grassetto = Testo principale
    Novella   grigio = Testo di commento

  1    3     |                   Gh'era ona voeulta on spezièe, che el gh'aveva
  2    3     |            fior; e per contra gh'era on poggioeu10 e gh'era semper
  3    3     |        poggioeu10 e gh'era semper  on scior. Lu el saveva, che
  4    3     |           vestìi e l'ha fint de vess on pessee12, de andà  a vend
  5    3     |              E lu, el gh'ha domandàa on prezzi carissim. E lee,
  6    3     |            lu, el gh'ha ditt de fagh on basin, ch'el ghe dava el
  7    3     |             E lu, el ghe dis: - «Per on pessin, la m'ha faa el basin.» -
  8    3     |            minga; che chi ghe faseva on basin in del cùu alla soa
  9    3     |         allora lu el pensa de faghen on alter anmò a lee. L'è andaa
 10    3     |             l'è restaa intèe de fagh on scherz. Al dopdisnàa, lee,
 11    3     |             s'è ammalada e l'è stada on poo de temp senza podè andà
 12    3     |          padron. E lee, la s'è missa on lenzoeu in testa, bianch;
 13    3     |             ona gran torcia in man e on liber; e al moment che l'
 14    3     |             a vedè sta fantasma tutt'on tratt, con sto ciar a comparì,
 15    3     |             faa, lee? La pensa de fa on'altra robba innanz che l'
 16    3     |               le mett in camisa cont on gipponin de lett23 e la
 17    3     |          scondùu la soa pigotta in d'on vestee25. Intrettant ch'
 18    3     |        sconduda. E lu al va , cont on stil: - «Ah!» - el dis - «
 19    3     |              del coeur, e ghandaa on poo de sto vin e lacc dolz
 20    3     |       desperaa. - «L'è vera che sont on Re; ma se fuss el Re de
 21    6     |                     Gh'era ona volta on fiœu d'ona Reginna, e l'
 22    6     |            ona condotta minga bella. On po che l'è staa via lu,
 23    6     |           staa via lu, la gh'ha avuu on mas'c; e lee, la mader,
 24    6     |              mas'c; e lee, la mader, on  la ciama on so servitor
 25    6     |             la mader, on  la ciama on so servitor e la ghe dis: - «
 26    6     |         tiralla distant de chì, in d'on sit molto distant, in d'
 27    6     |         coragg. In quel menter passa on pegorèe. Lu, el servitor,
 28    6     |              la fa? la va in cerca d'on quaj sit distant, la va,
 29    6     |            va, la va, la viaggia per on quaj , fin chè la po trovà
 30    6     |         quell'acqua piovana. Ven che on  l'era  e la ved che
 31    6     |           mett denter e le mett in d'on foss, on'acqua che gh'era
 32    6     |              e le mett in d'on foss, on'acqua che gh'era  e le
 33    6     |            cassetta, l'è passàa in d'on sit che gh'era on molin.
 34    6     |        passàa in d'on sit che gh'era on molin. Gh'era  el mornèe32,
 35    6(31) |          commandarent amprès luy, qu'on porteroit sur son tahu,
 36    6     |                 El corr, el va a tœu on pal, el tira la cassetta
 37    6     |             el ved che gh'era denter on fiolin. El va, el ghe le
 38    6     |             latta anca quest che l'è on fiolin de tetta, che mi
 39    6     |             la dis: - «Quest chì l'è on fiœu d'on quaj scior.» -
 40    6     |              Quest chì l'è on fiœu d'on quaj scior.» - Ma però gh'
 41    6     |              marca capiven che l'era on fiœu del Re. Lee, la mornera,
 42    6     |              fiolin; el gh'aveva già on trij ann, gh'è mai vegnùu
 43    6     |           mazzatt?» - La ghe dis: - «On servitor de la toa mader.
 44    6     |             andà; che la menass in d'on quaj sit; che fin a che
 45    6     |              dis: - «Te menaroo in d'on sit che hin34 povera gent
 46    6(33) |                 Pur tropp gh'ho avùu on gran dispiasè.» - Lee, la
 47    6(33) |          cascià via la malinconia; e on  el va inscì distant,
 48    6(33) |              la dis - «quest chì l'è on fiolin che l'ha pescàa on
 49    6(33) |            on fiolin che l'ha pescàa on  me marii che el vegniva
 50    6(33) |             la soa caccia. Quand l'è on certo sit, el ved che el
 51    6(33) |             legora, ona quaj legora, on quaj cossa de podè ciappà.
 52    6(33) |              me cognosset pu? Guarda on poo el can che el m'ha cognossùu.» -
 53    6(33) |             va al poggiœu,~ ~Si ghon bel giovin che le vaur tœu.~ ~
 54    6     |               sta donna, che l'era on poo malada, e de assistela.
 55    6     |        finchè lee, la s'è recuperada on poo de salut. La vedeva
 56    6     |           casa e ti te tegneroo come on amis de casa e pu come on
 57    6     |            on amis de casa e pu come on servitor.» - S'ciao, quand
 58   11     |                     Ona volta gh'era on Re. El gh'aveva ona tosa.
 59   11     |          seccalla de sposall; e lee, on  per contentall, la gh'
 60   11     |              dùu vestìi a me piasè e on'ochetta che parla, che te
 61   11     |          vestìi, vun pien de stell e on alter cont i ragg del sol.
 62   11     |            vestìi e i ha faa su in d'on fagott e l'ha miss l'ochetta
 63   11     |             l'ha miss l'ochetta in d'on cadin con denter l'acqua.
