1-labor | lacri-xxx
Caput
501 [Title]| commemorabili pietate praediti, lacrimas modo vobiscum viderem, omnium
502 1 | quod ex omnium precibus et lacrimis sentire potuisti: sed quia
503 1 | fieri id intellego. Nam laetari omnis non de unius solum,
504 4 | quam ad ipsum ventura sit laetitia pervenerit. Quod quidem
505 5 | praesertim aliqua aut pravitate lapsis, sed opinione offici stulta
506 2 | in animis hominum tantae latebrae sint et tanti recessus,
507 2 | et custodias, sed etiam laterum nostrorum oppositus et corporum
508 [Title]| tua, nullam in his esse laudem ampliorem quam eam quam
509 2 | multa habet: nunc etiam quae laudet exspectat. Obstupescent
510 4 | aut innocentia aut ullo laudis genere praestantior?
511 2 | triumphos audientes et legentes tuos. ~
512 [Title]| iam diffluxerunt, severis legibus vincienda sunt.
513 2 | superba est—audimus aut legimus, quo studio incendimur,
514 2 | nescio quo modo etiam cum leguntur, obstrepi clamore militum
515 1 | odium suum, sed bonitate leniret; neque omnis quibus iratus
516 2 | at haec [tua iustitia et lenitas animi] florescet cotidie
517 1 | ante oculos ponere, idque libenter crebris usurpare sermonibus,
518 1 | extimescentem! Quo gratior tua liberalitas, C. Caesar, nobis, qui illa
519 4 | totiens de incredibili liberalitate, totiens de singulari sapientia
520 1 | erroris humani, scelere certe liberati sumus. Nam cum M. Marcellum
521 [Title]| revocanda fides, comprimendae libidines, propaganda suboles: omnia,
522 [Title]| deceret, non nulli etiam quid liceret. ~
523 2 | omnium gentium litteris atque linguis, nec ulla umquam aetas de
524 2 | sed paene omnium gentium litteris atque linguis, nec ulla
525 1 | multitudine innumerabilis, locis infinitas, omni copiarum
526 2 | in armis militum virtus, locorum opportunitas, auxilia sociorum,
527 3 | vagabitur modo tuum nomen longe atque late: sedem stabilem
528 2 | tibi, ut pro aliis etiam loquar quod de me ipse sentio,
529 3 | civile bellum tantum et tam luctuosum excitaverunt, vel placati
530 1 | cursibus, sed victoriis lustratae sunt. ~
531 1 | ceterae duce te gestae magnae illae quidem, sed tamen
532 2 | dubitatum, certe hoc tempore, magnis curis, molestiis, doloribus
533 1 | quidem, sed tamen multo magnoque comitatu. Huius autem rei
534 3 | est inlustris ac pervagata magnorum vel in suos vel in patriam
535 2 | sim: sed tamen sunt alia maiora. Nam bellicas laudes solent
536 1 | gratias agimus, C. Caesar, maiores etiam habemus. Nam omnes
537 3 | sit illa auctoritas in his maiorum suorum et suis sedibus.
538 1 | alterutro peccandum sit, malim videri nimis timidus quam
539 3 | is profecto declarat se maluisse non dimicare quam vincere. ~
540 2 | hodie vel maxime usus es manente, salvi esse non possumus.
541 2 | vero cum aliquid clementer, mansuete, iuste, moderate, sapienter
542 1 | more dicendi. Tantam enim mansuetudinem, tam inusitatam inauditamque
543 1 | nihil est enim opere et manu factum, quod non [aliquando]
544 [Title]| IV] Equidem cum C. Marcelli, viri optimi et commemorabili
545 [Title]| vobiscum viderem, omnium Marcellorum meum pectus memoria obfudit,
546 2 | Quos amisimus civis, eos Martis vis perculit, non ira victoriae;
547 2 | commeatus multum iuvant: maximam vero partem quasi suo iure
548 1 | eodem terminetur oratio,—maximas tibi omnes gratias agimus,
549 3 | iudicio tuo gravissimo et maximo. Ex quo profecto intellegis
550 2 | tantum abes a perfectione maximorum operum, ut fundamenta nondum
551 | meae
552 | meam
553 | meas
554 1 | quibus praeter te nemo mederi potest. ~
555 | mei
556 1 | retinet armatum; ut etiam ille melior sit qui in acie cecidit,
557 2 | fatear, ut ea vix cuiusquam mens aut cogitatio capere possit,
558 3 | praesentem intuemur, cuius mentem sensusque et os cernimus,
559 | meo
560 2 | imitatore studiorum ac laborum meorum, quasi quodam socio a me
561 2 | in me unum innumerabilia merita, quod fieri iam posse non
562 4 | pervenerit. Quod quidem ei merito atque optimo iure contigit.
