1.
At Pontius Telesinus, dux Samnitium, vir domi bellique fortissimus penitusque
Romano nomini infestissimus, contractis circiter quadraginta milibus
fortissimae pertinacissimaeque in retinendis armis iuventutis, Carbone ac Mario
consulibus abhinc annos centum et novem Kal. Novembribus ita ad portam Collinam
cum Sulla dimicavit, ut ad summum discrimen et eum et rem publicam perduceret,
2.
quae non maius periculum adiit Hannibalis intra tertium miliarium castra
conspicata, quam eo die, quo circumvolans ordines exercitus sui Telesinus
dictitansque adesse Romanis ultimum diem vociferabatur eruendam delendamque
urbem, adiiciens numquam defuturos raptores Italicae libertatis lupos, nisi
silva, in quam refugere solerent, esset excisa.
3.
Post primam demum horam noctis et Romana acies respiravit et hostium
cessit. Telesinus postera die semianimis repertus est, victoris magis quam
morientis vultum praeferens, cuius abscisum caput ferro figi gestarigue circa
Praeneste Sulla iussit.
4.
Tum demum desperatis rebus suis C. Marius adulescens per cuniculos, qui
miro opere fabricati in diversas agrorum partis ferebant, conatus erumpere, cum
foramine e terra emersisset, a dispositis in id ipsum interemptus est.
5.
Sunt qui sua manu, sunt qui concurrentem mutuis ictibus cum minore
fratre Telesini una, obsesso et erumpente occubuisse prodiderint. Utcumque
cecidit, hodieque tanta patris imagine non obscuratur eius memoria. De quo
iuvene quid existimaverit Sulla, in promptu est; occiso enim demum eo Felicis
nomen adsumpsit, quod quidem usurpasset iustissime, si eundem et vincendi et
vivendi finem habuisset.
6.
Oppugnationi autem Praenestis ac Marii praefuerat Ofella Lucretius, qui
cum ante Marianarum fuisset partium praetor, ad Sullam transfugerat.
Felicitatem diei, quo Samnitiurn Telesinique pulsus est exercitus, Sulla
perpetua ludorum circensium honoravit memoria, qui sub eius nomine Sullanae
Victoriae celebrantur.
|