|
9. Bassianus vixit
annis quadraginta tribus. Imperavit annis sex. publico funere elatus est. Filium
reliquit, qui postea et ipse Marcus Antoninus Heliogabalus dictus est; ita enim
nomen Antoninorum inoleverat, ut velli ex animis hominum non posset, quod
omnium pectora velut Augusti nomen obsederat. Fuit male moratus et patre duro
crudelior. Avidus cibi, vini etiam adpetens, suis odiosus et praeter milites
praetorianos omnibus castris exosus. Prorsus nihil inter fratres simile. Opera
Romae reliquit thermas nominis sui eximias, quarum cellam solearem architecti
negant posse ulla imitatione, qua facta est, fieri. Nam et ex aere vel cypro
cancelli suppositi esse dicuntur, quibus cameratio tota concredita est, et
tantum est spatii, ut id ipsum fieri nagent potuisse docti mechanis. Reliquit
et porticum patris nomine, quae gesta illius contineret et triumphos et bella. Ipse Caracalli nomen accepit a vestimento, quod populo
dederat, demisso usque ad talos, quod ante non fuerat. Unde hodieque
Antoninianae dicuntur caracallae huiusmodi, in usu maxime Romanae plebis
frequentatae. Idem viam novam munivit, quae est sub eius thermis, Antoninianis
scilicet, qua pulchrius inter Romanas plateas non facile quicquam invenias.
Sacra Isidis Romam deportavit et templa ubique magnifice eidem deae fecit;
sacra etiam maiore reverentia celebravit, quam antea celebrabantur. In quo
quidem mihi mirum videtur, quemammodum sacra Isidis primum per hunc Romam
venisse dicantur, cum Antoninus Commodus ita ea celebraverit, ut et Anubin
portaret et pausas ederet; nisi forte iste addidit celebritati, non eam primus
invexit. Corpus eius Antoninorum sepulchro inlatum est, ut ea sedes reliquias
eius acciperet, quae nomen addiderat.
10.
Interest scire quemadmodum novercam suam Iuliam uxorem duxisse dicatur. Quae
cum esset pulcherrima et quasi per neglegentiam se maxima corporis parte
nudasset dixissetque Antoninus "Vellem, si liceret", respondisse
fertur: "Si libet, licet. an nescis te imperatorem esse et leges dare, non
accipere?" Quo audito furor inconditus ad effectum criminis roboratus est
nuptiasque eas celebravit, quas, si sciret se leges dare vere, solus prohibere
debuisset. Matrem enim (non alio dicenda erat nomine) duxit uxorem et ad
parricidium iunxit incestum, si quidem eam matrimonio sociavit, cuius filium
nuper occiderat. Non ab re est etiam diasyrticum quiddam in eum dictum addere. Nam cum
Germanici et Parthici et Arabici et Alamannici nomen adscriberet (nam
Alamannorum gentem devicerat), Helvius Pertinax, filius Pertinacis, dicitur
ioco dixisse : "Adde, si placet, etiam Geticus Maximus", quod Getam
occiderat fratrem et Gothi Getae dicerentur, quos ille, dum ad orientem
transit, tumultuariis proeliis devicerat.
11.
Occidendi Getae multa prodigia extiterunt, ut in vita eius exponemus. Nam
quamvis prior ille e vita excesserit, nos tamen ordinem secutisumus, ut qui et
prior natus est et qui prior imperare coeperat, prior scriberetur. Eo sane
tempore, quo ab exercitu appellatus est Augustus vivo patre, quod ille pedibus
aeger gubernare non posse videretur imperium, contusis animis militum et
tribunorum Severus dicitur animo volutasse, ut et hunc occideret, nisi
repugnassent praef. eius, gravis viri. Aliqui contra dicunt praef. voluisse id
fieri, sed Septimium noluisse, ne et severitas illius crudelitatis nomine
inquinaretur, et, cum auctores criminis milites fuerint, adulescens stultae
temeritatis poenas lueret tam gravis supplicii titulo, ut a patre videretur
occisus. Hic tamen omnium durissimus et, ut uno conplectamur verbo, parricida
et incestus, patris, matris, fratris inimicus, a Macrino, qui eum occiderat,
timore militum et maxime praetorianorum inter deos relatus est. Habet Faustinae
templum et divale nomen eripuit, certe templum, quod ei sub Tauri radicibus
fundaverat maritus, in quo postea filius huius Heliogabalus Antoninus sibi vel
Iovi Syrio vel Soli -- incertum id est -- templum fecit.
|