563 3 | omne genus hominum fama meritorum. ~
564 1 | potius et falso atque inani metu quam cupiditate aut crudelitate
565 3 | sed interdum etiam otiosis minabantur; nec quid quisque sensisset,
566 4 | ille, cuius ex salute non minor paene ad omnis quam ad ipsum
567 | minus
568 2 | oportet, quae quidem quae miretur iam pridem multa habet:
569 3 | iratior. Atque id minus mirum fortasse tum, cum esset
570 2 | clementer, mansuete, iuste, moderate, sapienter factum—in iracundia
571 2 | conticescet. Sed tamen eius modi res nescio quo modo etiam
572 2 | hoc tempore, magnis curis, molestiis, doloribus liberatus, praestare
573 2 | incredibilis victorias, monimenta, munera, triumphos audientes
574 1 | tanta est, ut tropaeis et monumentis tuis adlatura finem sit
575 1 | quaeque sentirem meo pristino more dicendi. Tantam enim mansuetudinem,
576 4 | gloria, tum etiam natura et moribus tuis: ex quo quidem maximus
577 2 | esse debeat, eam in unius mortalis anima consistere. ~
578 [Title]| obfudit, quibus tu etiam mortuis, M. Marcello conservato,
579 3 | humanos casus incertosque motus valetudinis sceleris etiam
580 1 | praesidia stabilitatis suae; multaque uterque dux faceret armatus,
581 1 | gentis immanitate barbaras, multitudine innumerabilis, locis infinitas,
582 1 | illae quidem, sed tamen multo magnoque comitatu. Huius
583 2 | dubitare debeat nemo quin multos, si fieri posset, C. Caesar
584 2 | sociorum, classes, commeatus multum iuvant: maximam vero partem
585 2 | incredibilis victorias, monimenta, munera, triumphos audientes et
586 3 | Erit inter eos etiam qui nascentur, sicut inter nos fuit, magna
587 2 | aut si tibi etiam soli natus esses. Omnium salutem civium
588 2 | quamvis sis sapiens, non negabis. ~
589 3 | ante adeptus, socium habes neminem: totum hoc quantumcumque
590 2 | praeter eum quidem cederem nemini, cum id sollicitudine, cura,
591 1 | voluptas praeterita pro nihilo est quia postea nulla est
592 2 | provincias, Rhenum, Oceanum, Nilum, pugnas innumerabilis, incredibilis
593 4 | non modo summa bona, sed nimirum audebo vel sola dicere.
594 [Title]| dignitatem suam reddidisti, nobilissimamque familiam iam ad paucos redactam
595 2 | omnium? Equidem de te dies noctisque (ut debeo) cogitans, casus
596 3 | erit, vagabitur modo tuum nomen longe atque late: sedem
597 | nondum
598 1 | verbis. Tua enim cautio nostra cautio est, ut si in alterutro
599 | Nostri
600 | nostris
601 2 | erga illum omnibus semper nota fuit, ut vix C. Marcello,
602 [Title]| et hoc pace dicam tua, nullam in his esse laudem ampliorem
603 | ob
604 [Title]| Marcellorum meum pectus memoria obfudit, quibus tu etiam mortuis,
605 4 | obscuratura nulla umquam sit oblivio.
606 4 | te talem, ut tuas laudes obscuratura nulla umquam sit oblivio.
607 [Title]| dissidebamus. Erat enim obscuritas quaedam; erat certamen inter
608 3 | quidem meum consilium minime obscurum fuit. Nam et in hoc ordine
609 2 | volumus, et hortamur et obsecramus, ut vitae tuae et saluti
610 2 | modo etiam cum leguntur, obstrepi clamore militum videntur
611 2 | etiam quae laudet exspectat. Obstupescent posteri certe imperia, provincias,
612 2 | victoriae condicione omnes victi occidissemus, clementiae tuae iudicio
613 2 | imperia, provincias, Rhenum, Oceanum, Nilum, pugnas innumerabilis,
614 1 | 5] Soleo saepe ante oculos ponere, idque libenter crebris
615 3 | cupiditate et rursus sine odio et sine invidia iudicabunt. ~
616 1 | non fortuna inflammaret odium suum, sed bonitate leniret;
617 3 | commemoratis praesertim offensionibus, te auctoritatem huius ordinis
618 3 | societatem gloriae se non offert: tibi cedit; tuam esse totam
619 5 | pravitate lapsis, sed opinione offici stulta fortasse, certe non
620 2 | patriae certe parum. Qua re omitte istam, quaeso, doctorum
621 | omnem
622 2 | tuae et saluti consulas; omnesques tibi, ut pro aliis etiam
623 | omnino
624 1 | sit aetas,—nihil est enim opere et manu factum, quod non [
625 2 | magis, ita ut quantum tuis operibus diuturnitas detrahet, tantum
626 2 | a perfectione maximorum operum, ut fundamenta nondum quae
627 5 | aut pravitate lapsis, sed opinione offici stulta fortasse,
628 3 | quem deum, si cupiat, posse opitulari rei publicae credamus?
