13.
Cum esset haec auctio hereditaria constituta, Aebutius iste, qui iam diu
Caesenniae viduitate ac solitudine aleretur ac se in eius familiaritatem
insinuasset, hac ratione ut cum aliquo suo compendio negotia mulieris, si qua
acciderent, controversiasque susciperet, versabatur eo quoque tempore in his
rationibus auctionis et partitionis atque etiam se ipse inferebat et intro
dabat et in eam opinionem Caesenniam adducebat ut mulier imperita nihil putaret
agi callide posse, ubi non adesset Aebutius.
14.
Quam personam iam ex cotidiana vita cognostis, recuperatores, mulierum
adsentatoris, cognitoris viduarum, defensoris nimium litigiosi, contriti ad
Regiam, inepti ac stulti inter viros, inter mulieres periti iuris et callidi,
hanc personam imponite Aebutio. Is enim Caesenniae fuit Aebutius -- ne forte quaeratis,
num propinquus? -- nihil alienius -- amicus a patre aut a viro traditus? --
nihil minus -- quis igitur? ille, ille quem supra deformavi, voluntarius amicus
mulieris non necessitudine aliqua, sed ficto officio simulataque sedulitate
coniunctus magis opportuna opera non numquam quam aliquando fideli.
15. Cum esset, ut dicere
institueram, constituta auctio Romae, suadebant amici cognatique Caesenniae, id
quod ipsi quoque mulieri veniebat in mentem, quoniam potestas esset emendi
fundum illum Fulcinianum, qui fundo eius antiquo continens esset, nullam esse
rationem amittere eius modi occasionem, cum ei praesertim pecunia ex partitione
deberetur; nusquam posse eam melius conlocari. Itaque hoc mulier facere
constituit; mandat ut fundum sibi emat, -- cui tandem? -- cui putatis? an non in mentem vobis venit
omnibus illius hoc munus esse ad omnia mulieris negotia parati, sine quo nihil
satis caute, nihil satis callide posset agi?
16.
Recte attenditis. Aebutio negotium datur. Adest ad tabulam, licetur Aebutius;
deterrentur emptores multi partim gratia Caesenniae, partim etiam pretio.
Fundus addicitur Aebutio; pecuniam argentario promittit Aebutius; quo testimonio
nunc vir optimus utitur sibi emptum esse. Quasi vero aut nos ei negemus
addictum aut tum quisquam fuerit qui dubitaret quin emeretur Caesenniae, cum id
plerique scirent, omnes fere audissent, <qui non audisset,> is coniectura
adsequi posset, cum pecunia Caesenniae ex illa hereditate deberetur, eam porro
in praediis conlocari maxime expediret, essent autem praedia quae mulieri
maxime convenirent, ea venirent, liceretur is quem Caesenniae dare operam nemo
miraretur, sibi emere nemo posset suspicari.
17.
Hac emptione facta pecunia solvitur a Caesennia; cuius rei putat iste rationem
reddi non posse quod ipse tabulas averterit; se autem habere argentarii tabulas
in quibus sibi expensa pecunia lata sit acceptaque relata. Quasi id aliter fieri oportuerit. Cum omnia ita facta
essent, quem ad modum nos defendimus, Caesennia fundum possedit locavitque;
neque ita multo post A. Caecinae nupsit. Ut in pauca conferam, testamento facto
mulier moritur; facit heredem ex deunce et semuncia Caecinam, ex duabus
sextulis M. Fulcinium, libertum superioris viri, Aebutio sextulam aspergit. Hanc sextulam illa
mercedem isti esse voluit adsiduitatis et molestiae si quam ceperat. Iste autem hac sextula se ansam retinere omnium
controversiarum putat.
|