|
1.
At in aliquod genus vitae difficile incidisti et tibi
ignoranti vel publica fortuna vel privata laqueum impegit, quem nec solvere
possis nec rumpere. Cogita compeditos
primo aegre ferre onera et impedimenta crurum; deinde, ubi non indignari illa,
sed pati proposuerunt, necessitas fortiter ferre docet, consuetudo facile.
Invenies in quolibet genere vitae oblectamenta et remissiones et voluptates, si
volueris mala putare levia potius quam invidiosa facere.
2.
Nullo melius nomine de nobis natura meruit, quae, cum
sciret quibus aerumnis nasceremur, calamitatum mollimentum consuetudinem
invenit, cito in familiaritatem gravissima adducens. Nemo duraret, si rerum
adversarum eandem vim assiduitas haberet quam primus ictus.
3.
Omnes cum fortuna copulati sumus: aliorum aurea catena est
ac laxa, aliorum arta et sordida, sed quid refert? Eadem custodia universos
circumdedit alligatique sunt etiam qui alligaverunt, nisi forte tu leviorem in
sinistra catenam putas. Alium honores, alium opes vinciunt; quosdam nobilitas,
quosdam humilitas premit; quibusdam aliena supra caput imperia sunt, quibusdam
sua; quosdam exsilia uno loco tenent, quosdam sacerdotia. Omnis vita servitium
est.
4.
Assuescendum est itaque condicioni suae et quam minimum de
illa querendum et quicquid habet circa se commodi apprehendendum: nihil tam
acerbum est, in quo non aequus animus solacium inveniat. Exiguae saepe areae in
multos usus discribentis arte patuerunt, et quamvis angustum pedem dispositio
fecit habitabilem. Adhibe rationem difficultatibus: possunt et dura molliri et
angusta laxari et gravia scite ferentes minus premere.
5.
Non sunt praeterea cupiditates in longinquum mittendae, sed
in vicinum illis egredi permittamus, quoniam includi ex toto non patiuntur. Relictis
iis quae aut non possunt fieri aut difficulter possunt, prope posita speique
nostrae alludentia sequamur, sed sciamus omnia aeque levia esse, extrinsecus
diversas facies habentia, introrsus pariter vana. Nec invideamus altius
stantibus: quae excelsa videbantur praerupta sunt.
6.
Illi rursus quos sors iniqua in ancipiti posuit tutiores
erunt superbiam detrahendo rebus per se superbis et fortunam suam quam maxime
poterunt in planum deferendo. Multi quidem sunt quibus necessario haerendum sit
in fastigio suo, ex quo non possunt nisi cadendo descendere; sed hoc ipsum
testentur maximum onus suum esse, quod aliis graves esse cogantur, nec
sublevatos se, sed suffixos. Iustitia, mansuetudine, humanitate, larga et
benigna manu praeparent multa ad secundos casus praesidia, quorum spe securius
pendeant.
7.
Nihil tamen aeque nos ab his animi fluctibus vindicaverit
quam semper aliquem incrementis terminum figere, nec fortunae arbitrium
desinendi dare, sed ipsos multo quidem citra consistere. Sic et aliquae cupiditates animum
acuent et finitae non in immensum incertumque producent.
|