|
1. Ususfructus est ius
alienis rebus utendifruendi salva rerum substantia. est enim ius in corpore:
quo sublato et ipsum tolli necesse est. Ususfructus a proprietate separationem recipit,
idque pluribus modis accidit. ut ecce si quis alicui usumfructum legaverit; nam
heres nudam habet proprietatem, legatarius usumfructum: et contra si fundum
legaverit deducto usufructu, legatarius nudam habet proprietatem, heres vero
usumfructum: item alii usumfructum, alii deducto eo fundum legare potest. sine
testamento vero si quis velit alii usumfructum constituere, pactionibus et
stipulationibus id efficere debet. ne tamen in universum inutiles essent
proprietates semper abscedente usufructu, placuit, certis modis extingui
usumfructum et ad proprietatem reverti. Constituitur autem ususfructus non
tantum in fundo et aedibus, verum etiam in servis et iumentis ceterisque rebus,
exceptis his quae ipso usu consumuntur: nam eae neque naturali ratione neque
civili recipiunt usumfructum. quo numero sunt vinum, oleum, frumentum,
vestimenta. quibus proxima est pecunia numerata: namque in ipso usu adsidua
permutatione quodammodo extinguitur. sed utilitatis causa senatus censuit,
posse etiam earum rerum usumfructum constitui, ut tamen eo nomine heredi
utiliter caveatur. itaque si pecuniae ususfructus legatus sit, ita datur
legatario ut eius fiat, et legatarius satisdat heredi de tanta pecunia
restituenda, si morietur aut capite minuetur. ceterae quoque res ita traduntur
legatario ut eius fiant: sed aestimatis his satisdatur, ut, si morietur aut
capite minuetur, tanta pecunia restituatur quanti eae fuerint aestimatae. ergo
senatus non fecit quidem earum rerum usumfructum (nec enim poterat), sed per
cautionem quasi usumfructum constituit. Finitur autem ususfructus morte
fructuarii et duabus capitis deminutionibus, maxima et media, et non utendo per
modum et tempus. quae omnia nostra statuit constitutio. item finitur
ususfructus, si domino proprietatis ab usufructuario cedatur (nam extraneo
cedendo nibil agitur): vel ex contrario si fructuarius proprietatem rei
adquisierit, quae res consolidatio appellatur. eo amplius constat, si aedes
incendio consumptae fuerint vel etiam terrae motu aut vitio suo corruerint, extingui
usumfructum et ne areae quidem usumfructum deberi. Cum autem finitus fuerit
ususfructus, revertitur scilicet ad proprietatem et ex eo tempore nudae
proprietatis dominus incipit plenam habere in re potestatem.
|