|
21. Acrior denique
Italiam ingressus est. Ubi cum consperisset Maximum contra se missum,
vehementius saeviens quadrato agmine Hemonam venit. Sed provincialium omnium
consilium hoc fuit, ut sublatis omnibus, quae victum praebere possent, intra
civitates se reciperent, ut Maximinus cum exercitu fame urgueretur. Denique ubi
primum castra in campo posuit neque quicquam commeatuum repperit, incensus
contra eum exercitus suus, quod fame in Italia laboraret, in qua post Alpes
recreari se posse credebat, murmurare primum coepit, deinde etiam aliqua libere
dicere. Haec
cum vellet vindicare, multum exarsit exercitus. Et odium tacitum in tempus
distulit, quod loco suo statim prodidit. Plerique sane dicunt ipsam Hemonam
vacuam et desertam inventam esse a Maximino, stulte laetante, quod quasi sibi
civitas tota cessisset. Post hoc Aquileiam venit, quae contra eum armatis circa
muros dispositis portas clausit, nec propugnatio defuit Menofilo et Crispino
consularibus viris auctoribus.
22.
Cum igitur frustra obsideret Aquileiam, Maximinus legatos in eandem urbem
misit. Quibus
populus paene consenserat, ni Menofilus cum collega restitisset, dicens etiam
deum Belenum per haruspices respondisse Maximinum esse vincendum. Unde etiam
postea Maximiniani milites iactasse dicuntur Apollinem contra se pugnasse, nec
illam Maximi aut senatus sed deorum fuisse victoriam. Quod quidam idcirco ab
his fictum esse dicunt, quod erubescebant armati sic paene ab inermibus victi.
Ponte itaque cupis facto Maximinus fluvium transivit et de proximo Aquileiam
opsidere coepit. Ingens autem oppugnatio et discrimen tunc fuit, cum se cives
sulfure et flammis ceterisque huius modi propugnaculis a militibus defenderent;
quorum alii nudabantur armis, aliorum vestes incendebantur, aliorum oculi
extinguebantur, diruebantur etiam machinamenta. Inter haec Maximinus cum filio
adulescente, quem Caesarem appellaverat, circumire muros, quantum a teli iactu
satis tutus esse posset, nunc suos verbis, nunc oppidanos rogare. Verum nihil profecit. Nam multa et in eum crudelitatis causa et in filium,
qui speciosissimus erat, probra congesta sunt.
23.
Quare Maximinus sperans suorum ignavia bellum trahi duces suos interemit, eo
tempore quo minime oportebat. Unde sibi milites etiam iratiores reddidit. Huc
accedebat, quod defiebatur commeatibus, quia senatus ad omnes provincias et
portuum custodes litteras dederat, ne aliquid commeatuum in Maximini potestatem
veniret. Miserat praeterea per omnes civitates praetorios et quaestorios viros,
quyi ubique custodias agerent et omnia contra Maximinum defenderent. Effectum
denique est, ut opsessi angustias obsidens ipse pateretur. Nuntiabatur inter haec
orbem terrarum consensisse in odium Maximini. Quare timentes milites, quorum
adfectus in Albano monte erant, medio forte die, cum a proelio quiesceretur, et
Maximinum et filium eius in tentorio positos occiderunt eorumque capita
praefixa contis Aquileiensibus demonstrarunt. In oppido igitur vicino statim
Maximini statuae atque imagines depositae sunt, et eius praet. Occisus est cum
amicis clarioribus. Missa etiam Romam
capita sunt eorum.
24.
Hic finis Maximinorum fuit, dignus crudelitate patris, indignus bonitate filii.
Quibus mortuis ingens laetitia provincialium, dolor gravissimus barbarorum. Sed
milites interfectis publicis hostribus recepti sunt ab oppidanis rogantes, et
primum ita ut ante imagines Maximi et Balbini ert Gordiani adorarent, cum omnes
dicerent priore Gordianos in deos relatos. Post hoc ingens ex Aquileia
commeatus in castra, quae laborabant fame, praetio traductus refectisque
militibus alia die ad contionem ventum est, et omnes in Maximi et Balbini verba
iurarunt, Gordianos priores divos appellantes. Dici vix potest, quanta laetitia
fuerit, cum Romam per Italiam caput Maximini fertur, occurrentibus cunctis ad
gaudium publicum. Et Maximus quidem, quem multi Puppienum putant, apud Ravennam
bellum parabat per Germanorum auxilia; qui ubi conperit consensisse exercitum
sibi et collegis suis, occiso autem esse Maximinos, quare statim dimissis
Germanorum auxiliis, quae sibi contra hostem paraverat, Romam laureatas
litteras misit, quae in urbem ingentem laetitiam fecerunt, ita ut omnes per
aras et templa et sacella et loca religiosa gratias agerent. Balbinus autem,
homo timidior natura et qui, cum Maximini nomen audiret, etiam tremeret,
hecatombem fecit iussitque per omnes civitates pari sacrificio supplicari. Dein
Maximus Romam venit senatumque ingressus actis sibi gratiis contionem habuit,
atque inde in Palatium cum Balbino et Gordiano victores se receperunt.
|