629 2 | inservias, huic te ostentes oportet, quae quidem quae miretur
630 2 | militum virtus, locorum opportunitas, auxilia sociorum, classes,
631 2 | etiam laterum nostrorum oppositus et corporum pollicemur. ~
632 4 | nobilitate aut probitate aut optimarum artium studio aut innocentia
633 [Title]| Equidem cum C. Marcelli, viri optimi et commemorabili pietate
634 [Title]| duces: multi dubitabant quid optimum esset, multi quid sibi expediret,
635 1 | orsa, in eodem terminetur oratio,—maximas tibi omnes gratias
636 2 | non modo pacem, sed etiam orationem civium pacem flagitantium
637 3 | obscurum fuit. Nam et in hoc ordine integra re multa de pace
638 1 | decet—M. Marcello a te huic ordini populoque Romano et rei
639 3 | offensionibus, te auctoritatem huius ordinis dignitatemque rei publicae
640 1 | fuisset, multa perderet et ornamenta dignitatis et praesidia
641 2 | conservato solum, sed etiam ornato, tamen ad tua in me unum
642 1 | XXX] Sed, ut unde est orsa, in eodem terminetur oratio,—
643 3 | cuius mentem sensusque et os cernimus, ut, quicquid belli
644 2 | Huic tu inservias, huic te ostentes oportet, quae quidem quae
645 1 | summa tranquillitate et otio perfruare: tum te, si voles,
646 3 | armatis, sed interdum etiam otiosis minabantur; nec quid quisque
647 3 | benevolentia complectemur? Parietes (me dius fidius) ut mihi
648 1 | Haec igitur tibi reliqua pars est: hic restat actus, in
649 2 | multum iuvant: maximam vero partem quasi suo iure Fortuna sibi
650 2 | quos potest. Alterius vero partis nihil amplius dicam quam (
651 3 | 26] Parumne igitur, inquies, magna relinquemus?
652 1 | disiunctissimas terras citius passibus cuiusquam potuisse peragrari,
653 1 | patres conscripti, quam late pateat attendite. Omnes enim, qui
654 3 | magnorum vel in suos vel in patriam vel in omne genus hominum
655 [Title]| nobilissimamque familiam iam ad paucos redactam paene ab interitu
656 1 | est, ut si in alterutro peccandum sit, malim videri nimis
657 [Title]| omnium Marcellorum meum pectus memoria obfudit, quibus
658 2 | suam, et ex unius tua vita pendere omnium? Equidem de te dies
659 1 | passibus cuiusquam potuisse peragrari, quam tuis non dicam cursibus,
660 2 | amisimus civis, eos Martis vis perculit, non ira victoriae; ut dubitare
661 [Title]| impetu, quod necesse fuit, perculsa atque prostrata: constituenda
662 1 | belli eventus fuisset, multa perderet et ornamenta dignitatis
663 2 | complexae sunt: tantum abes a perfectione maximorum operum, ut fundamenta
664 1 | summa tranquillitate et otio perfruare: tum te, si voles, cum et
665 1 | 31] Perfuncta res publica est hoc misero
666 2 | Vereor ut hoc, quod dicam, perinde intellegi possit auditum
667 4 | cum tua recordabere, etsi persaepe virtuti, tamen plerumque
668 2 | eadem esse fortuna; nec mihi persuadere poteram, nec fas esse ducebam,
669 4 | quidam falso putant, non pertinebit, nunc certe pertinet esse
670 4 | non pertinebit, nunc certe pertinet esse te talem, ut tuas laudes
671 3 | gloria est inlustris ac pervagata magnorum vel in suos vel
672 4 | ipsum ventura sit laetitia pervenerit. Quod quidem ei merito atque
673 [Title]| optimi et commemorabili pietate praediti, lacrimas modo
674 3 | luctuosum excitaverunt, vel placati iam vel satiati aliquando,
675 2 | naturae, addo etiam, si placet, gloriae: at, quod maximum
676 1 | curiam, sed iudicavit a plerisque ignoratione potius et falso
