1. His auditis revolat ad patrem Caesar; perpetuus
patronus Romani imperii adsuetam sibi causam suscipit. Mittitur ad Germaniam,
Gallias confirmat, disponit exercitus, praesidia munit et se magnitudine sua,
non fiducia hostis metiens, qui Cimbricam Teutonicamque militiam Italiae
minabatur, ultro Rhenum cum exercitu transgreditur.
2.
Arma infert hosti quem
arcuisse pater et patria contenti erant; penetrat interius, aperit limites,
vastat agros, urit domos, fundit obvios maximaque cum gloria, incolumi omnium,
quos transduxerat, numero in hiberna revertitur.
3.
Reddatur verum L. Asprenati
testimonium, qui legatus sub avunculo suo Varo militans gnava virilique opera
duarum legionum, quibus praeerat, exercitum immunem tanta calamitate servavit
matureque ad inferiora hiberna descendendo vacillantium etiam cis Rhenum
sitarum gentium animos confirmavit. Sunt tamen, qui ut vivos ab eo vindicatos,
ita iugulatorum sub Varo occupata crediderint patrimonia hereditatemque occisi
exercitus, in quantum voluerit, ab eo aditam.
4.
L. etiam Caedicii praefecti
castrorum eorumque, qui una circumdati Alisone immensis Germanorum copiis
obsidebaniur, laudanda virtus est, qui omnibus difficultatibus superatis, quas
inopia rerum intolerabilis, vis hostium faciebat inexsuperabilis, nec temerario
consilio nec segni providentia usi speculatique opportunitatem ferro sibi ad
suos peperere reditum.
5.
Ex quo apparet Varum, sane
gravem et bonae voluntatis virum, magis imperatoris defectum consilio quam
virtute destitutum militum se magnificentissimumque perdidisse exercitum.
6.
Cum in captivos saexiretur a
Germanis, praeclari facinoris auctor fuit Caldus Caelius, adulescens vetustate
familiae suae dignissimus, qui complexus catenarum, quibus vinctus erat,
seriem, ita illas inlisit capiti suo, ut protinus pariter sanguinis cerebrique
eRuvio expiraret.
|