|
1.
Potest autem quis etiam singulas res per fideicommissum relinquere, veluti
fundum, hominem, vestem, argentum, pecuniam numeratam, et vel ipsum heredem
rogare ut alicui restituat, vel legatarium quamvis a legatario legari non
possit. Potest autem non solum proprias testator res per fideicommissum
relinquere, sed et heredis aut legatarii aut fideicommissarii aut cuiuslibet
alterius. itaque et legatarius et fideicommissarius non solum de ea re rogari
potest, ut eam alicui restituat, quae ei relicta sit, sed etiam de alia, sive
ipsius sive aliena sit. hoc solum observandum est, ne plus quisquam rogetur
alicui restituere quam ipse ex testamento ceperit; nam quod amplius est
inutiliter relinquitur. cum autem aliena res per fideicommissum relinquitur,
necesse est ei qui rogatus est aut ipsam redimere et praestare aut
aestimationem eius solvere. Libertas quoque servo per fideicommissum dari
potest, ut heres eum rogetur manumittere vel legatarius vel fideicommissarius.
nec interest, utrum de suo proprio servo testator roget, an de eo qui ipsius
heredis aut legatarii vel etiam extranei sit. itaque alienus servus redimi et
manumitti debet: quodsi dominus eum non vendat, si modo nihil ex iudicio eius
qui reliquit libertatem percepit, non statim extinguitur fideicommissaria
libertas, sed differtur, quia possit tempore procedente, ubicumque occasio
redimendi servi fuerit, praestari libertas. qui autem ex causa fideicommissi
manumittitur, non testatoris fit libertus, etiamsi testatoris servus sit, sed
eius qui manumittit: at is qui directo testamento liber esse iubetur, ipsius
testatoris fit libertus, qui etiam orcinus appellatur. nec alius ullus directo
ex testamento libertatem habere potest quam qui utroque tempore testatoris
fuerit, et quo faceret testamentum et quo moreretur. directo autem libertas
tunc dari videtur, cum non ab alio servum manumitti rogat, sed velut ex suo
testamento libertatem ei competere vult.
2.
Verba autem fideicommissorum haec maxime in usu habentur; PETO, ROGO, VOLO,
MANDO, FIDEI TUAE COMMITTO. quae perinde singula firma sunt atque si omnia in unum
congesta essent.
|