[LXXVI]
[307] Itaque nunc
illuc redeo, Catule, in quo tu me paulo ante laudabas, ad ordinem
conlocationemque rerum ac locorum; cuius ratio est duplex; altera, quam adfert
natura causarum, altera, quae oratorum iudicio et prudentia comparatur: nam ut
aliquid ante rem dicamus, deinde ut rem exponamus, post ut eam probemus nostris
praesidiis confirmandis, contrariis refutandis, deinde ut concludamus atque ita
peroremus, hoc dicendi natura ipsa praescribit; [308]
ut vero statuamus ea, quae probandi et docendi causa dicenda sunt quem ad modum
componamus, id est vel maxime proprium oratoris prudentiae. Multa enim occurrunt argumenta; multa, quae in dicendo profutura
videantur; sed eorum partim ita levia sunt, ut contemnenda sint; partim, etiam
si quid habent adiumenti, sunt non numquam eius modi, ut insit in eis aliquid
viti neque tanti sit illud, quod prodesse videatur, ut cum aliquo malo
coniungatur; [309] quae autem
utilia sunt atque firma, si ea tamen, ut saepe fit, valde multa sunt, ea, quae
ex eis aut levissima sunt aut aliis gravioribus consimilia, secerni arbitror
oportere atque ex oratione removeri: equidem cum conligo argumenta causarum,
non tam ea numerare soleo quam expendere.
|