parte la jera stà adibìa
|