1.
<Ad> hanc imaginem agedum totius vitae introitum refer. An
Syracusas viseres deliberanti tibi quidquid delectare poterat, quidquid
offendere exposui: puta nascenti me tibi venire in consilium.
2.
'Intraturus es urbem dis hominibus communem,
omnia complexam, certis legibus aeternisque devinctam, indefatigata caelestium
officia volventem. Videbis illic innumerabiles stellas micare, videbis uno sidere
omnia inpleri, solem cotidiano cursu diei noctisque spatia signantem, annuo
aestates hiemesque aequaliusque dividentem. Videbis nocturnam lunae
successionem, a fraternis occursibus lene remissumque lumen mutuantem et modo
occultam modo toto ore terris imminentem, accessionibus damnisque mutabilem,
semper proximae dissimilem.
3.
Videbis quinque sidera diversas agentia vias et
in contrarium praecipiti mundo nitentia: ex horum levissimis motibus fortunae
populorum dependent et maxima ac minima proinde formantur prout aequum
iniquumve sidus incessit. Miraberis
collecta nubila et cadentis aquas et obliqua fulmina et caeli fragorem.
4.
Cum
satiatus spectaculo supernorum in terram oculos deieceris, excipiet te alia
forma rerum aliterque mirabilis: hinc camporum in infinitum patentium fusa
planities, hinc montium magnis et nivalibus surgentium iugis erecti in sublime
vertices; deiectus fluminum et ex uno fonte in occidentem orientemque diffusi
amnes et summis cacuminibus nemora nutantia et tantum silvarum cum suis
animalibus aviumque concentu dissono;
5.
varii
urbium situs et seclusae nationes locorum difficultate, quarum aliae se in
erectos subtrahunt montes, aliae ripis lacu vallibus pavidae circumfunduntur;
adiuta cultu seges et arbusta sine cultore feritatis; et rivorum lenis inter
prata discursus et amoeni sinus et litora in portum recedentia; sparsae tot per
vastum insulae, quae interventu suo maria distinguunt.
6.
Quid
lapidum gemmarumque fulgor et [inter] rapidorum torrentium aurum harenis
interfluens et in mediis terris medioque rursus mari terret ignium faces et
vinculum terrarum oceanus, continuationem gentium triplici sinu scindens et
ingenti licentia exaestuans?
7.
Videbis
hic inquietis et sine vento fluctuantibus aquis innare [et] excedenti terrestria
magnitudine animalia, quaedam gravia et alieno se magisterio moventia, quaedam
velocia et concitatis perniciora remigiis, quaedam haurientia undas et magno
praenavigantium periculo efflantia; videbis hic navigia quas non novere terras
quaerentia. Videbis nihil humanae audaciae intemptatum erisque et spectator et
ipse pars magna conantium: disces docebisque artes, alias quae vitam instruant,
alias quae ornent, alias quae regant.
8.
Sed
istic erunt mille corporum, animorum pestes, et bella et latrocinia et venena
et naufragia et intemperies caeli corporisque et carissimorum acerba desideria
et mors, incertum facilis an per poenam cruciatumque. Delibera tecum et
perpende quid velis: ut ad illa venias, per illa exeundum est.' Respondebis
velle te vivere. Quidni? immo, puto, ad id non accedes ex quo tibi
aliquid decuti doles! Vive ergo ut convenit. 'Nemo' inquis 'nos consuluit.' Consulti sunt de nobis parentes nostri, qui,
cum condicionem vitae nossent, in hanc nos sustulerunt.
|