|
1.
Cogita nunc an huic fur aut calumniator aut vicinus
inpotens aut dives aliquis regnum orbae senectutis exercens facere iniuriam
possit, cui bellum et hostis et ille egregiam artem quassandarum urbium
professus eripere nihil potuit.
2.
Inter micantis ubique gladios et militarem in rapina
tumultum, inter flammas et sanguinem stragemque inpulsae civitatis, inter
fragorem templorum super deos suos cadentium uni homini pax fuit. Non est
itaque quod audax iudices promissum, cuius tibi, si parum fidei habeo,
sponsorem dabo. Vix enim credis tantum firmitatis in hominem aut tantam animi
magnitudinem cadere; sed is prodit in medium qui dicat:
3.
'non est quod dubites an attollere se homo natus supra
humana possit, an dolores damna, ulcerationes vulnera, magnos motus rerum circa
se frementium securus aspiciat et dura placide ferat et secunda moderate, nec
illis cedens nec his fretus unus idemque inter diversa sit nec quicquam suum
nisi se putet, et se quoque ea parte qua melior est.
4.
En adsum hoc vobis probaturus, sub isto tot civitatium
eversore munimenta incussu arietis labefieri et turrium altitudinem cuniculis ac
latentibus fossis repente desidere et aequaturum editissimas arces aggerem
crescere, at nulla machinamenta posse reperiri quae bene fundatum animum
agitent.
5.
Erepsi modo e ruinis domus et incendiis undique relucentibus
flammas per sanguinem fugi; filias meas quis casus habeat, an peior publico,
nescio; solus et senior et hostilia circa me omnia videns tamen integrum
incolumemque esse censum meum profiteor: teneo, habeo quidquid mei habui.
6. Non
est quod me victum victoremque te credas: vicit fortuna tua fortunam meam. Caduca illa et dominum mutantia ubi sint nescio: quod
ad res meas pertinet, mecum sunt, mecum erunt.
7.
Perdiderunt isti divites patrimonia, libidinosi amores suos
et magno pudoris inpendio dilecta scorta, ambitiosi curiam et forum et loca
exercendis in publico vitiis destinata; feneratores perdiderunt tabellas,
quibus avaritia falso laeta divitias imaginatur: ego quidem omnia integra
inlibataque habeo. Proinde istos interroga qui flent lamentantur, qui strictis
gladiis nuda pro pecunia corpora opponunt, qui hostem onerato sinu fugiunt.'
8.
Ergo ita habe, Serene, perfectum illum virum, humanis
divinisque virtutibus plenum, nihil perdere. Bona eius solidis et
inexsuperabilibus munimentis praecincta sunt. Non Babylonios illis muros
contuleris, quos Alexander intravit, non Carthaginis aut Numantiae moenia una
manu capta, non Capitolium arcemue -- habent ista hostile vestigium: illa quae
sapientem tuentur et a flamma et ab incursu tuta sunt, nullum introitum
praebent, excelsa, inexpugnabilia, dis aequa.
|