V

Phoebe, faue: nouus ingreditur tua templa sacerdos:
    huc age cum cithara carminibusque ueni.
nunc te uocales impellere pollice chordas,
    nunc precor ad laudes flectere uerba meas.
ipse triumphali deuinctus tempora lauro,
    dum cumulant aras, ad tua sacra ueni.
sed nitidus pulcherque ueni: nunc indue uestem
    sepositam, longas nunc bene pecte comas,
qualem te memorant Saturno rege fugato
    uictori laudes concinuisse Ioui.
tu procul euentura uides, tibi deditus augur
    scit bene quid fati prouida cantet auis;
tuque regis sortes, per te praesentit haruspex,
    lubrica signauit cum deus exta notis;
te duce Romanos numquam frustrata Sibylla,
    abdita quae senis fata canit pedibus.
Phoebe, sacras Messalinum sine tangere chartas
    uatis, et ipse precor quid canat illa doce.
haec dedit Aeneae sortes, postquam ille parentem
    dicitur et raptos sustinuisse Lares
nec fore credebat Romam, cum maestus ab alto
    Ilion ardentes respiceretque deos.
(Romulus aeternae nondum formauerat urbis
    moenia, consorti non habitanda Remo;
sed tunc pascebant herbosa Palatia uaccae
    et stabant humiles in Iouis arce casae.
lacte madens illic suberat Pan ilicis umbrae
    et facta agresti lignea falce Pales,
pendebatque uagi pastoris in arbore uotum,
    garrula siluestri fistula sacra deo,
fistula cui semper decrescit harundinis ordo:
    nam calamus cera iungitur usque minor.
at qua Velabri regio patet, ire solebat
    exiguus pulsa per uada linter aqua.
illa saepe gregis diti placitura magistro
    ad iuuenem festa est uecta puella die,
cum qua fecundi redierunt munera ruris,
    caseus et niueae candidus agnus ouis.)
'Impiger Aenea, uolitantis frater Amoris,
    Troica qui profugis sacra uehis ratibus,
iam tibi Laurentes adsignat Iuppiter agros,
    iam uocat errantes hospita terra Lares.
illic sanctus eris cum te ueneranda Numici
    unda deum caelo miserit indigetem.
ecce super fessas uolitat Victoria puppes;
    tandem ad Troianos diua superba uenit.
ecce mihi lucent Rutulis incendia castris:
    iam tibi praedico, barbare Turne, necem.
ante oculos Laurens castrum murusque Lauini est
    Albaque ab Ascanio condita Longa duce.
te quoque iam uideo, Marti placitura sacerdos
    Ilia, Vestales deseruisse focos,
concubitusque tuos furtim uittasque iacentes
    et cupidi ad ripas arma relicta dei.
carpite nunc, tauri, de septem montibus herbas
    dum licet: hic magnae iam locus urbis erit.
Roma, tuum nomen terris fatale regendis,
    qua sua de caelo prospicit arua Ceres,
quaque patent ortus et qua fluitantibus undis
    Solis anhelantes abluit amnis equos.
Troia quidem tunc se mirabitur et sibi dicet
    uos bene tam longa consuluisse uia.
uera cano: sic usque sacras innoxia laurus
    uescar, et aeternum sit mihi uirginitas.'
haec cecinit uates et te sibi, Phoebe, uocauit,
    iactauit fusas et caput ante comas.---
quidquid Amalthea, quidquid Marpesia dixit
    Herophile, Phyto Graia quod admonuit,
quaeque Aniena sacras Tiburs per flumina sortes
    portarat sicco pertuleratque sinu ---
haec fore dixerunt belli mala signa cometen,
    multus ut in terras deplueretque lapis.
atque tubas atque arma ferunt strepitantia caelo
    audita et lucos praecinuisse fugam:
ipsum etiam Solem defectum lumine uidit
    iungere pallentes nubilus annus equos:
et simulacra deum lacrimas fudisse tepentes
    fataque uocales praemonuisse boues.
haec fuerant olim: sed tu iam mitis, Apollo,
    prodigia indomitis merge sub aequoribus,
et succensa sacris crepitet bene laurea flammis,
    omine quo felix et sacer annus erit.
laurus ubi bona signa dedit, gaudete coloni;
    distendet spicis horrea plena Ceres,
oblitus et musto feriet pede rusticus uuas,
    dolia dum magni deficiantque lacus:
ac madidus baccho sua festa Palilia pastor
    concinet: a stabulis tunc procul este lupi.
ille leuis stipulae sollemnis potus aceruos
    accendet, flammas transilietque sacras.
et fetus matrona dabit, natusque parenti
    oscula comprensis auribus eripiet,
nec taedebit auum paruo aduigilare nepoti
    balbaque cum puero dicere uerba senem.
tunc operata deo pubes discumbet in herba,
    arboris antiquae qua leuis umbra cadit,
aut e ueste sua tendent umbracula sertis
    uincta, coronatus stabit et ipse calix.
at sibi quisque dapes et festas extruet alte
    caespitibus mensas caespitibusque torum.
ingeret hic potus iuuenis maledicta puellae,
    postmodo quae uotis inrita facta uelit:
nam ferus ille suae plorabit sobrius idem
    et se iurabit mente fuisse mala.
pace tua pereant arcus pereantque sagittae,
    Phoebe, modo in terris erret inermis Amor.
ars bona: sed postquam sumpsit sibi tela Cupido,
    heu heu quam multis ars dedit ista malum!
et mihi praecipue, iaceo cum saucius annum
    et (faueo morbo cum iuuat ipse dolor)
usque cano Nemesim, sine qua uersus mihi nullus
    uerba potest iustos aut reperire pedes.
at tu, nam diuum seruat tutela poetas,
    praemoneo, uati parce, puella, sacro,
ut Messalinum celebrem, cum praemia belli
    ante suos currus oppida uicta feret,
ipse gerens laurus: lauro deuinctus agresti
    miles 'io' magna uoce 'triumphe' canet.
tunc Messalla meus pia det spectacula turbae
    et plaudat curru praetereunte pater.
adnue: sic tibi sint intonsi, Phoebe, capilli,
    sic tua perpetuo sit tibi casta soror.