XII. 1
Quaeris fortasse, quos occupatos uocem? non est quod me solos putes dicere,
quos e basilica inmissi demum canes eiciunt, quos aut in sua uides turba
speciosius elidi aut in aliena contemptius, quos officia domibus suis euocant,
ut alienis foribus inlidant, quos hasta praetoris infami lucro et quandoque
suppuraturo exercet. 2 quorundam otium
occupatum est: in uilla aut in lecto suo, in media solitudine, quamuis ab
omnibus recesserint, sibi ipsi molesti sunt: quorum non otiosa uita dicenda
est, sed desidiosa occupatio. illum tu otiosum uocas qui Corinthia, paucorum
furore pretiosa, anxia suptilitate concinnat et maiorem dierum partem in
aeruginosis lamellis consumit? qui in ceromate (nam, pro facinus, ne Romanis
quidem uitiis laboramus) spectator puerorum rixantium sedet? qui uinctorum
suorum greges in aetatium et colorum paria diducit? qui athletas nobilissimos
pascit? 3 quid? illos otiosos uocas,
quibus apud tonsorem multae horae transmittuntur, dum decerpitur, si quid
proxima nocte succreuit, dum de singulis capillis in consilium itur, dum aut
disiecta coma restituitur aut deficiens hinc atque illinc in frontem
conpellitur? quomodo irascuntur, si tonsor paulo neglegentior fuit, tamquam
uirum tonderet? quomodo excandescunt, si quid ex iuba sua decisum est, si quid
extra ordinem iacuit, nisi omnia in anulos suos reciderunt? quis est istorum
qui non malit rempublicam turbari quam comam suam? qui non sollicitior sit de
capitis sui decore quam de salute? qui non comptior esse malit quam honestior?
hos tu otiosos uocas inter pectinem speculumque occupatos? 4
quid illi? qui in conponendis, audiendis, discendis canticis operati sunt, dum
uocem, cuius rectum cursum natura et optimum et simplicissimum fecit, inflexu
modulationis inertissimae torquent, quorum digiti aliquod intra se carmen
metientes semper sonant, quorum, cum ad res serias, etiam saepe tristes
adhibiti sunt, exauditur tacita modulatio: non habent isti otium, sed iners
negotium. 5 conuiuia me hercules horum non
posuerim inter uacantia tempora, cum uideam, quam solliciti argentum ordinent,
quam diligenter exoletorum suorum tunicas succingant, quam suspensi sint,
quomodo aper a coco exeat, qua celeritate signo dato glabri ad ministeria
discurrant, quanta arte scindantur aues in frusta non enormia, quam curiose
infelices pueruli ebriorum sputa detergeant: ex his elegantiae lautitiaeque
fama captatur et usque eo in omnes uitae secessus mala sua illos secuntur, ut
nec bibant sine ambitione nec edant. 6 ne
illos quidem inter otiosos numerauerim, qui sella se et lectica huc et illuc
ferunt et ad gestationum suarum, quasi deserere illas non liceat, horas
occurrunt, quos quando lauari debeant, quando natare, quando cenare, alius
admonet: usque eo nimio delicati animi languore soluuntur, ut per se scire non
possint, an esuriant. 7 audio quendam ex
delicatis, si modo deliciae uocandae sunt uitam et consuetudinem humanam
dediscere, cum ex balneo inter manus elatus et in sella positus esset, dixisse
interrogando: iam sedeo? hunc tu ignorantem, an sedeat, putas scire an uiuat,
an uideat, an otiosus sit? non facile dixerim, utrum magis miserear, si hoc
ignorauit, an si ignorare se finxit. 8
multarum quidem rerum obliuionem sentiunt, sed multarum et imitantur. quaedam
uitia illos, quasi felicitatis argumenta, delectant. nimis humilis et contempti
hominis uidetur scire quid faciat: i nunc et mimos multa mentiri ad
exprobrandam luxuriam puta. plura me hercules praetereunt quam fingunt et
tantum incredibilium uitiorum copia ingenioso in hoc unum seculo processit, ut
iam mimorum arguere possimus neglegentiam. esse aliquem, qui usque eo deliciis
interierit, ut an sedeat alteri credat? 9
non est ergo hic otiosus. aliud illi nomen inponas: aeger est, immo mortuus
est. ille otiosus est, cui otii sui et sensus est: hic uero semiuiuus, cui ad
intellegendos corporis sui habitus indice opus est. quomodo potest [hic] ullius
temporis dominus esse?
|