677 4 | persaepe virtuti, tamen plerumque felicitati tuae gratulabere:
678 3 | divina virtus admirationis plus sit habitura quam gloriae:
679 3 | di immortales, etiam si poenas a populo Romano ob aliquod
680 2 | nostrorum oppositus et corporum pollicemur. ~
681 1 | Soleo saepe ante oculos ponere, idque libenter crebris
682 3 | immortales, etiam si poenas a populo Romano ob aliquod delictum
683 1 | Marcello a te huic ordini populoque Romano et rei publicae reddito—
684 1 | gentium potentissimorumque populorum, omnis clarissimorum regum
685 1 | iudicaret. Arma ab aliis posita, ab aliis erepta sunt. Ingratus
686 1 | et condicionem ut vinci possent habebant. Nulla est enim
687 2 | nemo quin multos, si fieri posset, C. Caesar ab inferis excitaret,
688 1 | tacitus praeterire nullo modo possum. ~
689 2 | manente, salvi esse non possumus. Qua re omnes te, qui haec
690 | post
691 | postea
692 2 | exspectat. Obstupescent posteri certe imperia, provincias,
693 2 | saeculorum omnium, quam posteritas alet, quam ipsa aeternitas
694 1 | omnis exterarum gentium potentissimorumque populorum, omnis clarissimorum
695 2 | fortuna; nec mihi persuadere poteram, nec fas esse ducebam, versari
696 1 | clementiam, tantum in summa potestate rerum omnium modum, tam
697 | potius
698 1 | citius passibus cuiusquam potuisse peragrari, quam tuis non
699 1 | precibus et lacrimis sentire potuisti: sed quia non est omnibus
700 2 | 25] Itaque illam tuam praeclarissimam et sapientissimam vocem
701 [Title]| et commemorabili pietate praediti, lacrimas modo vobiscum
702 3 | ista laude centurio, nihil praefectus, nihil cohors, nihil turma
703 3 | 10] Te vero, quem praesentem intuemur, cuius mentem sensusque
704 1 | ornamenta dignitatis et praesidia stabilitatis suae; multaque
705 1 | nobilitate, ingenio, virtute praestantem non modo extollere iacentem,
706 4 | innocentia aut ullo laudis genere praestantior?
707 2 | molestiis, doloribus liberatus, praestare debeo. Itaque, C. Caesar,
708 2 | sollicitudine, cura, labore tam diu praestiterim, quam diu est de illius
709 1 | ac paene divinam, tacitus praeterire nullo modo possum. ~
710 1 | cum venit, omnis voluptas praeterita pro nihilo est quia postea
711 5 | cupiditate praesertim aliqua aut pravitate lapsis, sed opinione offici
712 1 | sentiunt, quod ex omnium precibus et lacrimis sentire potuisti:
713 2 | quidem quae miretur iam pridem multa habet: nunc etiam
714 1 | constituas, eaque tu in primis summa tranquillitate et
715 2 | distracto. Ergo et mihi meae pristinae vitae consuetudinem, C.
716 1 | sed etiam amplificare eius pristinam dignitatem, haec qui fecit,
717 1 | vellem quaeque sentirem meo pristino more dicendi. Tantam enim
718 2 | fuerunt. Hominem sum secutus privato consilio, non publico; tantumque
719 4 | illo aut nobilitate aut probitate aut optimarum artium studio
720 2 | hominum in contemnenda morte prodentiam: noli nostro periculo esse
721 1 | cecidit, qui in causa animam profudit. Quae enim pertinacia quibusdam,
722 1 | quae idem togatus fieri prohibuisset. Quae quidem tibi nunc omnia
723 [Title]| comprimendae libidines, propaganda suboles: omnia, quae dilapsa
724 1 | Haec enim res unius est propria C. Caesaris: ceterae duce
725 2 | communicare cum multis, ne propriae sint imperatorum. Et certe
726 3 | cedit; tuam esse totam et propriam fatetur. Numquam enim temeritas
727 3 | efferemus? quibus studiis prosequemur? qua benevolentia complectemur?