 64   11     |             soa tosa. Lee, l'ha miss on bell'-e-brutt40, ona finta
 65   11     |              ona cittàa, dove gh'era on Re. L'è andada alla porta
 66   11     |          ditt de lassalla pur vegnì. On , el fiœu del Re, el ghe
 67   11     |              ballà insemma. L'ha faa on gir; e pœu, lee, la ghe
 68   11     |                  Ch'el me lassa andà on moment, che torni subet.» -
 69   11     |            la festa! la gh'haveva su on vestìi pien de stell ch'
 70   11     |              tutta la sala. L'ha fàa on gir, e pœu l'hoo veduda
 71   11     |              dis: - «Diman, vœuri  on'altra festa.» - Quand l'
 72   11     |       Reginna, la ghe dis: - «Te set on pòo tropp seccante! s'el
 73   11     |              a : - «Voo  appenna on momentin e pœu torni subet.» -
 74   11     |             per ballà. Lee, l'ha fàa on gir e pœu la ghe dis: - «
 75   11     |                  Ch'el me lassa andà on momentin, che torni subet.» -
 76   11     |        giovina d'ier. La gh'aveva su on vestíi cont su i ragg del
 77   11     |        quella.» - El  adrèe, el  on'altra festa; e lee, la gh'
 78   11     |   SCINDIRIN-SCINDIROEU.~ ~ ~ ~Gh'era on negoziant; el gh'aveva tre
 79   11     |           verghetta, e ghe ven fœura on magnifich vestìi, e tutt
 80   11     |           ballàa insemma; e che in d'on moment la ghscomparsa
 81   11     |                 Ven che el Re, el  on'altra festa per el piasè
 82   11     |      verghetta ancamò. Ghe ven fœura on vestíi pusee bell ancamò,
 83   11     |              la ven giò e la va a fa on gir in la sala e la ghe
 84   11     |           gir in la sala e la ghe da on mazzettin de fior per una
 85   11     |            andada , e la gh'ha daa on mazzett de fior per un a
 86   11     |          adess el fiœu del Re, el  on'altra festa, vuj propi che
 87   11     |              de menatt ti? L'è minga on sit adattàa per ti!» - Difatti,
 88   11     |           fiœu del Re, el torna a  on'oltra festa ancamò. Lee,
 89   11     |            verghetta e ghe ven fœura on vestíi, ma ona bellezza!
 90   11     |            era nissun che podeva avè on vestíi compagn. Ven che
 91   11     |         sposa. Lu allora, el tœu giò on anell e el ghe le : - «
 92   11     |         innamoràa; e ch'el gh'ha dàa on anell per soa memoria. - «
 93   11     |          quella!» - Ven, che de  a on pòo de temp, i so sorell
 94   11     |       portaven de sora el pantrìd; e on , combinazion, lee, l'
 95   11     |         camerer, el ghe dis: - «Dimm on poo, chi l'è che m'ha fàa
 96   12     |                     Ona volta gh'era on scior e ona sciora, ch'eren
 97   12     |            el Signor, ch'el ghe dass on fiœu. Infin, on , gh'è
 98   12     |             ghe dass on fiœu. Infin, on , ghcompars in casa
 99   12     |             , ghcompars in casa on corbattin. On , sto corbattin,
100   12     |        compars in casa on corbattin. On , sto corbattin, el comincia
101   12     |           mièe. In la cort ghe stava on prestinèe48, ch'el gh'aveva
102   12     |            el l'ha sposada e han faa on gran disnà. Lu, quand l'
103   12     |             disnà, el va denter in d'on tond e el seguita a sbatt
104   12     |          andàa via; e l'è restàa via on sett o vott . Dopo el
105   12     |              sposada, han faa ancamò on gran pranz, e lu, el corbattin,
106   12     |            el leva su, el va via per on sett o vott , e dopo el
107   12     |            ha avuda sposada, han fàa on gran disnàa ancamò; e lu,
108   12     |              in maschera; e te faròo on basin. Varda ben a dighel
109   12     |             l'è passàa: el gh'ha fàa on basin. La soa mamma l'ha
110   12     |             è ch'è stàa che t'ha fàa on basin? Se ti te mel diset
111   12     |             el corbattin. L'è passàa on mes, l'è passàa dùu, el
112   12     |             a la sposa, sta stria, e on pestonin54; e la gh'ha ditt
113   12     |      piangeva, sta sposa) la trovarà on'altra porta. Come di fatti,
114   12     |         corbattin.» - E la gh'ha dàa on alter pestonin; e la gh'
115   12     |            acqua de occ, la trovaria on'altra porta. Come di fatti,
116   12     |             el pestonin, l'ha trovàa on'altra tra porta: gh'era
117   12     |              sta stria, la gh'ha dàa on nôs; e la gh'ha ditt de
118   12     |              stria, se gh'era ancamò on pezz a rivà al paes del
119   12     |                e lor l'han ciappada. On  l'era in giardin e gh'
120   12     |             a la donzella: - «Guarda on poo quella cialla cosa l'
121   12     |             dis a la donzella: - «Va on pòo de bass; cosse l'ha
122   12     |              Reginna, che bellezza d'on aspa che la gh'ha la pollirœula!
