1. Divisis angiportis et plateis constitutis
arearum electio ad opportunitatem et usum communem civitatis est explicanda
aedibus sacris, foro reliquisque locis communibus. Et si erunt moenia
secundum mare, area ubi forum constituatur, eligenda proxime portum, sin autem
mediterraneo, in oppido medio. Aedibus vero sacris, quorum deorum maxime in
tutela civitas videtur esse, et Iovi et Iunoni et Minervae, in excelsissimo
loco unde moenium maxima pars conspiciatur, areae distribuantur. Mercurio autem
in foro, aut etiam ut Isidi et Serapi in emporio; Apollini Patrique Libero
secundum theatrum; Herculi, in quibus civitatibus non sunt gymnasia neque
amphitheatra, ad circum: Marti extra urbem sed ad campum; itemque Veneri ad
portum. Id autem etiam Etruscis haruspicibus disciplinarum scripturis ita est
dedicatum, extra murum Veneris, Volcani, Martis fana ideo conlocari, uti non
insuescat in urbe adulescentibus, seu matribus familiarum veneria libido,
Volcanique vi e moenibus religionibus et sacrificiis evocata ab timore
incendiorum aedificia videantur liberari. Martis vero divinitas cum sit extra
moenia dedicata, non erit inter cives armigera dissensio, sed ab hostibus ea
defensa a belli periculo conservabit.
2. Item Cereri extra
urbem loco, quo nomine semper homines, nisi per sacrificium, necesse habeant
adire; cum religione, caste sanctisque moribus is locus debet tueri. Ceterisque diis ad sacrificiorum
rationes aptae templis areae sunt distribuendae. De ipsis autem aedibus sacris
faciundis et de arearum symmetriis in tertio et quarto volumine reddam
rationes, quia in secundo visum est mihi primum de materiae copiis quae in
aedificiis sunt parandae, quibus sint virtutibus et quem habeant usum,
exponere, commensus aedificiorum et ordines et genera singula symmetriarum
peragere et in singulis voluminibus explicare.
|