728 2 | sibi vindicat, et quicquid prospere gestum est, id paene omne
729 [Title]| necesse fuit, perculsa atque prostrata: constituenda iudicia, revocanda
730 1 | qui a te conservati sumus, providenda est: quam etsi spero falsam
731 2 | Obstupescent posteri certe imperia, provincias, Rhenum, Oceanum, Nilum,
732 2 | secutus privato consilio, non publico; tantumque apud me grati
733 2 | Rhenum, Oceanum, Nilum, pugnas innumerabilis, incredibilis
734 4 | tum ad te, ut quidam falso putant, non pertinebit, nunc certe
735 2 | quoniam subesse aliquid putas quod cavendum sit, non modo
736 2 | semper de pace audiendum putavi, semperque dolui non modo
737 2 | conservatam ac restitutam puto. Dolebam enim, patres conscripti,
738 5 | certe non improba, et specie quadam rei publicae: non enim tua
739 | quaedam
740 1 | idemque initium quae vellem quaeque sentirem meo pristino more
741 | Quamquam
742 3 | quo profecto intellegis quanta in dato beneficio sit laus,
743 1 | congruebant. Quotiens ego eum et quanto cum dolore vidi, cum insolentiam
744 | quantum
745 | quantumcumque
746 | quas
747 1 | ardore et armorum, quin quassata res publica, quicumque belli
748 1 | Nunc venio ad gravissimam querelam et atrocissimam suspicionem
749 | quibusdam
750 | quicumque
751 1 | quam parum prudens. Sed quisnam est iste tam demens? De
752 | quisque
753 | quorum
754 2 | tantae latebrae sint et tanti recessus, augeamus sane suspicionem
755 4 | sapienti. Cetera cum tua recordabere, etsi persaepe virtuti,
756 | Recte
757 1 | 24] Non fuit recusandum in tanto civili bello, tanto
758 [Title]| nobilissimamque familiam iam ad paucos redactam paene ab interitu vindicasti. ~
759 1 | et sibi ipsos et patriae reddidit: quorum et frequentiam et
760 1 | proeliorum nec varietate regionum nec celeritate conficiendi
761 1 | populorum, omnis clarissimorum regum res gestas, cum tuis nec
762 3 | Parumne igitur, inquies, magna relinquemus? Immo vero aliis quamvis
763 3 | rem publicam in eo statu relinqueres in quo nunc est, vide, quaeso,
764 1 | 27] [IX] Haec igitur tibi reliqua pars est: hic restat actus,
765 1 | publicae, nullo deprecante, reliquos amplissimos viros et sibi
766 3 | quicquid belli fortuna reliquum rei publicae fecerit, id
767 2 | illa erat adepta victis remisisti. Nam cum ipsius victoriae
768 2 | civium pacem flagitantium repudiari. Neque enim ego illa nec
769 3 | efferent, alii fortasse aliquid requirent, idque vel maximum, nisi
770 3 | incendium salute patriae restinxeris, ut illud fati fuisse videatur,
771 2 | publicae conservatam ac restitutam puto. Dolebam enim, patres
772 1 | liberatus, animum tamen retinet armatum; ut etiam ille melior
773 1 | amiserunt, aut tua misericordia retinuerunt; ut aut nulli supersint
774 [Title]| prostrata: constituenda iudicia, revocanda fides, comprimendae libidines,
775 2 | certe imperia, provincias, Rhenum, Oceanum, Nilum, pugnas
776 2 | omnium tam ignarus rerum, tam rudis in re publica, tam nihil
777 2 | sciens tamquam ad interitum ruerem voluntarium. ~
778 | rursus
779 3 | iudicibus, qui multis post saeculis de te iudicabunt, et quidem
780 2 | tua, quae vigebit memoria saeculorum omnium, quam posteritas
781 2 | obsecramus, ut vitae tuae et saluti consulas; omnesques tibi,
782 3 | satiati aliquando, omnem spem salutis ad clementiam victoris et
783 2 | Qua re omnes te, qui haec salva esse volumus, et hortamur
784 2 | maxime usus es manente, salvi esse non possumus. Qua re
785 2 | sanitatis. Nisi te, C. Caesar, salvo, et in ista sententia qua
786 3 | publicae fecerit, id esse salvum velis, quibus laudibus efferemus?