123   12     |            la ghe dis: - «Vœuri dorm on'altra nott insemma al so
124   12     |          ancamò a la donzella: - «Va on pòo de bass, guarda cossa
125   12     |           dis; - «Nient. Vœuri dormì on'altra volta insemma al so
126   12     |              ghe dis: - «Vœuri minga on centesim: vœuri dormì on'
127   12     |             on centesim: vœuri dormì on'altra volta insemma al so
128   12     |              la testa. Lee, la torna on'altra volta a  l'istess: - «
129   12     |          disseda. Lee, la torna a  on'altra volta; e lu, el dis: - «
130   12     |             ghe dis; - «Sì; stòo chi on pòo tard, perchè me senti
131   13     |             che a la bonna. Ven, che on  la ghe dis a quella cattiva: - «
132   13     |         quella cattiva: - « a cavà on sidellin62 de acqua.» -
133   13     |             era di uss; e la picca a on uss: - «Minga trovàa pess
134   13     |             e sidellin?» -  gh'era on sant; el dis: - «No, la
135   13     |             La va innanz e la trœuva on alter uss: - «Minga trovàa
136   13     |          tosa.» - Lee, la picca in d'on alter uss: - «L'ha minga
137   13     |          vœut el vestìi de percall o on vestìi de seda?» - E lee
138   13     |             E lee le dis: - «No, no, on vestìi de percall.» - E
139   13     |            quell de seda. - «Te vœut on didàa de lotton70 o on didàa
140   13     |          vœut on didàa de lotton70 o on didàa d'argent?» - «Me le
141   13     |         criagh, perchè l'è stada via on pezz; e la fa per dagh di
142   16     |          giardin~ ~Quatter mognagh o on pizzegh d'erba-bonna,~ ~
143   16     |          assassin;~ ~E che a grattav on sold in su la spesa~ ~L'
144   21     |              mi, ch'emm de andà in d'on bel sit.» - E i ha menaa
145   21     |            sit.» - E i ha menaa in d'on sit distant. La tosa minor
146   21     |          stàa nott s'hin ridott in d'on bosch, sicchè so pader el
147   21     |              restàa . Dopo de  a on pòo s'hin dessedàa e s'hin
148   21     |              hin andàa a . De  a on pòo de , la comincia ancamò
149   21     |               Allora i ha menàa in d'on alter sit. E la tosa minor
150   21     |           stàa nott, i ha menaa in d'on alter bosch, i ha lassaa
151   21     |              a casa.» - La va innanz on gran tocch e poeu han pers
152   21     |       saveven pu dove andà. Han vist on ciar distant in d'ona cassinna
153   21     |            ma gh'hoo el marì che l'è on mago: se el ven a , el
154   21     |           tosânn, e staven benissem. On  ghe va  on poverett
155   21     |            benissem. On  ghe va  on poverett a cercà la caritàa:
156   23     |           PRESTINEE84~ ~ ~ ~ ~Gh'era on prestinee, ch'el gh'aveva
157   23     |            gh'aveva tre tosânn; eren on poo cattiv; faven immattì
158   23     |            la dis: - «Se veniss anca on lader a tœuv, mi ve lassi
159   23     |          toeu86.» - Domà che de  a on poo de temp, va on scior
160   23     |               a on poo de temp, va on scior a cercà vunna di so
161   23     |             lor han vedùu, che l'era on bon partii. Ma sti cart
162   23     |                  quand hin staa in d'on sit, che gh'era propi nissun,
163   23     |            gh'era propi nissun, in d'on bosch, el picca in d'ona
164   23(86) |          solamente. Domà che de  a on poo de temp, di  a poco,
165   23     |            che l'era andada in man a on capp de la compagnia di
166   23     |             di lader88. Ven, che per on poo de sir l'è semper dessedada.
167   23(88) |           capobandito. Si noti quell'on poo de sir, letteralmente:
168   23     |       dervinn.» - Lee, l'ha seguitàa on poo de temp e l'è semper
169   23     |              anca lee in compagnia on poo, e pœu che sarien vegnùu
170   23     |              , la ghe dis de tœugh on quader de sant'Antoni, che
171   23     |             vun in spalletta. Derven on stanzin91 e van  e el
172   23     |               e la ved che gh'era  on giovin in terra buttàa giò,
173   23     |              indove i lader tegneven on cert onguent, che se ontaven
174   23     |              in cusinna93, la ghe  on brœud per podè sostanziall94.
