13.
Imperium et omnia imperialia sic horruit, ut
sibi semper ostenderet displicere. Denique non alium se, quam fuerat, videri
volebat. Fuit in curia honorificentissimus, ita ut senatum faventem adoraret et
quasi praefectus urbi cum omnibus sermonem participaret. Voluit etiam imperium
deponere atque ad privatam vitam redire. Filios suos in Palatio nutriri noluit.
Tam parcus autem et tam lucri cupidus fuit, ut apud Vada Sabatia mercaturas
exerecuerit imperator per homines suos, non aliter quam privatus solebat. Nec multum tamen amatus
est, si quidem omnes, qui libere fabulas conferebant, male Pertinacem
loquebantur, chrestologum eum appellantes, qui bene loqueretur et male faceret.
Nam et cives sui, qui ad eum confluxerant iam imperatorem et nihil de eo
meruerant, sic eum appellabant. Munera
quoque lucri libidine libenter accepit. Reliquit filium et filiam superstites
et uxorem, Flavi Sulpiciani filiam, quem praef. urbi loco suo fecerat. Circa
uxoris pudicitiam minus curiosus fuit, cum palam citharoedum illa diligeret.
Ipse praeterea Cornificiam infamissime dicitur dilexisse. Libertos aulicos
vehementissime conpressit, unde grande quoque odium contraxit.
14.
Signa interitus haec fuerunt : ipse ante triduum
quam occideretur in piscina sibi visus est videre hominem cum gladio
infestantem. Et ea die, qua occisus est, negabant in oculis eius pupulas cum imaginibus,
quas reddunt spectantibus, visas. Et cum apud lares sacrificaret, carbones
vivacissimi extincti sunt, cum inflammari soleant. Et, ut supra dictum est, cor
et caput in hostiis non est repertum. Stellae
etiam iuxta solem per diem clarissimae visa ante diem quam obiret. Et ipse omen
de Iuliano successore dedisse dicitur. Nam cum ei Didius Iulianus fratis filium
obtulisset, cui despondebat filiam suam, adhortatus (est) iuvenem ad patrui
observationem, adiecit : "Observa collega et successorem meum"; nam
ante Iulianus ei et in consulatu collega fuerat et in proconsulatu successerat.
Milites eum
et aulici odio habuerunt, populus mortem eius indigni tulit, quia videbat omnia
per eum antiqua posse restitui. Caput
eius conto fixum milites, qui eum occiderant, per urbem in castra pertulerunt.
Reliquiae eius recuperato capite in sepulchro avi uxoris locatae sunt. Et
Iulianus, successor illius, corpus eius quanto potuit honore funeratus est, cum
id in Palatio repperisset. Qui numquam eius ullam mentionem vel apud populum
vel apud senatum publice fecit, sed cum ipse quoque a militibus desertus iam
esset, per senatum et populum Pertinax in deos relatus est.
15.
Sub Severo autem imperatore cum senatus ingens
testimonium habuisset Pertinax, funus imaginarium ei et censorium ductum est,
et ab ipso Severo funebri laudatione ornatus est. Ipse autem Severus amore boni
principis a senatu Pertinacis nomen accepit. Filius Pertinacis patri flamen est
factus. Marciani sodales, qui divi Marci
sacra curabant, Helviani sunt dicti propter Helvium Pertinacem. Circenses et
imperii natalis additi, qui a Severo postea sublati sunt, et genitalicii, qui
manent. Natus autem kal. Augustis Vero et Bibulo conss. Interfectus est V kal. Apr.
Falcone et Claro conss. Vixit annis LX mensibus VII diebus XXVI. Imperavit
mensibus II diebus XXV. Congiarium dedit populo denarios centenos. Praetorianis
promisit milia nummum, sed dedit sena. Quod exercitibus promissum est, datum
non est, quia mors eum praevenit. Horruisse
autem illum imperium epistula docet, quae vitae illius a Mario Maximo apposita
est. Quam ego inseri ob nimiam longitudinem nolui.
|