787 1 | nunc omnia belli volnera sananda sunt, quibus praeter te
788 | sane
789 2 | solum sapientiae, sed etiam sanitatis. Nisi te, C. Caesar, salvo,
790 2 | mansuete, iuste, moderate, sapienter factum—in iracundia praesertim,
791 4 | est fructus iucunditasque sapienti. Cetera cum tua recordabere,
792 2 | habent aliquid non solum sapientiae, sed etiam sanitatis. Nisi
793 2 | tuam praeclarissimam et sapientissimam vocem invitus audivi: "Satis
794 3 | excitaverunt, vel placati iam vel satiati aliquando, omnem spem salutis
795 1 | naturam ipsam expleveris satietate vivendi, satis diu vixisse
796 1 | tenemur erroris humani, scelere certe liberati sumus. Nam
797 2 | ne spe quidem, prudens et sciens tamquam ad interitum ruerem
798 3 | iudicabunt, et quidem haud scio an incorruptius quam nos.
799 [Title]| ingeni, nullius dicendi aut scribendi tanta vis, tanta copia,
800 3 | nomen longe atque late: sedem stabilem et domicilium certum
801 3 | his maiorum suorum et suis sedibus.
802 3 | omnibus, cum M. Marcellum senatui reique publicae concessisti,
803 3 | cepit, cum summo consensu senatus, tum iudicio tuo gravissimo
804 5 | quod minime timendum fuisse senserunt. ~
805 3 | cum capitis mei periculo sensi. Ex quo nemo iam erit tam
806 3 | minabantur; nec quid quisque sensisset, sed ubi fuisset cogitandum
807 1 | sum testis. Nostri enim sensus ut in pace semper, sic tum
808 3 | praesentem intuemur, cuius mentem sensusque et os cernimus, ut, quicquid
809 2 | Caesar, salvo, et in ista sententia qua cum antea tum hodie
810 [Title]| civium fuerunt, distractaeque sententiae. Non enim consiliis solum
811 1 | omnium precibus et lacrimis sentire potuisti: sed quia non est
812 1 | initium quae vellem quaeque sentirem meo pristino more dicendi.
813 [Title]| Caesar, uni, quae iacere sentis, belli ipsius impetu, quod
814 1 | habemus. Nam omnes idem sentiunt, quod ex omnium precibus
815 1 | libenter crebris usurpare sermonibus, omnis nostrorum imperatorum,
816 3 | fuisse videatur, hoc consili. Servi igitur eis etiam iudicibus,
817 [Title]| dilapsa iam diffluxerunt, severis legibus vincienda sunt.
818 | sicut
819 2 | publica sperandum quasi signum aliquod sustulisti. ~
820 1 | 1] [I] Diuturni silenti, patres conscripti, quo
821 | sim
822 1 | summis viris comparo, sed simillimum deo iudico. ~
823 4 | liberalitate, totiens de singulari sapientia tua cogitabis:
824 | sis
825 2 | consilia pacis et togae socia, non belli atque armorum
826 3 | domina, Fortuna, in istius societatem gloriae se non offert: tibi
827 2 | laborum meorum, quasi quodam socio a me et comite distracto.
828 2 | locorum opportunitas, auxilia sociorum, classes, commeatus multum
829 3 | quam es paulo ante adeptus, socium habes neminem: totum hoc
830 4 | sed nimirum audebo vel sola dicere. Tantus est enim
831 2 | maiora. Nam bellicas laudes solent quidam extenuare verbis,
832 1 | 5] Soleo saepe ante oculos ponere,
833 2 | quidem cederem nemini, cum id sollicitudine, cura, labore tam diu praestiterim,
834 1 | cum et patriae quod debes solveris, et naturam ipsam expleveris
835 2 | militum videntur et tubarum sono. At vero cum aliquid clementer,
836 2 | modo cupiditate, sed ne spe quidem, prudens et sciens
837 5 | fortasse, certe non improba, et specie quadam rei publicae: non
838 3 | satiati aliquando, omnem spem salutis ad clementiam victoris
839 2 | bene de [omni] re publica sperandum quasi signum aliquod sustulisti. ~
840 1 | providenda est: quam etsi spero falsam esse, tamen numquam
841 2 | ducenda est, quae corpore et spiritu continetur. Illa, inquam,
842 4 | dicere. Tantus est enim splendor in laude vera, tanta in
843 3 | longe atque late: sedem stabilem et domicilium certum non
844 3 | 29] Sed nisi haec urbs stabilita tuis consiliis et institutis
845 1 | dignitatis et praesidia stabilitatis suae; multaque uterque dux
846 1 | sed quia non est omnibus stantibus necesse dicere, a me certe