175   23     |              poch distant, che l'era on fattor sott a la cort del
176   23     |             fittavol pensa de caregà on carr de fen, de paja, fàa
177   23     |         metten in viagg. Quand hin a on certo sit, incontren i lader;
178   23     |             cossa gh'hoo de avè? L'è on poo de paja, che meni giò
179   23     |              fiœu! Ma el me fiœu l'è on pezz che no sòo in dove
180   23     |             Sant'Antoni. L'ha fàa fa on quader magnifich, grand
181   23     |          mandàa a digh che gh'aveven on quader de Sant'Antoni, che
182   23     |            che l'ha sposada. De  a on tre , la sentiva sto quader,
183   23     |              la va in lett; e tutt a on tratt la sent ona molla
184   23     |             campanin in pressa. In d'on moment va denter gent; e
185   24     |                     Gh'era ona volta on fioeu del Re, che l'era
186   24     |       rallegrall, ma nient reussiva. On , che l'era su on poggioeu,
187   24     |        reussiva. On , che l'era su on poggioeu, el ved a passà
188   24     |              a mi? Behn! mi te faroo on striozz103 e te ridaret
189   24     |            la va, s'ciao! El ne derv on alter; e 'n salta foeura
190   24     |            sed, e lu, el va a toeugh on poo d'acqua, e le lassa
191   24     |               e le lassa  sola per on moment. Lee intant la sent
192   24     |        sponton106 in testa e tutt in on tratt la diventa ona colomba
193   24     |          fioeu del Re e rabbiàa come on scin107, el mena via sta
194   24     |          inscì lontan per toeu inscì on moster108? Ma, in somma,
195   24(107)|          colore a cagion d'ira) come on scin, modo proverbiale,
196   24     |            el capiss che ghdenter on striozz. El ghe dis de tornà
197   24     |               che el ghe pias, e fan on pranz con l'oli d'oliva
198   26     |                     Ona volta gh'era on papà112. El gh'aveva tre
199   26     |            mangià a sti  tosànn. E on , gh'han ditt de portagh
200   26     |             han ditt de portagh a  on pòo d'aj115. L'è andaa fœura
201   26     |            fœura de , l'è passàa d'on sit, l'ha vist on bell giardin,
202   26     |           passàa d'on sit, l'ha vist on bell giardin, e l'è andàa
203   26     |                L'ha vist, che gh'era on bell scepp117 d'aj; e l'
204   26     |             è andàa  e n'ha cattàa on poo. In del strappàll, l'
205   26     |                  E ghcompars come on'ombria. E st'ombrion l'ha
206   26(119)|               rimescolamento. Tœu  on stremizzi, rimescolarsi.~ ~
207   26     |            l'è stada giò, l'ha veduu on magnifich sit, inscì bell,
208   26     |             inscì bell, ch'el pareva on palazz. E no ghe mancava
209   26(124)|        appicciare, accendere. Smorzà on mocchett per pizzà ona torcia.
210   26     |              E l'ha vedùu, che l'era on bellissem gioven. El gh'
211   26     |          gioven. El gh'aveva al coll on cordon cont attach132 ona
212   26     |            lu, l'ombrion, in forma d'on bel gioven136. El gh'ha
213   26(137)|            fiaccaree~ ~Menen intorna on Milanes a spass,~ ~Ghe diraven,
214   26(137)|                Che menem in caroccia on Forestee.~ ~ ~ ~Quand i
215   26(137)|          Quand i nost sciori inviden on vivee~ ~Di  amis Milanes
216   26(137)|             vœur  nemis?~ ~ ~ ~Ah! on'altra vœulta innanz trà
217   26     |              giorno starò qui.~ ~ ~ ~On servitor, l'ha sentìi sta
218   26     |         denter; e veden, che gh on alter scior insemma. E lu,
219   26     |            ciao143.~ ~ ~ ~L'è passàa on carr d'oli144 d'oliva,~ ~
220   26     |                     Ona volta gh'era on sciôr e ona sciora; e eren
221   26     |            apenna chì de fœura.» - E on , cerchen la tosa de chì,
222   26     |               trovà nissun. Gh'era on bel palazz, di magnifich
223   26     |         corridor. In fin la incontra on scimbiott gross e la ghe
224   26     |            verga. El va , el tocca on scepp de sti rôs, e ven
225   26(151)|                                      On, masch., ona, femm. sono
226   26     |               Ona151 volta152 gh'era on pover-òmm. El gh'aveva trèdes
227   26     |          come fa per dagh de mangià. On , el ghe dis a sti fiœu: - «
228   26     |              Andèm in campagna, in d'on quaj sit, a vedè, se podem
229   26     |           quajghedun153 de podè damm on poo de pan, on quajcoss154
230   26     |             podè damm on poo de pan, on quajcoss154 de podè mangià.» -
231   26     |             d'ona campagna: , ghon sit cont155 ona córt, e
232   26     |              hoo scondùu in cantinna on pover-òmm con trèdes fiœu.
233   26     |             tutti sti fiœu. Ven, che on servitor del Re l'ha sentùu
234   26     |              Povera donna, deslighem on moment e tel s'ceppi ;
235   26     |              al Re. El Re, el ghe  on gran bell regal, che l'era
236   26     |                Adess, te devet famen on alter. Mi desideri, che
237   26     |                 el fa mostra de vess on gatt. El le lassa indormentà
238   26     |            ben. Adess te devet famen on'altra: allora te set on
239   26     |              on'altra: allora te set on sciòr171. T' de famen
240   26     |              sciòr171. T' de famen on'altra, e allore te deventet
241   26     |          altra, e allore te deventet on scior. Te devet  in manera,
242   26     |             lu, perchè gh'hoo bisogn on piasè175. L'ha de savé,
243   26(179)|               imbarazzare; (ghpœu on'altra robba, che m'infescia:
244   26     |            el Tredesìn. Ch'el prœuva on poo a andà denter lu, che
245   26     |          coverc181, e tich tach in d'on moment l'è stàa piccada
246   28     |            el condissendeva l'alter. On , hin andàa d'accord d'
247   28     |           tutt e trii. E han ciappaa on cavall per un e ona spada,
248   28     |              e ona spada, cont adree on can per un. Hin andàa via
249   28     |              daa, prima de spartiss, on fazzolett bianch; che el
250   28     |            stàa el minor, l'ha veduu on bel palazzi e l'ha vedùu
251   28     |             la gh'ha ditt: - «Dopera on cavell di ! Dopera on
252   28     |              on cavell di ! Dopera on cavell di !» - E lu, el
253   28     |               E lu, el fa: - «Dopera on cavell! Che forza el gh'
254   28     |        cavall e lu, l'ha mettùu in d'on sit sotterranî, che le faseva
255   28     |              la s'è settada giò in d'on canton, l'ha vist a entrà
256   28     |             la gh'ha ditt, de doperà on cavell di so. E l'ha ligaa
257   29     |                    Ona volta, gh'era on gioven; e l'è andàa in d'
258   29     |             gioven; e l'è andàa in d'on caffè. Gh'era  on scior;
259   29     |             in d'on caffè. Gh'era  on scior; el gh'ha ditt, s'
260   29     |         domenega, el s'è fermaa in d'on paes; el spettava, che vegniss
261   29     |              messa. El ghe dimanda d'on omm vecc, s'el saveva, che
262   29     |                  E lu, l'ha viaggiàa on'altra settimanna. Quand
263   29     |            el s'è fermàa ancamò in d'on paes: el spettava, che vegniss
264   29     |              El ghe dimanda ancamò a on vecc, s'el saveva, che ghe
265   29     |            Sto gioven, l'ha viaggiàa on'altra settimanna ancamò.
