1.
Paulo ante quam Sulla ad Sacriportum dimicaret, magnificis proeliis partiurn
eius viri hostium exercitum fuderant, duo Serviii apud Clusium, Metellus Pius
apud Faventiam, N. Lucullus circa Fidentiam.
2.
Videbantur finita belli civilis mala, cum Sullae crudelitate aucta sunt.
Quippe dictator creatus (cuius honoris usurpatio per annos centum et viginti
intermissa; nam proximus post annum quam Hannibal Italia excesserat, uti
adpareat populum Romanum usum dictatoris haud metu desiderasse tali quo
timuisset potestatem) imperio, quo priores ad vindicandam maximis periculis rem
publicam olim usi erant, eo in inmodicae crudelitatis licentiam usus est.
3.
Primus ille, et utinam ultimus, exemplum proscriptionis invenit, ut in
qua civitate petularitis convicii iudicium histrioni ex albo redditur, in ea
iugulati civis Romani publice constitueretur auctoramentum, plurimumque
haberet, qui plurimos interemisset, neque occisi hostis quam civis uberius
foret praemium Geretque quisque merces mortis suae.
4.
Nec tantum in eos, qui contra arma tulerant, sed in multos insontis
saevitum. Adiectum etiam, ut bona proscriptorum venirent exclusique paternis
opibus liberi etiam petendorum honorum iure prohiberentur simulque, quod
indignissimum est, senatorum filii et onera ordinis sustinerent et iura
perderent.
|