Elegia 10

Nunc Iovis incipiam causas aperire Feretri
armaque de ducibus trina recepta tribus.
magnum iter ascendo, sed dat mihi gloria vires:
non iuvat e facili lecta corona iugo.
imbuis exemplum primae tu, Romule, palmae
huius, et exuvio plenus ab hoste redis,
tempore quo portas Caeninum Acrona petentem
victor in eversum cuspide fundis equum.
Acron Herculeus Caenina ductor ab arce,
Roma, tuis quondam finibus horror erat.
hic spolia ex umeris ausus sperare Quirini
ipse dedit, sed non sanguine sicca suo.
hunc videt ante cavas librantem spicula turris
Romulus et votis occupat ante ratis:
"Iuppiter, haec hodie tibi victima corruet Acron."
voverat, et spolium corruit ille Iovi.
urbis virtutisque parens sic vincere suevit,
qui tulit a parco frigida castra lare.
idem eques et frenis, idem fuit aptus aratris,
et galea hirsuta compta lupina iuba.
picta neque inducto fulgebat parma pyropo:
praebebant caesi baltea lenta boves.
necdum ultra Tiberim belli sonus, ultima praeda
Nomentum et captae iugera terna Corae.
Cossus at insequitur Veientis caede Tolumni,
vincere cum Veios posse laboris erat;
heu Veii veteres! et vos tum regna fuistis,
et vestro posita est aurea sella foro:
nunc intra muros pastoris bucina lenti
cantat, et in vestris ossibus arva metunt.
forte super portae dux Veiens astitit arcem
colloquiumque sua fretus ab urbe dedit:
dumque aries murum cornu pulsabat aeno,
vinea qua ductum longa tegebat opus,
Cossus ait "forti melius concurrere campo."
nec mora fit, plano sistit uterque gradum.
di Latias iuvere manus, desecta Tolumni
cervix Romanos sanguine lavit equos.
Claudius a Rheno traiectos arcuit hostis,
Belgica cum vasti parma relata ducis
Virdomari. genus hic Rheno iactabat ab ipso,
mobilis e rectis fundere gaesa rotis.
illi ut virgatis iaculans it ab agmine bracis
torquis ab incisa decidit unca gula.
nunc spolia in templo tria condita: causa Feretri,
omine quod certo dux ferit ense ducem;
seu quia victa suis umeris haec arma ferebant,
hinc Feretri dicta est ara superba Iovis.