847 3 | pacis auctores conservandos statim censuerit, ceteris fuerit
848 3 | adversariis rem publicam in eo statu relinqueres in quo nunc
849 2 | illo aemulo atque imitatore studiorum ac laborum meorum, quasi
850 5 | lapsis, sed opinione offici stulta fortasse, certe non improba,
851 2 | me ipse sentio, quoniam subesse aliquid putas quod cavendum
852 [Title]| comprimendae libidines, propaganda suboles: omnia, quae dilapsa iam
853 | suis
854 2 | 34] Quod autem summae benevolentiae est, quae
855 1 | qui fecit, non ego eum cum summis viris comparo, sed simillimum
856 3 | hodierno die maximum cepit, cum summo consensu senatus, tum iudicio
857 | suo
858 | suorum
859 | suos
860 2 | quae natura insolens et superba est—audimus aut legimus,
861 1 | retinuerunt; ut aut nulli supersint de inimicis, aut qui fuerunt
862 1 | crudelitate bellum esse susceptum. ~
863 3 | publicae tuis vel doloribus vel suspicionibus anteferre. Ille quidem fructum
864 2 | sperandum quasi signum aliquod sustulisti. ~
865 1 | sapientiam ac paene divinam, tacitus praeterire nullo modo possum. ~
866 1 | tam demens? De tuisne? —tametsi qui magis sunt tui quam
867 | tamquam
868 2 | tamen cum in animis hominum tantae latebrae sint et tanti recessus,
869 1 | meo pristino more dicendi. Tantam enim mansuetudinem, tam
870 2 | tantae latebrae sint et tanti recessus, augeamus sane
871 2 | privato consilio, non publico; tantumque apud me grati animi fidelis
872 3 | propriam fatetur. Numquam enim temeritas cum sapientia commiscetur,
873 1 | iracundiam cohibere, victoriam temperare, adversarium nobilitate,
874 1 | conscripti, quo eram his temporibus usus—non timore aliquo,
875 1 | compulsi, etsi aliqua culpa tenemur erroris humani, scelere
876 2 | victoriam proeliorum exitu terminatam: gladium vagina vacuum in
877 1 | unde est orsa, in eodem terminetur oratio,—maximas tibi omnes
878 1 | nec vero disiunctissimas terras citius passibus cuiusquam
879 1 | quidem rei M. Marcello sum testis. Nostri enim sensus ut in
880 5 | summa laus, quod minime timendum fuisse senserunt. ~
881 1 | sit, malim videri nimis timidus quam parum prudens. Sed
882 1 | his temporibus usus—non timore aliquo, sed partim dolore,
883 5 | tua culpa est si te aliqui timuerunt, contraque summa laus, quod
884 2 | semperque mea consilia pacis et togae socia, non belli atque armorum
885 1 | faceret armatus, quae idem togatus fieri prohibuisset. Quae
886 3 | offert: tibi cedit; tuam esse totam et propriam fatetur. Numquam
887 1 | eaque tu in primis summa tranquillitate et otio perfruare: tum te,
888 2 | victorias, monimenta, munera, triumphos audientes et legentes tuos. ~
889 1 | quae quidem tanta est, ut tropaeis et monumentis tuis adlatura
890 | tuarum
891 2 | clamore militum videntur et tubarum sono. At vero cum aliquid
892 2 | quam ipsa aeternitas semper tuebitur. Huic tu inservias, huic
893 1 | est iste tam demens? De tuisne? —tametsi qui magis sunt
894 | tuos
895 3 | praefectus, nihil cohors, nihil turma decerpit: quin etiam illa
896 | tuus
897 | ubi
898 | una
899 | unde
900 | unus
901 2 | gladium vagina vacuum in urbe non vidimus. Quos amisimus
902 3 | 29] Sed nisi haec urbs stabilita tuis consiliis
903 1 | idque libenter crebris usurpare sermonibus, omnis nostrorum
904 | uterque
905 1 | 13] [V] Atque hoc C. Caesaris iudicium,
906 2 | terminatam: gladium vagina vacuum in urbe non vidimus. Quos
907 3 | consiliis et institutis erit, vagabitur modo tuum nomen longe atque
908 2 | exitu terminatam: gladium vagina vacuum in urbe non vidimus.
909 2 | grati animi fidelis memoria valuit, ut nulla non modo cupiditate,
910 1 | nec numero proeliorum nec varietate regionum nec celeritate
911 2 | enim, patres conscripti, et vehementer angebar, virum talem, cum
912 2 | victoris: restat ut omnes unum velint, qui modo habent aliquid
913 3 | fecerit, id esse salvum velis, quibus laudibus efferemus?