266   29     |              festa, el se ferma in d'on alter paes: spettava, che
267   29     |              El ghe dimanda ancamò a on omm vecc, s'el saveva, che
268   29     |            per andà ; perchè l'era on palazzi, ma gh'era minga
269   29     |           del Sol; e ghona vasca, on laghett; e van denter a
270   29     |                E lu, de scondes in d'on quaj sit; quand ch'el ved,
271   29     |           Quella, che el trœuva cont on did môcc205, quella l'è
272   29     |              lu, el s'è scondùu in d'on quaj sit. Quand ch'el ved,
273   29     |               El Re, el ghe ne manda on'altra. El giovin, el ghe
274   29     |            de bon ora; e han ciappàa on cavall per un, e hin montàa
275   29     |              terra e hin restàa in d'on bosch. E gh'era  on omm
276   29     |              d'on bosch. E gh'era  on omm e ona donna, che streppaven
277   29     |          Serem quasi visin e, tutt a on tratt, semm rèstàa in d'
278   29     |              tratt, semm rèstàa in d'on bosch; e gh'era  on omm
279   29     |              d'on bosch; e gh'era  on omm e ona donna; e ghe dimandem,
280   29     |            petten; e hin restàa in d'on giardin; e gh'era  on
281   29     |            d'on giardin; e gh'era  on omm e ona donna, che faseven
282   29     |              risponden: - «I ravanej on sold el mazz, e la zuccoria
283   29     |          sold el mazz, e la zuccoria on sesin209.» - Ghe tornen
284   29     |            tornen a : - «I ravanej on sold el mazz, e la zuccoria
285   29     |          sold el mazz, e la zuccoria on sesin.» - E lor s'hin stuffìi,
286   29     |            visin e s'emm trovàa in d'on giardin e gh'era  on omm
287   29     |             d'on giardin e gh'era  on omm e ona donna. Ghe dimandem,
288   29     |                    Ona volta, gh'era on albergator. El gh'aveva
289   29     |            stria. La gh'ha strengiuu on dit e l'ha strusada giò213
290   29     |             portada via distant in d'on sit, che gh'era domà214
291   29     |                 ciel e acqua; gh'era on piccol sentee, che gh'era
292   29     |           era; , el s'è informaa d'on vesin; e el gh'ha ditt,
293   29     |             in de sto vesin. De li a on poo, va a casa la stria;
294   29     |            ha capii, che gh'era staa on quajghedun; e la gh'ha ditt: - «
295   29     |          trii naranz chì. Se ven chì on quajghedun, traghen adree
296   29     |             vun, ch'el restaraa in d'on gran fastidi.» - Dopo, va
297   29     |              chè la restarà lee in d'on gran fastìdi.» - Come difatti,
298   29     |           Come difatti, han viaggiàa on gran tocch; e lee, la se
299   29     |             stria. La ghe trà indrèe on naranz: lee, l'è restada
300   29     |        naranz: lee, l'è restada in d'on sit pien de fumm, che la
301   29     |             per un216.» - Dopo de  on poo, la tosa la se guarda
302   29     |              la stria. La trà indrèe on alter naranz, e la stria
303   29     |            la stria l'è restada in d'on sit pien de sass, che la
304   29     |              per un.» - Dopo de  a on poo, la tosa la se torna
305   29     |           stria; e la ghe trà indrèe on alter naranz. La stria l'
306   29     |            La stria l'è restada in d'on sit pien de spin, che la
307   29     |                    Ona volta, gh'era on Re. El gh'aveva tre tosann.
308   29     |            insemma a la soa bonn217. On , van a fa sta passeggiada;
309   29     |         passeggiada; e hin andà in d'on sit, che gh'era de l'erb,
310   29     |      slontanass da la soa bonn. Dopo on pezz, che ie vedeva minga,
311   29     |             podeven: de ona part, de on'altra, e han mai poduu trovà
312   29     |          trovà sti tôsann. L'era già on ann, che, insomma, lu l'
313   29     |           mai poduu trovaj. Ven, che on , va  tre disertor;
314   29     |            stalla e de andà a tœu su on cavall per un, per andà
315   29     |           attorna deppertutt. Infin, on  eren stracch mort, eren
316   29     |             andà, che avarien trovaa on uss e denter ona gran stanza
317   29     |            poch han cominciàa a vedè on pòo de lus. E pœu hin andàa
318   29     |         innanz, han cominciàa a vedè on palazz; e  gh'era a la
319   29     |              innanz, che  ghe sarà on'altra mia sorella.» - ,
320   29     |            altra sorella. Van innanz on tocch anmò;  gh'è on alter
321   29     |        innanz on tocch anmò;  ghon alter palazz e denter gh'
322   29     |        istessa strada. Quand han faa on poo de strada, se volten
323   29     |              trà via la nôs.» - In d'on moment, ghstaa on lagh
324   29     |            In d'on moment, ghstaa on lagh d'acqua. E allora lu
325   29     |             a poch. Vann innanz anmò on pòo; quand han faa on poo
326   29     |           anmò on pòo; quand han faa on poo de strada ancamò, guarden
327   29     |           via la nisciœula; e se ved on gran incendi, on gran fœugh.
