Psalm

  1 Pro|           libris praedictis modis dicitur, hic ponitur per modum laudis,
  2 Pro|         ad hoc adduci potest quod dicitur 2. Regum 6. Quam gloriosus
  3 Pro|         prophetiis nihil expresse dicitur de Christo, sed de quidbusdam
  4 Pro|          Christo, sed ad litteram dicitur de David.~Hic autem modus
  5 Pro|    Christo, vel Ecclesia. Ut enim dicitur I. Cor. 10. Omnia in figura
  6 Pro|       annum septimae decadis, qui dicitur Iubileus.~Per octo vero
  7 1  |      peribit."~Sed de istis malis dicitur, quod totaliter proiiciuntur
  8 1  |           enim proprie in iudicio dicitur homo, quando causa sua sublevatur
  9 1  |          scilicet proprio, de quo dicitur Ephe. 5, "Surge qui dormis,
 10 2  |     titulus eius.~Psalmus proprie dicitur a psalterio, quod est quoddam
 11 2  |          quod manu tangitur: unde dicitur a psallere, quod est manu
 12 2  |   superiori: unde psalmus proprie dicitur canticum, quod David cantabat,
 13 2  |          significatur, quia David dicitur manu fortis, et Christus
 14 2  |    Christus Dei virtus, 1 Cor. 1.~Dicitur etiam David aspectu desiderabilis,
 15 2  |           eorum etc.~Quod proprie dicitur, nam regis dominium dicitur
 16 2  |       dicitur, nam regis dominium dicitur iugum: 3. Reg. 12. dicitur
 17 2  |        dicitur iugum: 3. Reg. 12. dicitur ad Roboam, quod alleviaret
 18 2  |     dixisti, non serviam.~Vel hoc dicitur in persona David a Christo
 19 2  |         ecclesiam Iudaeorum, quae dicitur mons sanctus, quia prius
 20 2  |        speciale praeceptum de quo dicitur Io. 13. Mandatum novum do
 21 2  |    Christus rex univesorum, sicut dicitur Hebr. 1. et hoc competit
 22 2  |  adoptivus, sicut illi, de quibus dicitur Io. 1. Dedit eis potestatem
 23 2  |      cadit, potest resurgere. Nec dicitur perire, quod reparari potest,
 24 3  |           bene Absalon pax patris dicitur. Abba enim hebraice, latine
 25 3  |     dicunt etc.~Contra illud quod dicitur Ps. 36. Salus autem iustorum
 26 3  |           Clamavi: clamosa namque dicitur oratio, propter magnitudinem
 27 3  |         redeat ad statum priorem, dicitur mors. Sed quando tribulatus,
 28 3  |          in peccatum et resurgit, dicitur dormire. Sic David quasi
 29 3  |          est a filio et peccato. ~Dicitur autem dormire, quasi parum,
 30 3  |     profunde dormivi.~Sic Chrstus dicitur dormivisse, quia sponte
 31 8  |  considerandum est, quod Deut. 16 dicitur, Septum diebus facies festum
 32 8  |         erant torcularia; et ideo dicitur pro torcularibus, hoc ad
 33 8  |         idest ecclesiis orbis: et dicitur ecclesia torcular, quia
 34 8  |      affectu tamen. Eadem ratione dicitur et area: quia separatio
 35 11 |          eum non est salvator, ut dicitur Isa. 45. Secundo enumerat
 36 11 |          nec infamiam timet: unde dicitur Luc. 18. de quodam qui Nec
 37 11 |      malum. Doctrinae, quando lux dicitur tenebrae. Veritas vero iustitia,
 38 11 |           Dei iudicio, ut de Aman dicitur Esther. 7. contra Mardochaeum.
 39 11 |       honores.~Sic de Antichristo dicitur, quod adversus Deum deorum
 40 11 |        extollitur super omne quod dicitur Deus et colitur, ita ut
 41 11 |      incorrupta, quia castus quis dicitur ante experientiam, sed continens
 42 12 |    persecutus a Saule. Allegorice dicitur de patribus veteris testamenti,
 43 12 |         naturae, in cuius persona dicitur Thren. 1: Vide Domine, quoniam
 44 12 |           sequitur dolor; et ideo dicitur: Quamdiu ponam, Domine,
 45 13 |          Corrupti sunt etc. sicut dicitur Eccl. 10. Initium omnis
 46 13 |           per fidem habetur: Deus dicitur a theos quod est ardere
 47 13 |           ex hoc peccant: quia ut dicitur Prov. 17. per timorem Domini
 48 14 | requiescet in monte santo tuo? Et dicitur mons sanctus, quia nihil
 49 18 |           magnificus.~Firmamentum dicitur caelum, ut dicitur Gen.
