1.
Uno eodemque prope tempore post Pertinacem, qui
auctore Albino interemptus est, Iulianus a senatu Romae, Septimius Severus ab
exercitu in Syria, Pescennius Niger in Oriente, Clodius Albinus in Gallia
imperatores appellati. Et Clodium quidem Herodianus dicit Severi Caesarem
fuisse. Sed cum alter alterum indignaretur imperare nec Galli ferre possent aut
Germaniciani exercitus, quod et ipsi suum specialem principem haberent, undique
cuncta turbata sunt. Fuit autem Clodius Albinus familia nobili, Hadrumetinus
tamen ex Africa. Quare sortem illam, quae Severum laudatum in Pescennii vita
diximus, ad se traherat, nolens intellegi "pessimus Albus", quod
eodem versu continebatur, quo et Severi laus et adprobatio Nigri Pescennii. Sed
priusquam vel de vita eius vel de morte dissero, etiam hoc discendum est, quod
eum nobilem fecit.
2.
Nam ad hunc eundem quondam Commodus, cum [eum] successorem Albino daret,
litteras dederat, quibus iusserat, ut Caesar esset. exemplum indidi :
"Imperator Commodus Clodio Albino. Alias ad te publice de successione
atque honore tuo misi, sed hanc familiarem et domesticam, omnem, ut vides, mea
manu scriptam, qua tibi do facultatem, ut, si necessitas fuerit, ad milites
prodeas et tibi Caesareanum nomen adsumas. Audio enim et Septimium Severum
et Nonium Marcum male de me apud milites loqui, ut sibi parent stationis
Augustae procurationem. Habebis praeterea, cum id feceris, dandi stipendii
usque ad tres aureos liberam potestatem, quia et super hoc ad procuratores meos
litteras misi, quas ipse signatas excipies signo Amazonio et, cum opus fuerit,
rationalibus dabis, ne te non audiant, cum de aerario volueris imperare. Sane
ut tibi insigne aliquod imperialis maiestatis accedat, iam habebis utendi
coccini pallii facultatem vel me praesente et ad me et cum mecum fueris,
habiturus et purpuram sed sine auro, quia ita et proavus meus Verus, qui puer
vita functus, ab Hadriano, qui eum adoptavit, accepit."
3.
His litteris acceptis [Albinus] facere id, quod iubebat, noluit, videns
Commodum propter mores suos, quibus rem pub. perdiderat et se dedecoraverat,
quandocumque feriendum et timens, ne ipse pariter occideretur. Extat denique
illius contio, qua, cum accepit imperium et quidem Severi, ut quidam, voluntate
firmatum, huius rei memoriam facit. Cuius hoc exemplum est : " Invitum me,
conmilitiones, ductum ad imperium etiam illud probat, quod Commodum donantem me
Caesareano nomine contempsi; sed et vestrae voluntati et Severi Augusti
parendum est, quia credo sub homine optimo et viro forti posse benerem p.
regi." Nec negari potest, quod etiam Marius Maximus dicit, hunc animum
Severo primum fuisse, ut si quid ei contingeret, Pescennium Nigrum et Clodium
Albinum sibi substitueret. Sed postea et filiis iam maiusculis studens et
Albini amori invidens sententiam mutasse atque illorum utrumque bello
oppressisse, maxume precibus uxoris adductus. Denique Severus eum et consulem
designavit, quod utique nisi de optimo viro non fecisset, homo in legendis
magistritibus diligens.
|