328   29     |              se ved on gran incendi, on gran fœugh. E lor ciappaven
329   29     |         perdonaa; e pœu el gh'ha fàa on gran regal, che lor hin
330   29     |      contentissem e s'ciau. È passàa on car de merda de pipì, in
331   35     |                     Ona volta gh'era on Prenzip. L'era vedov; el
332   35     |            alla conversazion, gh'era on cont; e el ghe fava l'amor
333   35     |         secretament. E  han cercàa on pret e di testimoni; e ona
334   35     |               Ven, che lee, è vegnuu on moment, che bisognava, che
335   35     |              nott: el pader, el va a on convent, el ghe dis: - «
336   35     |             minga229. Difatti, de  on trì mes, la gh'ha avuu ona
337   35     |              se fava monega, la fava on sacrilegg, perchè l'era
338   35     |      ciappada, l'han menada giò in d'on sotterani. E , no la gh'
339   35     |            , no la gh'aveva nient, on lettin propi come in terra,
340   35     |               Putost la mort, che  on sacrilegg.» - Quella, che
341   35     |             fa bailì, era già passàa on ses o sett ann, e l'han
342   35     |              poca vocazion. È passàa on poo de temp e la gh'aveva
343   35     |            de temp e la gh'aveva già on quindes ann. Lee, l'andava
344   35     |              i ser; e passaven via d'on corridor e la sentiva di
345   35     |             sentiva di volt ona vôs, on lament, che a sta tosa el
346   35(229)|       fradello caro~ ~Gh'ha donato d'on bel libretto.~ ~- «Mi non
347   35     |             de sperà, che chi sà che on quaj  o l'alter l'avess
348   35     |        conversazion, quand va denter on servitor. El ghe dis: - «
349   35     |         portegh, la monega la ghe fa on segn. E lu, el dis: - «Ma
350   35     |       Badessa, la ghe dis: - «Oh l'è on uss d'ona cantinna; l'è
351   35     |            d'ona cantinna; l'è minga on uss.... non se va mai giò.» -
352   35     |        infelice  buttada giò in su on pajassin. El ghe dis: - «
353   35     |            de fœura e mettella in su on lett e de dagh quaicoss
354   35     |             monega. L'è stada  per on poo de ; e pœu l'arcivescov
355   35     |              che l'ha podùu recuperà on poo de salut. On  va 
356   35     |            recuperà on poo de salut. On  va  el cont, el torna
357   35     |           Andem, che vœuj menav in d'on sit a fa ona visita.» -
358   35     |          tosa. L'arcivescov l'ha dàa on gran castigh a la badessa
359   41     |            giò de canchen.» - Gh'era on carr de foeura de la porta;
360   41     |                La vipera, la passa d'on fontanin. El fontanin, el
361   41     |           faròo in di calzon.»~ ~ ~ ~ON RE E  ZÒCCOR234.~ ~ ~ ~
362   41     |           ZÒCCOR234.~ ~ ~ ~Ona volta on Re e  zòccor235 hin andaa
363   41     |             zòccor235 hin andaa in d'on giardin su ona pianta de
364   41(236)|         Pianta de pér, si dice anche on pér.~ ~
365   41     |          brugn239.» - E l'ha ciappàa on sass, che no gh'era; e ghe
366   41     |              ch'el gh'ha fàa dorì240 on'oreggia241 per on ann.~ ~ ~ ~[
367   41     |            dorì240 on'oreggia241 per on ann.~ ~ ~ ~[2] Nel quarto
368   43     | Correspondance de Suzette d'Arly: - «On racconte, qu'un Italien,
369   44     |           come voreva lèe. Gh'aveven on bellissem giardin; e lee,
370   44     |             è tirada su tutta, l'era on pòo agitada, e allora la
371   44     |          DOMM~ ~ ~ ~Ona volta gh'era on omm~ ~Apôs245 al domm,~ ~
372   44     |         ROMMA~ ~ ~ ~Ona volta gh'era on omm e ona donna,~ ~Che andaven
373   44     |        andaven a Romma;~ ~Ghandaa on moschin in del cuu,~ ~Hin
374   44     |                    Ona volta, gh'era on giovin; el vorreva tœu miee.
375   44     |          pettinamm, la m'ha strappaa on cavell; e mi gh'ho tutta
376   44     |             minga per mi.» - Ven giò on'oltra, tutta zoppa. El dis: - «
377   44     |              in giardin; e m'è andaa on gessumin249 sul .» - Lu,
378   44     |            per mi fan no. Sent, dimm on poo ti, qual'è quella cossa,
379   44     |              pontsora, el po anca fa on poo mal; el cavell, l'istess:
380   44     |            cavell, l'istess: strappà on cavell! Ma el gessumin!
