|
1. Rusticorum praediorum
iura sunt haec: iter, actus, via, aquae ductus. iter est ius eundi, ambulandi
homini, non etiam iumentum agendi vel vehiculum: actus est ius agendi vel
iumentum vel vehiculum. itaque qui iter habet, actum non habet; qui actum
habet, et iter habet eoque uti potest etiam sine iumento. via est ius eundi et
agendi et ambulandi: nam et iter et actum in se via continet. aquae ductus est
ius aquae ducendae per fundum alienum. Praediorum urbanorum sunt servitutes
quae aedificiis inhaerent, ideo urbanorum praediorum dictae quoniam aedificia
omnia urbana praedia appellantur, etsi in villa aedificata sunt. item
praediorum urbanorum servitutes sunt hae: ut vicinus onera vicini sustineat: ut
in parietem eius liceat vicino tignum immittere: ut stillicidium vel flumen
recipiat quis in aedes suas vel in aream, vel non recipiat: et ne altius tollat
quis aedes suas, ne luminibus vicini officiatur. In rusticorum praediorum
servitutibus quidam computari recte putant aquae haustum, pecoris ad aquam
adpulsum, ius pascendi, calcis coquendae, harenae fodiendae.
2.
Ideo autem hae servitutes praediorum appellantur, quoniam sine praediis
constitui non possunt. nemo enim potest servitutem adquirere urbani vel rustici
praedii, nisi qui habet praedium, nec quisquam debere, nisi qui habet praediam.
Si quis velit vicino aliquod ius constituere, pactionibus atque stipulationibus
id efficere debet. potest etiam in testamento quis heredem suum damnare, ne
altius aedes tollat, ne luminibus aedium vicini officiat: vel ut patiatur eum
tignum in parietem immittere vel stillicidium habere: vel ut patiatur eum per
fundum ire, agere aquamve ex eo ducere.
|