Sardonychas, zmaragdos,
adamantas, iaspidas uno
versat in articulo Stella, Severe, meus.
Multas in digitis, plures in carmine gemmas
invenies: inde est haec, puto, culta manus.
Quod nutantia fronte perticata
gestat pondera Masclion superbus,
aut grandis Ninus omnibus lacertis
septem quod pueros levat vel octo,
res non difficilis mihi videtur,
uno cum digito vel hoc vel illo
portet Stella meus decem puellas.
Sum, fateor, semperque fui,
Callistrate, pauper,
sed non obscurus nec male notus eques,
sed toto legor orbe frequens et dicitur "Hic est";
quodque cinis paucis, hoc mihi vita dedit.
At tua centenis incumbunt tecta columnis
et libertinas arca flagellat opes,
magnaque Niliacae servit tibi gleba Syenes,
tondet et innumeros Gallica Parma greges.
Hoc
ego tuque sumus: sed quod sum non potes esse;
tu quod es, e populo quilibet esse potest.
Sedere
primo solitus in gradu semper
tunc, cum liceret occupare, Nanneius
bis excitatus terque transtulit castra,
et inter ipsas paene tertius sellas
post Gaiumque Luciumque consedit.
Illinc cucullo prospicit caput tectus
oculoque ludos spectat indecens uno;
et hinc miser deiectus in viam transit,
subsellioque semifultus extremo
et male receptus altero genu iactat
equiti sedere Leitoque se stare.
Quintus
nostrorum liber est, Auguste, iocorum
et queritur laesus carmine nemo meo;
gaudet honorato sed multus nomine lector,
cui victura meo munere fama datur.
"Quid tamen haec prosunt quamvis venerantia multos?"
Non prosit sane, me tamen ista iuvant.
Seria
cum possim, quod delectantia malo
scribere, tu causa es, lector amice, mihi,
qui legis et tota cantas mea carmina Roma:
sed nescis quanti stet mihi talis amor.
Nam si falciferi defendere templa Tonantis
sollicitisque velim vendere verba reis,
plurimus Hispanas mittet mihi nauta metretas
et fiet vario sordidus aere sinus.
At
nunc conviva est comissatorque libellus
et tantum gratis pagina nostra placet.
Sed non et veteres contenti laude fuerunt,
cum minimum vati munus Alexis erat.
"Belle" inquis "dixti: iuvat et laudabimus
usque."
Dissimulas?
Facies me, puto, causidicum.
Dum
proavos atavosque refers et nomina magna,
dum tibi noster eques sordida condicio est,
dum te posse negas nisi lato, Gellia, clavo
nubere, nupsisti, Gellia, cistibero.
Quod
tibi Decembri mense, quo volant mappae
gracilesque ligulae cereique chartaeque
et acuta senibus testa cum Damascenis,
praeter libellos vernulas nihil misi,
fortasse avarus videar aut inhumanus.
Odi dolosas munerum et malas artes;
imitantur hamos dona: namque quis nescit
avidum vorata decipi scarum musca?
Quotiens amico diviti nihil donat,
o Quintiane, liberalis est pauper.
Si
qua fides veris, praeferri, maxime Caesar,
temporibus possunt saecula nulla tuis.
Quando magis dignos licuit spectare triumphos?
Quando Palatini plus meruere dei?
Pulchrior et maior quo sub duce Martia Roma?
Sub quo libertas principe tanta fuit?
Est tamen hoc vitium sed non leve, sit licet unum,
quod colit ingratas pauper amicitias.
Quis largitur opes veteri fidoque sodali,
aut quem prosequitur non alienus eques?
Saturnaliciae ligulam misisse selibrae
flammatisve togae scripula tota decem
uxuria est, tumidique vocant haec munera reges:
qui crepet aureolos forsitan unus erit.
Quatenus hi non sunt, esto tu, Caesar, amicus;
nulla ducis virtus dulcior esse potest.
Iam
dudum tacito rides, Germanice, naso
utile quod nobis do tibi consilium.
Si
tecum mihi, care Martialis,
securis liceat frui diebus,
si disponere tempus otiosum
et verae pariter vacare vitae:
nec nos atria nec domos potentum
nec litis tetricas forumque triste
nossemus nec imagines superbas;
sed gestatio, fabulae, libelli,
campus, porticus, umbra, Virgo, thermae,
haec essent loca semper, hi labores.
Nunc
vivit necuter sibi, bonosque
soles effugere atque abire sentit,
qui nobis pereunt et inputantur.
Quisquam vivere cum sciat, moratur?
|