18. Sed antea item coniuravere pauci contra rem publicam,
in quis Catilina fuit. De qua quam verissime potero dicam. L. Tullo et M'. Lepido
consulibus P. Autronius et P. Sulla designati consules legibus ambitus
interrogati poenas dederant. Post paulo Catilina pecuniarum repetundarum reus
prohibitus erat consulatum petere, quod intra legitimos dies profiteri
nequiverat. Erat eodem tempore Cn. Piso, adulescens nobilis, summae audaciae,
egens, factiosus, quem ad perturbandam rem publicam inopia atque mali mores
stimulabant. Cum hoc Catilina et Autronius circiter Nonas Decembris consilio
communicato parabant in Capitolio Kalendis Ianuariis L. Cottam et L. Torquatum
consules interficere, ipsi fascibus correptis Pisonem cum exercitu ad
obtinendas duas Hispanias mittere. Ea re cognita rursus in Nonas Februarias
consilium caedis transtulerant. Iam tum non consulibus modo, sed plerisque
senatoribus perniciem machinabantur. Quod ni Catilina maturasset pro curia
signum sociis dare, eo die post conditam urbem Romam pessimum facinus patratum
foret. Quia nondum frequentes armati convenerant, ea res consilium diremit.
19. Postea Piso in
citeriorem Hispaniam quaestor pro praetore missus est annitente Crasso, quod
eum infestum inimicum Cn. Pompeio cognoverat. Neque tamen senatus provinciam
inuitus dederat, quippe foedum hominem a re publica procul esse volebat, simul
quia boni complures praesidium in eo putabant et iam tum potentia Pompei
formidulosa erat. Sed is Piso in provincia ab equitibus Hispanis, quos in
exercitu ductabat, iter faciens occisus est. Sunt qui ita dicant imperia eius iniusta superba crudelia barbaros
nequivisse pati; alii autem, equites illos, Cn. Pompei veteres fidosque
clientis, voluntate eius Pisonem aggressos: numquam Hispanos praeterea tale
facinus fecisse, sed imperia saeva multa antea perpessos. Nos eam rem in medio
relinquemus. De superiore coniuratione satis dictum.
|