 50 18 |    Firmamentum dicitur caelum, ut dicitur Gen. 1. "Vocavit Deus firmamentum
 51 18 |      Secundum autem distinctionem dicitur caelum, et sic in caelorum
 52 18 |           Sed de Apostolis melius dicitur, quia dicit: Exivit, non
 53 18 |          summo caelo. Et quod hic dicitur, potest dupliciter intelligi.
 54 18 |         Conceptio designatur, cum dicitur, in sole posuit tabernaculum
 55 18 |          Nativitas designatur cum dicitur, ipse tamquam sponsus procedens
 56 18 |       continent justitiam. Rectum dicitur justum: Prov. 8: Justi sunt
 57 18 |           Domini lucidum.~Lucidum dicitur, quia in se est manifestum
 58 18 |            et lex lux.~Praeceptum dicitur ad quod attenditur secundum
 59 18 |          consequi finem intentum.~Dicitur enim praeceptum quasi praecise
 60 18 |           tua.~Super mel ori meo. Dicitur mel et favum, quantum ad
 61 20 |     pascha manducare vobiscum: et dicitur de quolibet viro iusto. ~
 62 20 |       regiae dignitatis: quia, ut dicitur Isa. 33. Regem in decore
 63 20 |       ergo inquantum punit malos, dicitur manus; et inquantum ordinatur
 64 20 |      ordinatur ad bonum iustorum, dicitur dextera. ~Vel Dextera est
 65 20 |         hoc ideo accidit, quia ut dicitur Eccl. 14. Omne opus corruptibile
 66 20 |       consilium etc. De hoc ligno dicitur Sap. 14. Benedictum est
 67 21 |    resurrectionis. Et ideo cervus dicitur, et matutinus dicitur, quia
 68 21 |      cervus dicitur, et matutinus dicitur, quia tunc surrexit.~Psalmus
 69 21 |      autem sciendum, quod aliquis dicitur derelictus a Deo quando
 70 21 |         in passione, secundum hoc dicitur ad horam dereliquisti, idest
 71 21 |      transeat a me calix iste, ut dicitur Matt. 26 non videtur impleta,
 72 21 |          non tollitur.~Sed contra dicitur de Christo quod Exauditus
 73 21 |        speraverunt. ~Hoc quod hic dicitur, dupliciter refertur ad
 74 21 |   tenerrimus ligni vermiculus, ut dicitur 2 Reg. 23. sic Christus
 75 21 |         defecit; tamen de Christo dicitur spiritualiter: nam apostoli
 76 21 |      contra, et fratrem a fratre, dicitur gladius: Zac. 13. Framea,
 77 21 |         computantur in semine, ut dicitur Gal. 3. scilicet gentiles.~
 78 21 |           dominicae passionis, ut dicitur 1. Cor. 11.~Ideo dicit Reminiscentur,
 79 21 |        sibi manducat et bibit, ut dicitur 1. Cor. 11.~Et bene dicit,
 80 21 |         ut dicit Dionysius, et ut dicitur Tob. 12. Ego sum Raphael
 81 26 |         hoc ego sperabo: quia, ut dicitur 1 Mach. 3. Non in multitudine
 82 26 |    serviens die ac nocte. Et ideo dicitur Luc. 10. Porro unum est
 83 26 |     defensionem, sicut in Ps. 90. dicitur: Sacpulis suis obumbrabit
 84 26 |           Vel aliter tabernaculum dicitur tota dispositio ecclesiae,
 85 26 |           protegere castra, sicut dicitur de Iuda 1. Mac. 3. Protegebat
 86 26 |         ad capacitatem, quia tunc dicitur circuire contemplando, quando
 87 26 |     animae est uniformis: et tunc dicitur circularis, quando scilicet
 88 26 |          autem immobilis est; sed dicitur avertere faciem, inquantum
 89 26 |       data est in manus impii, ut dicitur Iob 9. Sed non in animas,
 90 26 |  intelligi possunt. Uno modo sic. Dicitur aliquis loqui sibi, quando
 91 28 |          soli Deo debeat offerri, dicitur 1 Paral. ult. Tua sunt omnia,
 92 28 |   sacrificium erat.~Unde Ezec. 9. dicitur, quod quolibet mane, et
 93 28 |           aquas, maris divisi, ut dicitur Ex. 14.~Et magnificat hoc
 94 28 |  percussit inimicum: propter quod dicitur, Vox Domini in virtute.~
 95 28 |      habitabant circa Libanum, ut dicitur Iosue 15. Et ideo dicit,
 96 28 |         Reg. 14.~Unde super aquas dicitur vox, idest praedicatio Domini,
 97 28 |         unius Dei.~Vel unicornius dicitur, quia secundum generatione
 98 28 |     inflicto divinitus. ~Num. 11. Dicitur quod propter murmur populi
 99 34 |          in adiutorium mihi. Deus dicitur dormire, quando homo est
