Caput

 1 1 |                     1] Si quid est in me ingeni, iudices, quod
 2 1 |           qua exercitatio dicendi, in qua me non infitior mediocriter
 3 1 |             earum rerum omnium vel in primis hic A. Licinius fructum
 4 1 |            ipsi, quantum est situm in nobis, et opem et salutem
 5 2 |         miretur, quod alia quaedam in hoc facultas sit ingeni,
 6 3 |     vestrum mirum esse videatur me in quaestione legitima et in
 7 3 |          in quaestione legitima et in iudicio publico -- cum res
 8 3 |      abhorreat; quaeso a vobis, ut in hac causa mihi detis hanc
 9 3 |           paulo loqui liberius, et in eius modi persona, quae
10 3 |            otium ac studium minime in iudiciis periculisque tractata
11 4 |       ingeni gloria contigit. Post in ceteris Asiae partibus cunctaeque
12 5 |   disciplinarum, studiaque haec et in Latio vehementius tum colebantur
13 5 |        colebantur quam nunc eisdem in oppidis, et hic Romae propter
14 6 |           cum esset cum M. Lucullo in Siciliam profectus, et cum
15 6 |        iure ac foedere, ascribi se in eam civitatem voluit; idque,
16 7 |            tum, cum lex ferebatur, in Italia domicilium habuissent;
17 10|          se commotum esse dixerit. In his igitur tabulis nullam
18 10|      igitur tabulis nullam lituram in nomine A. Licini videtis. ~
19 11|        praesertim cum aliis quoque in civitatibus fuerit ascriptus?
20 11|       praeditis gratuito civitatem in Graecia homines impertiebant,
21 11|           legem Papiam aliquo modo in eorum municipiorum tabulas
22 11|         qui ne utitur quidem illis in quibus est scriptus, quod
23 12|         cum eodem quaestore fuisse in Asia; primis Iulio et Crasso
24 12|           ne ipsius quidem iudicio in civium Romanorum iure esse
25 12|   hereditates civium Romanorum, et in beneficiis ad aerarium delatus
26 13|         posse quod cotidie dicamus in tanta varietate rerum, nisi
27 13|    communem adferre fructum, neque in aspectum lucemque proferre:
28 14|       facultas; quae, quantacumque in me est, numquam amicorum
29 15| adulescentia suasissem, nihil esse in vita magno opere expetendum
30 15|           laudem atque honestatem, in ea autem persequenda omnis
31 15|       numquam me pro salute vestra in tot ac tantas dimicationes
32 15|          tantas dimicationes atque in hos profligatorum hominum
33 15|            vetustas: quae iacerent in tenebris omnia, nisi litterarum
34 15|  reliquerunt? Quas ego mihi semper in administranda re publica
35 19|        mirari deberemus, etiam cum in aliis videremus. Quis nostrum
36 20|            benignitate, quoniam me in hoc novo genere dicendi
37 21|         itaque etiam delubrum eius in oppido dedicaverunt: permulti
38 23|          magnum atque difficile et in multa varietate terra marique
39 24|        noster Ennius, itaque etiam in sepulcro Scipionum putatur
40 24|       populi Romani nomen ornatur. In caelum huius proavus Cato
41 24|            hominem, maiores nostri in civitatem receperunt: nos
42 24|      multis civitatibus expetitum, in hac autem legibus constitutum,
43 25|     propterea quod Graeca leguntur in omnibus fere gentibus, Latina
44 26|       dicitur! Atque is tamen, cum in Sigeo ad Achillis tumulum
45 26|           scriptorem rerum suarum, in contione militum civitate
46 27|     petentem repudiasset: quem nos in contione vidimus, cum ei
47 27|        subiecisset, quod epigramma in eum fecisset, tantummodo
48 27|         huius ingenium et virtutem in scribendo et copiam non
49 28|        Ipsi illi philosophi, etiam in eis libellis quos de contemnenda
50 28|             nomen suum inscribunt: in eo ipso, in quo praedicationem
51 28|            inscribunt: in eo ipso, in quo praedicationem nobilitatemque
52 29|           Musis consecrare. Qua re in qua urbe imperatores prope
53 29|         Musarum delubra coluerunt, in ea non debent togati iudices
54 30|       confitebor. Nam quas res nos in consulatu nostro vobiscum
55 30|             iudices, quid est quod in hoc tam exiguo vitae curriculo
56 31|           et tam brevi] tantis nos in laboribus exerceamus? ~
57 32|          nihil animus praesentiret in posterum, et si quibus regionibus
58 32|    dimicaret. Nunc insidet quaedam in optimo quoque virtus quae
59 33|           videamur esse omnes, qui in re publica atque in his
60 33|            qui in re publica atque in his vitae periculis laboribusque
61 33|        omnia quae gerebam, iam tum in gerendo spargere me ac disseminare
62 33|          ac disseminare arbitrabar in orbis terrae memoriam sempiternam.
63 34|         humana, verum etiam divina in tantis ingeniis commendatio
64 34|           habiti itaque dicti, sic in vestram accipiatis fidem,
65 35|        iudices, a vobis spero esse in bonam partem accepta; ab