Table of Contents | Words: Alphabetical - Frequency - Inverse - Length - Statistics | Help | IntraText Library |
Marcus Tullius Cicero Laelius de amicitia IntraText CT - Text |
Haec igitur lex
in amicitia sanciatur, ut neque rogemus res turpes nec faciamus rogati. Turpis enim excusatio est et minime accipienda cum in
ceteris peccatis, tum si quis contra rem publicam se amici causa fecisse
fateatur. Etenim eo loco, Fanni et Scaevola, locati sumus ut nos longe
prospicere oporteat futuros casus rei publicae. Deflexit iam aliquantum de
spatio curriculoque consuetudo maiorum.
Ti. Gracchus
regnum occupare conatus est, vel regnavit is quidem paucos menses. Num quid simile
populus Romanus audierat aut viderat? Hunc
etiam post mortem secuti amici et propinqui quid in P. Scipione effecerint,
sine lacrimis non queo dicere. Nam Carbonem, quocumque modo potuimus, propter
recentem poenam Ti. Gracchi sustinuimus; de C. Gracchi autem tribunatu quid
expectem, non libet augurari. Serpit deinde res; quae proclivis ad perniciem,
cum semel coepit, labitur. Videtis in tabella iam ante quanta sit facta labes,
primo Gabinia lege, biennio autem post Cassia. Videre iam videor populum a senatu
disiunctum, multitudinis arbitrio res maximas agi. Plures enim discent quem ad
modum haec fiant, quam quem ad modum iis resistatur.
Quorsum haec? Quia sine sociis nemo quicquam tale conatur. Praecipiendum est
igitur bonis ut, si in eius modi amicitias ignari casu aliquo inciderint, ne
existiment ita se alligatos ut ab amicis in magna aliqua re publica peccantibus
non discedant; improbis autem poena statuenda est, nec vero minor iis qui
secuti erunt alterum, quam iis qui ipsi fuerint impietatis duces. Quis clarior
in Graecia Themistocle, quis potentior? qui cum imperator bello Persico
servitute Graeciam liberavisset propterque invidiam in exsilium expulsus esset,
ingratae patriae iniuriam non tulit, quam ferre debuit, fecit idem, quod xx
annis ante apud nos fecerat Coriolanus. His adiutor contra patriam inventus est nemo;
itaque mortem sibi uterque conscivit.
Quare talis improborum consensio non modo excusatione amicitiae tegenda non est
sed potius supplicio omni vindicanda est, ut ne quis concessum putet amicum vel
bellum patriae inferentem sequi; quod quidem, ut res ire coepit, haud scio an
aliquando futurum sit. Mihi autem non minori curae est, qualis res publica post
mortem meam futura, quam qualis hodie sit.