|
XXXIV.
1.
Sed Claudii imperium milites, quos fere contra ingenium perditae res subigunt recta
consulere, ubi afflicta omnia perspexere, avide approbant extolluntque, viri
laborum patientis aequique ac prorsus dediti reipublicae,
2.
quippe ut longo intervallo Deciorum morem renovaverit.
3.
Nam cum pellere Gothos cuperet, quos diuturnitas nimis validos ac prope incolas
effecerat, proditum ex libris Sibyllinis est primum ordinis amplissimi
victoriae vovendum.
4.
Cumque is, qui esse videbatur, semet obtulisset, sibi potius id muneris
competere ostendit, qui revera senatus atque omnium princeps erat.
5.
Ita nullo exercitus detrimento fusi barbari summotique, postquam imperator vita
reipublicae dono dedit.
6.
Adeo bonis salus civium ac longa sui memoria cariora sunt; quae non gloriae
modo, verum etiam ratione quadam posterorum felicitati proficiunt.
7.
Hoc siquidem Conatantius et Constantinus atque imperatores nostri***
corporisque acceptior militibus praemiorum spe seu lasciviae.
8.
Quo aegra asperiorque victoria fuit, dum, uti mos subditis est, studio impune
peccandi remissa imperia promptius quam utilia defendant.
XXXV.
1.
Ceterum Aurelianus successit tanto vehementior confestim, quasi belli reliquiae
superessent, in Persas progressus est.
2.
Quis deletis Italiam repetivit, cuius urbes Alamannorum vexationibus
affligebantur.
3.
Simul Germanis Gallia dimotis Tetrici, de quo supra memoravimus, caesae
legiones proditore ipso duce.
4.
Namque Tetricus, cum Faustini praesidis dolo corruptis militibus plerumque
peteretur, Aureliani per litteras praesidium imploraverat eique adventanti
producta ad speciem acie inter pugnam se dedit.
5.
Ita, uti rectore nullo solet, turbati ordines oppressi sunt, ipse post celsum
biennii imperium in triumphum ductus Lucaniae correcturam filioque veniam atque
honorem senatorum cooptavit.
6.
Neque secus intra urbem monetae opifices deleti, qui, cum auctore Felicissimo
rationali nummariam notam corrosissent, poenae metu bellum fecerant usque eo
grave, uti per Coelium montem congressi septem fere bellatorum milia
confecerint.
7.
His tot tantisque prospere gestis fanum Romae Soli magnificum constituit
donariis ornans opulentis, ac ne unquam, quae per Gallienum evenerant,
acciderent, muris urbem quam validissimis laxiore ambitu circumsaepsit;
simulque usus porcinae carnis quo plebi Romanae affatim cederet, prudenter
munificeque prospectavit, deletaeque fiscales et quadruplatorum, quae urbem
miserabiliter affecerant, calumniae consumptis igni tabulis monumentisque
huiuscemodi negotiorum atque ad Graeciae morem decreta abolitione, inter quae
avaritiam peculatum provinciarumque praedatores contra morem militarium, quorum
e numero erat, immane quantum sectabatur.
8.
Qua causa ministri scelere, cui secretorum officium crediderat, circumventus
apud Coenofrurium interiit, cum ille praedae conscientia delictique scripta
callide composita tribunis quasi per gratiam prodidisset, quibus interfici
iubebantur; illique eo metu accensi facinus patravere.
9.
Interea milites amisso principe legatos statim Romam destinant, uti suopte
arbitratu patres imperatorem deligerent.
10.
Quibus hoc ipsorum potissimum convenire munus respondentibus rursum legiones ad
eos reiciunt.
11.
Ita utrimque pudore ac modestia certabatur, rara in hominibus virtute, rebus
praesertim huiuscemodi, ac prope ignota militibus.
12.
Tantum ille vir severitate atque incorruptis artibus potuit, ut eius necis
<nuntius> auctoribus exitio, pravis metui, †simulata dubiis, optimo
cuique desiderio, nemini insolentiae aut ostentationi esset, atque etiam soli
quasi Romulo interregni species obvenit, longe vero gloriosior.
13.
Quod factum praecipue edocuit cuncta in se orbis modo verti nibilque accidere
quod rursum naturae vis ferre nequeat aevi spatio;
14.
adhuc virtutibus principum res attolli facile vel afflictas, easque firmiores
praeceps vitiis dari.
XXXVI.
1.
Igitur tandem senatus mense circiter post Aureliani interitum sexto Tacitum e
consularibus, mitem sane visum imperatorem creat, cunctis fere laetioribus,
quod militari ferocia legendi ius principis proceres recepissent.
2.
Quae tamen laetitia brevis neque exitu tolerabili fuit. Namque Tacito confestim
a ducentesima regni luce Tyanae mortuo, cum tamen prius auctores Aureliani
necis maximeque Mucaporem ducem, quod ipsius ictu occiderat, excruciavisset,
Florianus, eiusdem frater, nullo senatus seu militum consulto imperium
invaserat.
|