1.
Scio, Constantine Auguste, et multos et
clementiam tuam quaestionem movere posse, cur etiam Geta Antoninus a me
tradatur. De cuius priusquam vel vita vel nece dicam, disseram, cur et ipsi
Antonino a Severo patre sit nomen adpositum. Neque enim multa in eius vita dici
possunt, qui prius rebus humani sex emptus est, quam cum fratre teneret
imperium. Septimius Severus quodam tempore cum consuluisset ac petisset, ut
sibi indicaretur, quo esset successore moriturus, in somnis vidit Antoninum
sibi successurum. Quare statim ad milites processit et Bassianum, filium
maiorem natu, Marcum Aurelium Antoninum appellavit. Quod cum fecisset ex
paterna cogitatione vel, ut quidam dicunt, a Iulia uxore commonitus, quae gnara
erat somnii, quod minori filio hoc facto ipse interclusisset aditum imperandi,
etiam Getam, minorem filium, Antoninum vocari iussit. Itaque semper ab eo in
epistulis familiaribus dictus est, cum si forte abesset, scriberet :
"Salutate Antoninos filios et successores meos." Sed nihil valuit patris
cautio, nam ei solus ille successit, qui primus Antoninus nomen accepit. Et
haec de Antonini nomine.
2.
Geta autem dictus est vel a patrui nomine vel avi paterni, de cuius vita et
moribus in vita Severi Marius Maximus primo septenario satis copiose rettulit.
Fuit autem Antoninus Geta etiam ob hoc ita dictus, quod in animo habuit
Severus, ut omnes deinceps principes quemadmodum Augusti, ita etiam Antonini
dicerentur, idque amore Marci, [quem patrem] vel fratrem suum semper dicebat et
cuius philosophiam littererumque institutionem semper imitatus est. Dicunt
aliqui non in Marci honorem tantum Antonini nomini delatum, cum id Marcus
adoptivum habuerit, sed in eius, qui Pius cognominatus est, Hadriani scilicet
successoris, et quidem ob hoc quod Severum ille ad fisci advocationem delegerat
ex formularia forensi, cum ad tantos processus ei patuisset dati ab Antonino
primi gradus vel honoris auspicium, simul quod nemo ei videretur felicior
imperator ad commodandum nomen eo principe, cuius proprium nomen iam per
quattuor principes cucurrisset. De hoc eodem Severus, gnarus geniturae illius,
cuius ut plerique Afrorum, peritissimus fuit, dixisse fertur : "Mirum mihi
videtur, Iuvenalis amantissime, Geta noster divus futurus, cuius nihil
omperiale in genitura video." Erat enim Iuvenalis praef. eius praetorii.
nec eum fefellit. Nam Bassianus, cum eum occidisset ac vereretur tyrannicam ex
parricidio notam audiretque posse mitigari facinus, si divum fratrem
appellaret, dixisse fertur : "Sit divus, dum non sit vivus." Denique eum inter divos rettulitatque ideo ut cumque
redit fama in gratiam parricida.
3.
Natus est Geta Severo et Vitellio consulibus Mediolanii, etsi aliter alii
prodiderunt, VI. kal. Iunias ex Iulia, quam idcirco Severus uxorem duxerat,
quod eam in genitura habere compererat, ut regis uxor esset, isque privatus sed
iam optimi in re p. loci. Statim ut natus est, nuntiatum est ovum gallinam in
aula peperisse purpureum. Quod cum allatum Bassianum frater eius accepisset et
quasi parvulus adplosum ad terram fregisset, Iulia dixisse ioco fertur :
"Maledicte paricida, fratrem tuum occidisti." Idque ioco. Quod dictum
Severus altius quam quisquam praesentium accepit, a circumstantibus autem
postea velut divinitus effusum adprobatum est. Fuit etiam aliud omen: nam cum
in villa cuiusdam Antonini, plebei hominis, agnus natus esset, qui vellus in
fronte purpureum haberet, eadem die atque hora, qua Geta natus est, audissetque
ille ab aruspice post Severum Antoninum imperaturum ac de se ille auguraretur,
sed tamen tale fati timeret indicium, ferro eum adegit. Quod et ipsum signo
fuit Getam ab Antonino interimendum, ut posteasatis claruit. Fuit etiam aliud
omen, ut postea ingens exitus docuit, huius facinoris, quod evenit : nam cum
infantis Getae natalem Severus commendare vellet, hostiam popa nomine Antoninus
percussit. Quod tunc nec quaesitum nec animadversum, post vero intellectum est.
4.
Fuit adulescens decorus, moribus asperis, sed non impius, + gulosus, cupidus
ciborum et vini varie conditi. Huius illud pueri fertur insigne, quod, cum
vellet partium diversarum viros Severus occidere et inter suos diceret :
"Hostes vobis eripio" consentiretque adeo usque Bassianus, ut eorum
etiam liberos, si sibi consuleret, diceret occidendos, Geta interrogasse
fertur, quantus esset interficiendorum numerus; cumque dixisset pater, ille
interrogavit : "Isti habent parentes, habent propinquos?" Cum responsum esset
habere, ait complorans : "Plures ergo in civitate tristes erunt quam laeti
quod vicimus". Et optinuisset eius sententia, nisi Plautianus praefectus
vel Iuvenalis institissent spe proscriptionum, ex quibus ditati sunt. His accedebat Bassiani fratris nimia crudelitas. Qui
cum contenderet et diceret qua ioco qua serio omnes cum liberis occidendos partium
diversarum, Geta ei dixisse dicitur : "Tu qui nulli parcis, potes et
fratrem occidere." Quod dictum eius tunc nihil, post vero pro praesagio
fuit.
|