XLVI. Praeterea utile est, ut alto et libero mari tua
semper classis utatur, inimicorum uero pellatur ad litus, quia pugnandi impetum
perdunt qui detruduntur in terras. In eiusmodi certamine tria armamentorum
genera plurimum ad uictoriam prodesse compertum est, asseres falces bipinnes.
Asser dicitur, cum trabes subtilis ac longa ad similitudinem antemnae pendet in
malo utroque capite ferrato. Hunc, siue a dextra siue a sinistra parte
aduersariorum se iunxerint naues, pro uice arietis ui inpellunt; qui bellatores
hostium siue nautas sine dubio prosternit ac perimit ipsamque nauem saepius
perforat. Falx autem dicitur acutissimum ferrum curuatum ad similitudinem falcis,
quod contis longioribus inditum chalatorios (sub. funes), quibus antemnae
suspenditur, repente praecidit conlapsisque uelis liburnam pigriorem et
inutilem reddit. Bipinnis est securis habens ex utraque parte latissimum et
acutissimum ferrum. Per has in medio ardore pugnandi peritissimi nautae uel
milites cum minoribus scafulis secreto incidunt funes, quibus aduersariorum
ligata sunt gubernacula. Quo facto statim capitur tamquam inermis et debilis
nauis; quid enim salutis superest ei, qui amiserit clauum? De lusoriis, quae in
Danubio agrarias cotidianis tutantur excubiis, reticendum puto, quia artis
amplius in his frequentior usus inuenit, quam uetus doctrina monstrauerat.
|