bold = Main text
   Cap.                                       grey = Comment text

 1 [Title]|                                   Bellum Iugurthinum~
 2 5      |                                5. Bellum scripturus sum, quod populus
 3 5      |   processit, ut studiis civilibus bellum atque vastitas Italiae finem
 4 6      | interfecisset, ne qua seditio aut bellum oriretur, anxius erat. ~
 5 14     |          nihil minus quam vim aut bellum expectantem in imperio vestro,
 6 15     |     interfectum, Adherbalem ultro bellum inferentem, postquam superatus
 7 17     |           gentis, quibuscum nobis bellum aut amicitia fuit, attingere.
 8 20     |          omnia pati decrevit quam bellum sumere, quia temptatum antea
 9 20     |          magno exercitu comparato bellum gerere coepit et aperte
10 21     |      reges coeptum atque patratum bellum foret. Igitur Iugurtha oppidum
11 23     |       penuria rerum necessariarum bellum trahi non posse, ex iis,
12 36     |         deditione aut quovis modo bellum conficeret. At contra Iugurtha
13 36     |    properantia tam facile tractum bellum socordia magis quam dolo
14 43     |        sibi cum collega ratus, ad bellum, quod gesturus erat, animum
15 44     |       intentos putabat, non prius bellum attingere, quam maiorum
16 46     |      absens an praesens, pacem an bellum gerens perniciosior esset,
17 48     |           nuntiabatur, ceterum re bellum asperrimum erat, urbs maxima
18 54     |        regis animum ferocem esse, bellum renovari, quod nisi ex illius
19 54     |       neque in acie sed alio more bellum gerendum. Itaque in loca
20 54     |  defendere nequiverat, in alienis bellum gerere. Tamen ex copia quod
21 61     |      concedit, sed, quoniam armis bellum parum procedebat, insidias
22 62     |     nequiquam perditis de integro bellum sumit. Et Romae senatus
23 65     |     evenire, si ipse consul ad id bellum missus foret. Itaque et
24 66     |         postquam omissa deditione bellum incipit, cum magna cura
25 73     |        rursus tamquam ad integrum bellum cuncta parat festinatque.
26 73     |          quem vellet cum Iugurtha bellum gerere, frequens Marium
27 74     |    Bocchum profugerant, cum neque bellum geri sine administris posset
28 75     |          perculsi, nihilo segnius bellum parare; idem nostri facere. ~
29 80     |    impellit, uti adversus Romanos bellum incipiat. Id ea gratia facilius
30 81     |         moras agitando aliud quam bellum mallet. ~
31 83     |           pro certis mutare. Omne bellum sumi facile, ceterum aegerrime
32 83     |           et ex Metelli voluntate bellum intactum trahi. ~
33 85     |       beneficio negoti sustineam. Bellum parare simul et aerario
34 85     |   consuetudine in naturam vertit. bellum me gerere cum Iugurtha iussistis,
35 88     |     mobilitate ingeni pacem atque bellum mutare solitus, parum exploratum
36 97     |         aut integris suis finibus bellum compositum foret. Eo praemio
37 102    |          uti aliquando pacem quam bellum malles neu te optimum cum
38 109    |         quaesitum ab eo, pacem an bellum agitaturus foret. Tum rex,
39 110    |         missus es, paucis accipe. Bellum ego populo Romano neque
40 110    |          quod vultis cum Iugurtha bellum. Ego flumen Muluccham, quod
41 112    |      cognitum posse condicionibus bellum poni: quam ob rem regis
42 114    |      gloria certare. Sed postquam bellum in Numidia confectum et