|
IX.
1.
Nec minore studio secuti legati haec secum ferentes, quae praediximus,
intentique ad viandum cum venirent ad iudices celsiores, oblique tenebantur,
morasque per Italiam et Illyricum perpessi diuturnas et graves, tandem
transfretati per Bosporum itineribusque lentis progressi, apud Caesaream
Cappadociae etiam tum degentem invenere Constantium, Mazacam antehac nominatam,
oportunam urbem et celebrem sub Argaei montis pedibus sitam.
2.
qui intromissi data potestate offerunt scripta hisque recitatis ultra modum
solitae indignationis excanduit imperator, limibusque oculis eos ad usque metum
contuens mortis, egredi iussit, nihil post haec percontatus vel audire
perpessus.
3.
Perculsus tamen ardenter cunctatione stringebatur ambigua, utrum in Persas an
contra Iulianum moveri iuberet acies quibus fidebat, haesitansque diu perpensis
consiliis flexus est quorundam sententia utilium suasorum, et iter orientem
versus edixit.
4.
statim tamen et legatos absolvit et Leonam quaestorem suum in Gallias cum
litteris datis ad Iulianum pergere celeri statuit gradu, nihil novatorum se
adserens suscepisse, et eum, si saluti suae proximorumque consulit, tumenti
flatu deposito intra Caesaris se potestatem continere praecipiens.
5.
utque id facile formido intentatorum efficeret, velut magnis viribus fretus in
locum Florentii praefectum praetorio Nebridium tum quaestorem eiusdem Caesaris
promoverat, et Felicem notarium officiorum magistrum et quosdam alios.
Gumoarium enim successorem Lupicini antequam sciretur huius modi quicquam
magistrum provexit armorum.
6.
Ingressus itaque Parisios Leonas susceptus ut honoratus et prudens, postridie
principi progresso in campum cum multitudine armata pariter et plebeia, quam de
industria convocarat, e tribunali, ut emineret altius, superstanti, scripta
iubetur offerre. replicatoque volumine edicti, quod missum est, et legi ab
exordio coepto, cum ventum fuisset ad locum id continentem, quod gesta omnia
Constantius inprobans Caesaris potestatem sufficere Iuliano censebat,
exclamabatur undique vocum terribilium sonu.
7.
Auguste Iuliane, ut provincialis et miles et rei publicae decrevit auctoritas
recreatae quidem, sed adhuc metuentis redivivos barbarorum excursus.
8.
Quibus auditis Leonas cum Iuliani litteris haec eadem indicantibus revertit
incolumis, solusque admissus est ad praefecturam Nebridius. id enim Caesar
quoque scribens ex sententia sua fore aperte praedixit. magistrum enim
officiorum iam pridem ipse Anatolium ordinavit, libellis antea respondentem, et
quosdam alios ut sibi utile videbatur et tutum.
9.
Et quoniam cum haec ita procederent, timebatur Lupicinus licet absens agensque
etiam tum apud Brittannos, homo superbae mentis et turgidae, eratque suspicio
quod, si haec trans mare didicisset, novarum rerum materias excitaret, notarius
Bononiam mittitur observaturus sollicite, ne quisquam fretum oceani transire
permitteretur. quo vetito reversus Lupicinus, antequam horum quicquam sciret,
nullas ciere potuit turbas
X.
1.
Iulianus tamen iam celsiore fortuna militisque fiducia laetior, ne intepesceret
neve ut remissus argueretur et deses, legatis ad Constantium missis in limitem
Germaniae secundae egressus est, omnique apparatu, quem flagitabat instans
negotium, communitus Tricensimae oppido propinquabat.
2.
Rheno exinde transmisso regionem subito pervasit Francorum, quos Atthuarios
vocant, inquietorum hominum licentius etiam tum percursantium extima Galliarum.
quos adortus subito nihil metuentes hostile nimiumque securos, quod scruposa
viarum difficultate arcente nullum ad suos pagos introisse meminerant
principem, superavit negotio levi: captisque plurimis et occisis, orantibus
aliis qui superfuere, pacem ex arbitrio dedit, hoc prodesse possessoribus
finitimis arbitratus.
