[XVII]
[74] Tum ridens
Scaevola "non luctabor tecum," inquit "Crasse, amplius; id enim
ipsum, quod contra me locutus es, artificio quodam es consecutus, ut et mihi,
quae ego vellem non esse oratoris, concederes et ea ipsa nescio quo modo rursus
detorqueres atque oratori propria traderes. [75]
Quae, cum ego praetor Rhodum venissem et cum summo doctore istius disciplinae
Apollonio ea, quae a Panaetio acceperam, contulissem, inrisit ille quidem, ut
solebat, philosophiam atque contempsit multaque non tam graviter dixit quam
facete; tua autem fuit oratio eius modi, non ut ullam artem doctrinamve
contemneres, sed ut omnis comites ac ministratrices oratoris esse diceres. [76] Quas ego si quis sit unus complexus
omnis, idemque si ad eas facultatem istam ornatissimae orationis adiunxerit,
non possum dicere eum non egregium quendam hominem atque admirandum fore; sed
is, si quis esset aut si etiam umquam fuisset aut vero si esse posset, tu esses
unus profecto, qui et meo iudicio et omnium vix ullam ceteris oratoribus - pace
horum dixerim laudem reliquisti. [77]
Verum si tibi ipsi nihil deest, quod in forensibus rebus civilibusque versatur,
quin scias, neque eam tamen scientiam, quam adiungis oratori, complexus es, videamus
ne plus ei tribuamus quam res et veritas ipsa concedat." [78] Hic Crassus "memento" inquit
"me non de mea, sed de oratoris facultate dixisse; quid enim nos aut
didicimus aut scire potuimus, qui ante ad agendum quam ad cognoscendum venimus;
quos in foro, quos in ambitione, quos in re publica, quos in amicorum negotiis
res ipsa ante confecit quam possemus aliquid de rebus tantis suspicari? [79] Quod si tibi tantum in nobis videtur
esse, quibus etiam si ingenium, ut tu putas, non maxime defuit, doctrina certe
et otium et hercule etiam studium illud discendi acerrimum defuit, quid censes,
si ad alicuius ingenium vel maius illa, quae ego non attingi, accesserint,
qualem illum et quantum oratorem futurum?"
|