100 34 |     possint. Et hoc etiam proprie dicitur concludi, quasi non potest
101 34 |         eruere.~Vel concludi quis dicitur, quando convincitur de falsitate:
102 34 |         diripientibus eum. Egenus dicitur quis, quasi egens necessariis;
103 34 |          Hic cilicium metaphorice dicitur, si exponatur de Christo,
104 34 |           peccatum. Christus ergo dicitur portare cilicium: quia indutus
105 34 |        quasi ad fratrem meum.~Vel dicitur, Quasi sic complacebam,
106 34 |    Lactati sunt etc. ~Contra quod dicitur Prov. 24. Cum exciderit
107 34 |          haec est mala: quia homo dicitur gravis, secundum quod ad
108 34 |        non commovetur. Levis homo dicitur, qui movetur omni vento:
109 34 |         Qui stabilis in bono est, dicitur gravis: 1. Cor. 10. Epistolae
110 34 |         castus proprie reverentia dicitur; et hic timor inducit in
111 34 |      inducit in salutem: quia, ut dicitur Eccl. Timor Domini initium
112 46 |       dixerunt, in quorum persona dicitur Iob 22. Circa cardines caeli
113 46 |          in ore peccatoris, sicut dicitur Eccl. 15.~Item non cum mente
114 47 |      ecclesiae, ideo convenienter dicitur pro secunda sabbati. In
115 47 |           Domini. De hac civitate dicitur Matth. 5. Non potest civitas
116 47 |         Deus etc. Et secundum hoc dicitur, Deus in domibus eius cognoscetur.~
117 47 |            quarum quaelibet domus dicitur habere cognitionem Dei:
118 47 |      multae sunt. Et secundum hoc dicitur in Psalterio Romano: Deus
119 47 |            ibi, Circumdate.~Sicut dicitur alibi: Universae viae Domini
120 47 |         est dextera tua. Manu Dei dicitur virtus eius operativa. Et
121 47 |         tamen dici quod mons Sion dicitur tota Hierusalem.~Et exultent
122 50 |        est numberus iubilaeus, ut dicitur Lev. 27 in quo fiebat remissio
123 50 |   committit furtum ut fornicetur, dicitur potius fornicator.~Dividitur
124 50 |         sciendum est, quod, sicut dicitur Prov. 14. "miseros facit
125 50 |         misericordiam recurro.~Et dicitur magna, sua incomprehensibilitate,
126 50 |        non sumus consumpti."~Item dicitur magna sublimitate, quia
127 50 |           omnibus hominibus. Unde dicitur Isa. 63. "Miserationum Domini
128 50 |        Sciendum est quod Hier. 17 dicitur quod "peccatum Iuda scriptum
129 50 |         scriptum stylo adamantino dicitur quando peccatum non deletur.
130 50 |           Deum, et dupliciter, ut dicitur Hier. 29. "Ego ero iudex,
131 50 |       Deum, sive ad Christum. Deo dicitur peccare per comparationem
132 50 |     glossa, loquitur, ut hoc quod dicitur, Iustificeris in sermonibus
133 50 |            sive generatus est, ut dicitur Ruth ultimo; sed in originali:
134 50 |           imaginationibus, et sic dicitur Isa. 6. "Vidi Dominum sedentem
135 50 |         inflationem, ut in Glossa dicitur: et convenit fidei quae
136 50 |       gratiae in habente gratiam, dicitur magnificare eum; quando
137 50 |      peccatore facit iustum, tunc dicitur proprie creare. Eph. 2. "
138 50 |           ibi, Redde. Gratiam Dei dicitur quis habere dupliciter.
139 50 |           dupliciter. Nam aliquis dicitur habere gratiam Dei, et hominis,
140 50 |            Et secundum hoc gratia dicitur benevolentia Dei, qua Deus
141 50 |         potest illum videre. Iste dicitur esse in facie Dei secundum
142 50 |           mentio de spiritu: quia dicitur spiritus rectus, spiritus
143 50 |         est corpus. Unde spiritus dicitur Pater, et Filius, et Spiritus
144 50 |          doctrina."~Et de Christo dicitur Acto. 1. 'Coepit Iesus facere, & (
145 50 |        praebens se spiritualibus, dicitur tunc contritus. Iob 16. "
146 50 |           offerent Angeli, quibus dicitur, Matth. 13. "Triticum autem
147 51 |   cogitavit lingua tua. Improprie dicitur quod lingua cogitet, quia
148 52 |      Christus; et sicut in glossa dicitur, Amalecitae populus lambens
149 52 | intelligatur de malo, sicut de eo dicitur noluit intelligere ut bene