|
16. Aurelius Commodus, Antonini filius, Antoninus
et ipse dictus, imperavit annos tredecim. Hic qualis futurus esset, in ipso primordio ostendit. Nam cum in supremis moneretur a
parente attritos iam barbaros ne permitteret vires recipere, responderat ab
incolumi quamvis paulatim negotia perfici posse, a mortuo nihil. Saevior
omnibus libidine atque avaritia, crudelitate, nulli fidus, magisque in eos
atrox, quos amplissimis honoribus donisque ingentibus extulerat. In tantum
depravatus, ut gladiatoriis armis saepissime in amphitheatro dimicaverit. Huic
Marcia, generis libertini, forma tamen meretriciisque artibus pollens, cum
animum eius penitus devinxisset, egresso e balneo veneni poculum obtulit. Ad
extremum ab immisso validissimo palaestrita compressis faucibus exapiravit anno
vitae tricesimo secundoque.
17. Helvius Pertinax imperavit dies octoginta
quinque. Iste coactus imperium
repugnansque suscipiens tale cognomentum sortitus est. Origine ortus sordida,
praefecturam urbi agens imperator effectus scelere Iuliani multis vulneribus
obtruncatur annos natus septem atque sexaginta. Huius caput tota urbe
circumvectum est. Hoc exitu obiit vir ad humanae conversationis exemplum per
laboris genera universa ad summos provectus, usque eo, ut fortunae vocaretur
pila. Nam libertino genitus patre apud Ligures in agro squalido Lollii
Gentiani, cuius in praefectura quoque clientem se esse libentissime fatebatur,
fuit doctor litterarum, quae a grammaticis traduntur. Blandus magis quam
beneficus, unde eum Graeco nomine crhstologon appellavere. Numquam iniuria
accepta ad ulciscendum ductus. Amabat simplicitatem, communem se affatu,
convivio, incessu praebebat. Huic mortuo Divi nomen decretum est; ob cuius
laudem ingeminatis ad vocis usque defectum plausibus acclamatum est:
"Pertinace imperante securi viximus, neminem timuimus, patri pio, patri
senatus, patri omnium bonorum".
18. Didius Iulianus, ortu Mediolanensis, imperavit
mensibus septem. Vir nobilis iure peritissimus factiosus praeceps regni avidus.
Hoc tempore Niger Pescennius apud
Antiochiam, in Pannoniae Sabaria Septimius Severus creantur Augusti. Ab hoc
Severo Iulianus in abditas palatii balneas ductus extenta damnatorum modo
cervice decollatur caputque eius in rostris ponitur.
|