|
10. De moribus eius
varia dicuntur. Et Severus quidem ipse haec de eodem loquitur, ut eum dicat
turpem, malitiosum, improbum, inhonestum, cupidum, luxuriosum. Sed haec belli
tempore vel post bellum, quando ei iam de hoste credi non poterat, cum et ipse
ad eum quasi ad amicissimum frequentes miserit litteras et multi de Albino bene
senserint et Severus ipse Caesarem suum eundem appellari voluerit et, cum de
successore cogitaret, hunc primum habuerit ante oculos. Extant praeterea Marci
epistolae de hoc eodem, quae testimonium et virtutum eius ferant et morum.
Quarum unam inserere ad praefectos datam super eius nomine absurdum non fuit.
"Marcus Aurelius Antoninus praefectis suis salutem. Albino ex familia Ceioniorum, Afro quidem homini sed
non multa ex Afris habenti, Plautilli genero, duas cohortes alares regendas
dedi. Est homo exercitatus, vita tristis, gravis moribus. puto eum rebus
castrensibus profuturum, certe offuturum [non] esse [non] satis novi. Huic
salarium duplex decrevi, vestem militarem simplicem, sed loci sui, stipendium
quadruplum. Hunc vos adhortamini, ut se rei p. ostentet, habiturus praemium
quod merebitur." Est et alia epistula, qua idem Marcus Avidii Cassi
temporibus de hoc eodem scripsit, cuius exemplum hoc est : "Laudanda est
Albini constantia, qui graviter deficientes exercitus tenuit, cum ad Avidium
Cassium confugerent. Et nisi hic fuisset, omnes fecissent. Habemus igitur virum dignum
consulatu, quem sufficiam in locum Cassi Papiri, qui mihi exanimis prope iam
nuntiatus est. Quod interim a te publicari nolo, ne aut ad ipsum Papirium aut
ad eius affectus perveniat nosque videamur in locum viventis consulem
subrogasse."
11.
Et istae igitur epistulae constantem virum Albinum fuisse indicant, et illud praecipue,
quod ad eas civitates instaurandas, quas Niger adtriverat, pecuniam misit, quo
facilius sibi earum accolas conciliaret. Gulosum eum Cordus, qui talia
persequitur in suis voluminibus, fuisse dicit, et ita quidem ut pomorum tantum
hauserit, quantum ratio humana non patitur. Nam et quigentas ficus passarias,
quas Graeci callistruthias vocant, ieiunum comedissa dicit et centum persica
Campana et melones Ostienses decem et uvarum Labicanarum pondo viginti et
ficadulas centum et ostrea quadringenta. Vini sane parcum fuisse dicit, quod
Severus negat, qui eum adserit ebrium etiam in bello fuisse. Cum suis ei
numquam convenit vel propter vinulentiam, ut dicit Severus, vel propter morum
[vi] acrimoniam. Uxori odiosissimus fuit, servis iniustus, atrox circa militem,
nam saepe etiam ordinarios centuriones, ubi causae qualitas non postulavit, in
crucem sustulit. Verberavit certe virgis
saepissime neque umquam delictis pepercit. In vestitu nitidissimus fuit, in
convivio sordidissimus et soli studens copiae, mulierarius inter primos
amatores, aversae Veneris semper ignarus et talium persecutor, agri colendi
peritissimus, ita ut etiam Georgica scripserit. Milesias nonnulli eiusdem esse
dicunt, quarum fama non ignobilis habetur, quamvis mediocriter scriptae sint.
12.
A senatu tantum amatus est, quantum nemo principum, in odium speciatim Severi,
quem vehementer ob crudelitatem oderant senatores. Denique victo eo plurimi
senatores a Severo interfecti sunt, qui eius partium vel vere fuerant vel esse
videbantur. Denique cum apud Lugdunum eundem interfecisset, statim litteras
requiri iussit, ut inveniret vel ad quos ipse scripsisset, vel qui ad eum
rescripsissent, omnesque illos, quorum epistolas repperit, hostes iudicari a
senatu fecit; nec his pepercit, sed et ipsos interemit et bona eorum proposuit
atque in aerarium publicum rettulit. Extat epistola Severi, quae ostendit
animum suum, missa ad senatum, cuius hoc exemplum est : "Nihil mihi
gravius potest evenire, p. c., quam ut vestrum iudicium Albinus haberet potius
quam Severus. Ego frumenta rei p. detuli, ego multa bella pro re p. gessi, ego
populo Romano tantum olei detuli, quantum rerum natura vix habuit. Ego
interfecto Pescennio Nigro vos a malis tyrannicis liberavi. Magnam sane mihi
reddidistis vicem, magnam gratiam: unum ex Afris et quidem Hadrumetinis,
fingentem, quod de Ceioniorum stemmate sanguinem duceret, usque adeo
extulistis, ut eum principem habere velletis me principe, salvis liberis meis.
Defuitne quaeso tanto senatu, quem amare deberetis, qui vos amaret? Huius
fratrem honoribus extulistis, ab hoc consulatus, ab hoc praeturas, ab hoc
speratis cuiusvis magistratus insignia. Non eam gratiam mihi redditis quam
maiores vestri contra Pisonianam factionem, quam item pro Traiano, quam nuper
contra Avidium Cassium praestiterunt : fictum illum et ad omnia mendaciorum
genera paratum, qui nobilitatem quoque mentitus est, mihi praeposuistis. Quin etiam audiendus in
senatu fuit Statilius Corfulenus, qui honores Albino et eius fratri decernendos
ducebat, cui hoc superfuit, ut de me ille decerneret homo nobilis et triumphum.
Maior fuit dolor, quod illum pro litterato laudandum plerique duxistis, cum
ille neniis quibusdam anilibus occupatus inter Milesias Punicas Apulei sui et
ludicra litteraria consenesceret." Hinc
apparet, quanta severitate factionem vel Pescennianam vel Clodianam
vindicaverit. Quae quidem omnia in vita eius posita sunt. Quae qui diligentius scire velit,
legat Marium Maximum de Latinis scriptoribus, de Graecis scriptoribus Herodianum,
qui ad fidem pleraque dixerunt.
|