381   44     |        Narratore. - Ona volta gh'era on pegorée, che l'è andaa cont
382   44     |         campagna; e l'era de passà d'on'acqua; e l'ha ciappaa i
383   45     |                   Ona vœulta, gh'era on sciavattin255; sicchè, on
384   45     |            on sciavattin255; sicchè, on , l'era tant stuff de
385   45     |             ha ferii. Dopo l'ha miss on sciabel cont in testa ona
386   45     |            ditt: - «Subet che te set on guerriero, te sarèe bon
387   45     |        mettarèe la testa denter in d'on sacch, tutt  i test, per
388   45     |             casa: sta tal casa l'era on'ostaria: gh'era marì e mièe,
389   45     |            in lett, el s'è miss in d'on canton. Quand l'è stàa ona
390   45     |              E lu, el s'è tiraa in d'on canton. E quand l'è staa
391   45     |             bosch marì e mièe a tajà on fass de legna. Dopo, hin
392   45     |                    Ona volta, gh'era on sciavattin, che, stuff de
393   45     |              fan i ciappamosch e giò on gran colp. Tanti hin scappàa,
394   45     |            ha fàa lu alora? L'ha fàa on gran cartellon con su scritt:
395   45     |           aveva ona gran guerra cont on so visin. Ma l'era semper
396   45     |         semper stàa battùu, tant che on , ch'el scappava, l'è
397   45     |            Sì, Maestà. Ch'el me daga on cavall, che mi vòo subet
398   45     |              SCIAVATTIN~ ~ ~ ~Gh'era on sciavattin, che l'era al
399   45     |              a lavorà. E el gh'aveva on formaggin. E, sto formaggin263,
400   45     |            lu, el gh'ha ditt de dagh on cavall, ch'el saria andàa
401   45     |              città. E lor gh'han daa on rozzon264 d'on cavall, on
402   45     |            gh'han daa on rozzon264 d'on cavall, on cavallasc come
403   45     |            on rozzon264 d'on cavall, on cavallasc come se sia. El
404   45     |           vegnì indrèe, l'è passàa d'on sit; e  gh'era on mago.
405   45     |         passàa d'on sit; e  gh'era on mago. E , sto mago, l'
406   45     |            ghe l'è dada?» - «Sì, l'è on pezz. L'ha  de vegnì?» -
407   45     |          SCIAVATTIN266.~ ~ ~ ~Gh'era on sciavattin, che l'era tolt
408   45     |           tucc. E poeu, l'ha ciappàa on fer e i ha fàa saltà foeura
409   45     |             n'ha mazzàa cincent in d'on colp sol; cont pusèe ghen
410   45     |       corregh adrèe; e gh'era foeura on legn de la pianta e sta
411   45     |               Dopo, l'è andàa innanz on poo; e l'ha vedùu a vegnì
412   45     |        cittàa de Casco. Dopo de  a on poo, l'è borlàa giò; e in
413   45     |              per ciappalla. Innanz a on poo de strada anmò, l'è
414   47     |             PEGORÉE272.~ ~ ~ ~Gh'era on fradell e ona sorella. El
415   47     |           vegnì in .» - Lu, el ven on'altra sira, che ghe ne mancava
416   47     |             sira, che ghe ne mancava on'altra anmò. El compagna
417   47     |              l'è reussíi a vess in d'on bosch. El sent di pedann273,
418   47     |      instriament, bœugna che ciappen on boggettin e che vaghen in
419   47     |           andàa, e l'è andàa a cercà on sit de trovà de servì, de
420   47     |              de stalla, perchè l'era on pajsanell277, per podè trovà
421   47     |           per podè trovà de guadagnà on poo de pan de mangià. L'
422   47     |              de pan de mangià. L'era on trì o quattr ann che l'era
423   47     |              gh'era la tosa del Re d'on sit distant dove l'era lu,
424   47     |            ben; ma, se te fet per fa on scherz, varda, che ti te
425   47     |             so boggettin e el ghe  on cuggiarin de st'acqua. De
426   47     |               De  do or, ghe ne  on alter; el ved, che la comincia
427   47     |           chì a fa la pajsanna. Sont on scior!» - E s'ciao, hin
428   47     |          marì e mièe. Eren pover; e, on , el marì, el dìs: - «
429   47     |          portall adrèe. Andàa innanz on gran tocch, la ghe dis al
430   47     |               E lu, el dis: - «Falla on poo, ch'è l'istess.» - De
431   47     |            ch'è l'istess.» - De  a on poo, la ghe dis al marì: - «
432   47     |          cagà.» - E el dis: - «Falla on poo, ch'è l'istess.» - Allora,
433   47     |              scior. Hin andàa innanz on poo de temp e i danèe i
434   47     |            quella donna, la va a tœu on boggettin e le empiss de
435   47     |         lassalla passà, che la gh'ha on remedi, per fa guarì la
436   47     |           dervì ì œucc. Ghe n'ha dàa on'altra gotta e la tosa del
437   47     |          comincia a parlà. Ghe ne  on'altra gotta e la tosa del
438   47     |             . Andà ben, gh'era chì on quajchedun in del bosch
439   47     |              Adess guardi: se trœuvi on quajchedun, el tâj tutt
440   47     |          ciappàa, l'ha fàa mett in d'on sacch per buttall in de
441   47     |             tosa del Re.» - E gh'era on alter, che l'ha sentìi;
442   50     |         volta, gh'era ona festa in d'on paes; e gh'era un, che l'
443   50     |              è minga sit. El va in d'on'altra osteria; e  ghe
