III.
1.
Dum apud Amidam hac partium destinatione pugnatur, Ursicinus maerens, quod ex
alterius pendebat arbitrio, auctoritatis tunc in regendo milite potioris
Sabinianum etiam tum sepulcris haerentem crebro monebat, ut compositis
velitaribus cunctis per imos pedes montium occultis itineribus properarent, quo
levium armorum auxilio, siqua fors iuvisset, stationibus interceptis nocturnas
hostium adgrederentur excubias, quae ingenti circumitu vallaverant muros, aut
lacessitionibus crebris occuparent obsidioni fortiter adhaerentes.
2.
quibus Sabinianus renitebatur ut noxiis, palam quidem litteras imperiales
praetendens, intacto ubique milite quicquid geri potuisset impleri debere
aperte iubentes, clam vero corde altissimo retinens saepe in comitatu sibi
mandatum ut amplam omnem adipiscendae laudis decessori suo ardenti studio
gloriae circumcideret etiam ex re publica processuram.
3.
adeo vel cum exitio provinciarum festinabatur, ne bellicosus homo memorabilis
alicuius facinoris auctor nuntiaretur aut socius. ideoque his attonitus malis
exploratores ad nos saepe mittendo, licet ob custodias artas nullus facile
oppidum poterat introire, et utilia agitando complura nihil proficiens
visebatur ut leo magnitudine corporis et torvitate terribilis inclusos intra
retia catulos periculo ereptum ire non audens unguibus ademptis et dentibus.
IV.
1.
Sed in civitate ubi sparsorum per vias cadaverum multitudo humandi officia
superaret, pestilentia tot malis accessit verminantium corporum lue tabifica,
vaporatis aestibus varioque plebis languore nutrita, quae genera morborum unde
oriri solent breviter explicabo.
2.
Nimietatem frigoris aut caloris vel umoris vel siccitatis pestilentias gignere
philosophi et illustres medici tradiderunt. unde accolentes loca palustria vel
humecta tusses et oculares casus et similia perferunt, contra confines
caloribus tepore febrium arescunt. sed quanto ignis materies ceteris est
efficacior, tanto ad perimendum celerior siccitas.
3.
hinc cum decennali bello Graecia desudaret ne peregrinus poenas dissociati
regalis matrimonii lucraretur, huius modi grassante pernicie telis Apollinis
periere conplures, qui sol aestimatur.
4.
atque ut Thucydides exponit, clades illa, quae in Peloponnesiaci belli
principiis Athenienses acerbo genere morbi vexavit, ab usque ferventi
Aethiopiae plaga paulatim proserpens Atticam occupavit.
5.
aliis placet auras, ut solent, aquasque vitiatas faetore cadaverum vel
similibus salubritatis violare maximam partem, vel certe aeris permutationem
subitam aegritudines parere leviores.
6.
adfirmant etiam aliqui terrarum halitu densiore crassatum aera emittendis
corporis spiraminibus resistentem necare non nullos, qua causa animalia praeter
homines cetera iugiter prona Homero auctore et experimentis deinceps multis,
cum talis incesserit labes, ante novimus interire.
7.
et prima species luis pandemus adpellatur, quae efficit in aridioribus locis
agentes caloribus crebris interpellari, secunda epidemus, quae tempore ingruens
acies hebetat luminum et concitat periculosos humores, tertia loemodes, quae
itidem temporaria est sed volucri velocitate letabilis.
8.
Hac exitiali peste quassati, paucis intemperanti aestu consumptis, quos
multitudo angebat, tandem nocte, quae diem consecuta est decimum, exiguis
imbribus disiecto concreto spiritu et crassato sospitas retenta est corporum
firma.
|