914 1 | attulit, idemque initium quae vellem quaeque sentirem meo pristino
915 1 | 21] [VII] Nunc venio ad gravissimam querelam
916 4 | paene ad omnis quam ad ipsum ventura sit laetitia pervenerit.
917 1 | aliquando] conficiat et consumat ventustas: ~
918 4 | est enim splendor in laude vera, tanta in magnitudine animi
919 2 | dicam quam (id quod omnes verebamur) nimis iracundam futuram
920 1 | sed partim dolore, partim verecundia—finem hodiernus dies attulit,
921 2 | vero die te ipsum vicisti. Vereor ut hoc, quod dicam, perinde
922 2 | poteram, nec fas esse ducebam, versari me in nostro vetere curriculo,
923 2 | ducebam, versari me in nostro vetere curriculo, illo aemulo atque
924 1 | 16] [VI] Atque huius quidem rei
925 2 | aequitate et misericordia viceras: hodierno vero die te ipsum
926 2 | sentio: ipsam victoriam vicisse videris, cum ea quae illa
927 1 | misero fatalique bello: vicit is, qui non fortuna inflammaret
928 2 | victoriae condicione omnes victi occidissemus, clementiae
929 2 | ea quae illa erat adepta victis remisisti. Nam cum ipsius
930 3 | fortuna belli: qui vero victor pacis auctores diligit,
931 2 | Et ceteros quidem omnis victores bellorum civilium iam ante
932 2 | inimica consilio, et in victoria, quae natura insolens et
933 2 | innumerabilis, incredibilis victorias, monimenta, munera, triumphos
934 1 | non dicam cursibus, sed victoriis lustratae sunt. ~
935 3 | relinqueres in quo nunc est, vide, quaeso, ne tua divina virtus
936 3 | restinxeris, ut illud fati fuisse videatur, hoc consili. Servi igitur
937 2 | obstrepi clamore militum videntur et tubarum sono. At vero
938 [Title]| lacrimas modo vobiscum viderem, omnium Marcellorum meum
939 2 | ipsam victoriam vicisse videris, cum ea quae illa erat adepta
940 1 | dignitatem hoc ipso in consessu videtis. Non ille hostis induxit
941 3 | me dius fidius) ut mihi videtur huius curiae tibi gratias
942 1 | eum et quanto cum dolore vidi, cum insolentiam certorum
943 2 | illa vita est tua, quae vigebit memoria saeculorum omnium,
944 1 | 21] [VII] Nunc venio ad gravissimam
945 [Title]| VIII] Omnia sunt excitanda tibi,
946 1 | naturam et condicionem ut vinci possent habebant. Nulla
947 [Title]| diffluxerunt, severis legibus vincienda sunt.
948 [Title]| redactam paene ab interitu vindicasti. ~
949 2 | quasi suo iure Fortuna sibi vindicat, et quicquid prospere gestum
950 [Title]| Equidem cum C. Marcelli, viri optimi et commemorabili
951 1 | tanta vis, quae non ferro et viribus debilitari frangique possit.
952 1 | deprecante, reliquos amplissimos viros et sibi ipsos et patriae
953 4 | recordabere, etsi persaepe virtuti, tamen plerumque felicitati
954 2 | et vehementer angebar, virum talem, cum in eadem causa
955 2 | ipsius victoriae condicio visque devicta est. ~
956 1 | ipsam expleveris satietate vivendi, satis diu vixisse dicito.
957 1 | angustiis, quas natura nobis ad vivendum dedit, contentus fuit: semper
958 2 | id audirem, si tibi soli viveres, aut si tibi etiam soli
959 2 | Satis diu vel naturae vixi vel gloriae.'' Satis, si
960 | vobiscum
961 1 | otio perfruare: tum te, si voles, cum et patriae quod debes
962 1 | quidem tibi nunc omnia belli volnera sananda sunt, quibus praeter
963 4 | publica tecum simul esse voluisti, quotiens cogitabis, totiens
964 2 | te, qui haec salva esse volumus, et hortamur et obsecramus,
965 1 | dicere, a me certe dici volunt, cui necesse est quodam
966 2 | tamquam ad interitum ruerem voluntarium. ~
967 3 | dubitet quae Caesaris de bello voluntas fuerit, cum pacis auctores
968 [Title]| X] Diversae voluntates civium fuerunt, distractaeque
969 1 | extremum? quod cum venit, omnis voluptas praeterita pro nihilo est
970 [Title]| X] Diversae voluntates civium
971 1 | 33] [XXX] Sed, ut unde est orsa,
|