444   50     |              ghe disen, che gh'era on fraa, che l'era in d'on
445   50     |              on fraa, che l'era in d'on lett grand, e, se lu l'era
446   50     |           content de dormì insemma a on alter forestee, che gh'era
447   50     |              andà a dormì, el tœu su on boffett e se le porta in
448   50     |         volta vun d'ona part e vun d'on'altra. Ven, che el fraa
449   50     |                    Ona volta, gh'era on curat e l'era ignorant comè,
450   50     |              fassinna tutt'i  in d'on monton; e, quand ghe n'aveva
451   50     |             tanto rabbiaa, han  su on ricors a l'arcivescov; e
452   50     |            fa de mi!» - L'ha faa buj on gran caldaron d'acqua; e
453   50     |             arcivescov, el gh'ha daa on gran rimprover ai paisan,
454   50     |            istess paes.~ ~ ~ ~Passaa on carr d'oli d'oliva,~ ~La
455   50     |                    Ona volta, gh'era on paisan. El passava via de
456   50     |             passava via de la casa d'on fattor, e l'ha vist  tanti
457   50     |             ditt, che la poreva varè on vott lira. Allora, el pret,
458   50     |            vegnuu in ment de ciappàa on poo de carta e bagnalla
459   50     |              bagnalla e mettegh dent on poo de moneda. Alla mattina,
460   50     |                     Ona volta gh'era on scior, ch'el gh'aveva in
461   50     |            ha ditt de dagh la pell d'on asen mort, on carrett de
462   50     |              la pell d'on asen mort, on carrett de corda e el so
463   50     |              Lu, el pensa che mi sia on abbàa e invece sont el cœugh
464   50     |            su el rud300 per i strad. On  l'ha trovàa ona gianda
465   50     |             ona stronzessa e to marì on stronz.» - La pianta, la
466   50(301)|             per i sœu Ebrej?~ ~L'era on certo compost d'ogni savor~ ~
467   50     |                    Ona volta, gh'era on Re; e sto Re, el gh'aveva
468   50     |       mandalla lontan, l'ha fabricàa on convent in de l'istessa
469   50     |        superiora. El Re, l'aveva fàa on lascet de tanti ben, de
470   50(302)|              Ona volta, gh'era fœura on omm in campagna a laorà;
471   50(302)|             laorà; e el gh'ha ditt a on so amis, se l'andava adree
472   50(302)|              l'ha fàa savè che l'era on strion.~ ~
473   50     |          press cont i man inscì in d'on pugnœu, e gh'è sortìi fœura
474   50     |       GIOVANN~ ~ ~ ~Gh'era ona volta on fiœu, ch'el se ciamava Giovann:
475   50     |             el se ciamava Giovann: e on , l'è andàa a predica.
476   50     |          Madonna!» - Alora ven fœura on fràa (perchè quella casa
477   50     |             perchè quella casa l'era on convent de fràa) e el ghe
478   50     |           han miss in lett. Ma de  on poo de temp, hin minga bastàa
479   50     |             un vestii sol intra tre. On , passa via Sant'Ambrœus
480   50     |           signor el ve castigarà.» - On mes dopo, el torna a passà
481   50     |            anima, se no andarii in d'on desert a fa penitenza e
482   50     |              pentii; e hin cors in d'on desert, in dove no faseven
483   50     |        BORLIN~ ~ ~ ~Gh'era ona volta on fiœu, che se ciamava Ciccin
484   50     |           Borlin309. E la soa mamma, on , la ghe dis: - «Mena
485   50     |            in quel praa . Te faroo on bel chisciœu310; tel mangiaret
486   50     |         caponera, e l'ha lassaa dent on mes. Quell di duu mes312,
487   50     |              dit, l'ha casciaa fœura on ciod. E la veggia, la fa: - «
488   50     |            magher ancamò.» - De  a on poo de temp, i tosann de
489   50     |            della caponera; e mett su on caldar d'acqua bujenta313;
490   50     |                     Gh'era ona volta on fiœu, ch'el gh'aveva el
491   50     |             oli e l'asee, o birbon d'on birbon?» - E lu, el ghe
492   50     |           ona zia, sciora comè, in d'on paes visin. E lu, el va.
493   50     |             su la strada, l'incontra on baston, ch'el ghe dis: - «
494   50(316)|       Balestrieri, che:~ ~ ~ ~Ghe fu on garzon d'on ost,~ ~Che in
495   50(316)|                   Ghe fu on garzon d'on ost,~ ~Che in del portà
496   50(316)|           Che in del portà del bev a on forestèe,~ ~Per pressa el
497   50     |               el ghe va adrèe. De  on poo de pass, l'incontra
498   50     |         juttaroo.» - Dopo l'incontra on guggin318; el fa l'istess,
499   50     |            va adrèe. Dopo l'incontra on leon; el ghe va adrèe anca
500   50     |             anca lu. Dopo l'incontra on sciott de merda319; el ghe
501   50     |             tanti bastonad323. La fa on pass innanz; e la rœuda,
502   50     |           pee. La va , per tirà su on poo de fœugh col bernàzz,
503  Ind     |             e el Rattin (Milano)~ ~§ On Re e do Zoccor (Milano)~ ~§ *
Best viewed with any browser at 800x600 or 768x1024 on touch / multitouch device
IntraText® (VA2) - Some rights reserved by EuloTech SRL - 1996-2011. Content in this page is licensed under a Creative Commons License