XVIII. 1
Excerpe itaque te uolgo, Pauline carissime, et in tranquilliorem portum non pro
aetatis spatio iactatus tandem recede. cogita, quot fluctus subieris, quot
tempestates partim priuatas sustinueris, partim publicas in te conuerteris.
satis iam per laboriosa et inquieta documenta exhibita uirtus est: experire,
quid in otio faciat. maior pars aetatis, certe melior reipublicae data est:
aliquid temporis tui sume etiam tibi. 2 nec te
ad segnem aut inertem quietem uoco: non ut somno et caris turbae uoluptatibus,
quicquid est in te indolis uiuidae, mergas. non est istud adquiescere: inuenies
maiora omnibus adhuc strenue tractatis operibus, quae repositus et securus
agites. 3 tu quidem orbis terrarum
rationes administras tam abstinenter quam alienas, tam diligenter quam tuas,
tam religiose quam publicas. in eo officio amorem consequeris, in quo odium
uitare difficile est: sed tamen, mihi crede, satius est uitae suae rationem
quam frumenti publici nosse. 4 istum animi
uigorem, rerum maximarum capacissimum, a ministerio honorifico quidem sed parum
ad beatam uitam apto reuoca et cogita non id egisse te ab aetate prima omni
cultu studiorum liberalium, ut tibi multa milia frumenti bene committerentur:
maius quiddam et altius de te promiseras. non deerunt et frugalitatis exactae
homines et laboriosae operae. tanto aptiora portandis oneribus tarda iumenta
sunt quam nobiles equi, quorum generosam pernicitatem quis umquam graui sarcina
pressit? cogita praeterea, quantum sollicitudinis sit ad tantam te molem
obicere: cum uentre tibi humano negotium est. nec rationem patitur nec
aequitate mitigatur nec ulla prece flectitur populus esuriens. modo modo intra
paucos illos dies, quibus C. Caesar periit, si quis inferis sensus est, hoc
grauissime ferens, quod populo Romano superstite, dicebant septem aut octo
certe dierum cibaria superesse. dum ille pontes nauibus iungit et uiribus
imperi ludit, aderat ultimum malorum obsessis quoque, alimentorum egestas.
exitio paene ac fame constitit et, quae famem sequitur, rerum omnium ruina
furiosi et externi et infeliciter superbi regis imitatio. 6 quem tunc animum habuerunt illi, quibus erat mandata frumenti
publici cura, saxa, ferrum, ignes, Gaium excepturi? summa dissimulatione tantum
inter uiscera latentis mali tegebant, cum ratione scilicet. quaedam enim
ignorantibus aegris curanda sunt: causa multis moriendi fuit morbum suum nosse.
|