3.
unde reversus pari celeritate per flumen, praesidiaque limitis explorans
diligenter et corrigens, ad usque Rauracos venit, locisque recuperatis, quae
olim barbari intercepta retinebant ut propria, isdemque pleniore cura firmatis
per Besantionem Viennam hiematurus abscessit.
XI.
1.
Hic per Gallias erat ordo gestorum. quae dum ita prospere succedunt et caute,
Constantius adcitum Arsacen Armeniae regem summaque liberalitate susceptum
praemonebat et hortabatur, ut nobis amicus esse perseveraret et fidus.
2.
audiebat enim saepius eum temptatum a rege Persarum fallaciis et minis et
dolis, ut Romanorum societate posthabita suis rationibus stringeretur.
3.
qui crebro adiurans animam prius posse amittere quam sententiam, muneratus cum
comitibus, quos duxerat, redit ad regnum nihil ausus temerare postea
promissorum, obligatus gratiarum multiplici nexu Constantio, inter quas illud
potius excellebat quod Olympiada, Ablabi filiam praefecti quondam praetorio, ei
copulaverat coniugem, sponsam fratris sui Constantis.
4.
Quo dimisso a Cappadocia ipse per Melitenam, minoris Armeniae oppidum, et
Lacotena et Samosata transito Euphrate Edessam venit, ibique dum agmina undique
convenientium militum et dei cibariae abundantes copias operitur, diu moratus
post aequinoctium egreditur autumnale Amidam petens.
5.
Cuius cum prope venisset moenia, favillis oppleta collustrans flebat cum
gemitu, reputans qualis miseranda civitas pertulerat clades. ibi tunc forte
Ursulus praesens, qui aerarium tuebatur, dolore percitus exclamavit en quibus
animis urbes a milite defenduntur, cui ut abundare stipendium possit imperii
opes iam fatiscunt!. quod dictum ita
amarum militaris multitudo postea apud Chalcedona recordata ad eius exitium
consurrexit.
6.
Exinde cuneis confertis incedens cum Bezabden adventaret, fixis tentoriis,
vallo fossarumque altitudine circumsaeptis, obequitans castrorum ambitum
longius, docebatur relatione multorum instaurata esse firmius loca, quae
antehac incuria corruperat vetustatis.
7.
et nequid omitteret, quod ante fervorem certaminum erat necessario
praestruendum, viris prudentibus missis condicione posita dupla urgebat moenium
defensores redire ad suos, alienis sine cruore concessis, aut in dicionem
venire Romanam dignitatibus augendos et praemiis. atque cum illi destinatione
nativa reniterentur ut clarentes periculisque et laboribus iam cuncta obsidioni
congrua parabantur.
8.
Densis itaque ordinibus cum tubarum incitamentis latera oppidi cuncta adortus
alacris miles, legionibus in testudines varias conglobatis, paulatim tuto
progrediens subruere moenia conabatur, et quia telorum omne genus in subeuntes
effundebatur, nexu clypeorum soluto discessum est, in receptum canentibus
signis.
9.
laxatis deinde ad diem unum indutiis, tertia luce curiosius tecti, elatis
passim clamoribus ascensus undique temptabant. et licet defensoribus obtentis
ciliciis ne conspicerentur ab hostibus latebant intrinsecus, tamen, quotiens
flagitabat necessitas, lacertos fortiter exsertantes lapidibus subiectos
incessebant et telis.
10.
et vimineae crates cum procederent confidenter essentque parietibus contiguae,
dolia desuper cadebant, molae et columnarum fragmenta, quorum ponderibus nimiis
obruebantur oppugnatores, hiatuque violento disiectis operimentis cum periculis
ultimis evadebant.
11.
Decimo itaque postquam pugnari coeptum est die, cum spes nostrorum interiora
cuncta maerore conpleret, transferri placuerat molem arietis magnam, quam
Persae quondam Antiochia pulsibus eius excisa relatam reliquerant apud Carras,
quae subito visa aptataque faberrime, clausorum hebetaverat mentes ad usque
deditionis remedia paene prolapsas, ni resumptis viribus opponenda minaci
machinae praeparassent.
12.
nec temeritas post haec cessaverat nec consilium. namque dum instrueretur aries
vetustus et dissolutus, ut facile veheretur omni arte.
|