|
5. Post consulatum proconsul Africae
factus est adnitentibus cunctis, qui Alexandri imperium etiam in Africa clarum
per proconsulis dignitatem haberi atque esse voluerunt. Extat epistola ipsius Alexandri, qua senatui gratias
agit, quod Gordianum ad Africam proconsulem destinaverit. Cuius hoc exemplum
est : "Neque gratius nihi quicquam, p. c., neque dulcius potuistis
efficere, quam ut Antoninum Gordianum proconsulum ad Africam mitteretis, virum
nobilem, magnanimum, disertum, iustum,continentem, bonum" et reliqua. Ex quo apparet, quantus
vir eo tempore Gordianus fuerit. Amatus est ab Afris ita, ut nemo antea
proconsulum, ita ut eum alii Scipionem, Catonem alii, multi Mucium ac Rutilium
aut Laelium dicerent. Extat eorum adclamatio,
quae a Iunio in litteras relata est. Nam cum quadam die factum imperatorium
legeret atque a proconsulibus Scipionibus coepisset, adclatum est : "Novo
Scipioni, vero Scipioni, Gordiano proconsuli." Haec et alia frequenter audivit.
6.
Et erat quidem longitudine Romana, canitie decora et pompali vultu, ruber magis
quam candidus, facie bene lata, oculis, ore, fronte verendus, corporis
qualitate subcrassulus, moribus ita moderatus, ut nihil possis dicere, quod
ille aut cupide aut immodeste aut nimie fecerit. Affectus suos unice dilexit,
filium et nepotem ultra morem, filium et nepotem religiose. Socero suo Annio Severo tantum detulit, ut in familiam
eius quasi filium migrasse se crederet, numquam cum eo laverit, numquam illo
praesente sederit ante praeturam. Consul cum esset, aut in domo eius semper
mansit aut, si in Pompeiana domo, ad illum vel mane vel sero processit. Vini
parcus, cibi parcissimus, vestitu nitidus, lavandi cupidus, ita ut et quarto et
quinto in die lavaret aestate, hieme secundo. Somni plurimi, ita ut in
tricliniis, si forte apud amicos ederet, etiam sine pudore dormiret. Quod
videbatur facere per naturam, non per ebrietatem atque luxuriem.
7.
Sed boni mores nihil ei profuerunt. Hac enim vita venerabilis, cum Platone
semper, cum Aristotele, cum Tullio, cum Vergilio ceterisque veteribus agens
alium quam exitum passus est. Nam cum temporibus Maximini, hominis saevi atque
truculenti, pro consule Africam regeret, iam ex consulibus filio sibimet legato
a senatu dato, cumque quidam rationalis acrius contra plurimos Afrorum saeviret
quam Maximinus ipse pateretur, proscribens plurimos, interficiens multos et
sdibi ultra procuratorem omnia vindicans, retunsus deinde a proconsule atque
legato nobilibus et consularibus viris ipsis minaretur excidium, Afri tam
insolentes iniurias ferre nequiverunt et primum ipsum rationalem adiunctis sibi
plerique militibus occiderunt. Occiso deinde eo, cum iam orbis terrarum odio
contra Maximinum arderet, coeperunt cogitare, quemadmodum seditio inter
Maximinianos et rusticos vel Afros orta placaretur. Tunc quidam Mauricius
nomine, potens apud Afros decurio, iuxta Tysdrum nobilissima posthac oratione
apud plebem vel urbanam vel rusticanam in agro suo velut contionabundus est
locutus :
8.
"Gratias diis immortalibus, cives, quod occasionem dederunt, et quidem
necesseriam, providendi nobis contra hominem furiosissimum Maximinum. Nos enim, qui procuratorem eius moribus et vitae
consimilem occidimus, nisi facto imperatore salvi esse non possumus. Quodcirca,
si placet, quoniam non longe est nobilissimus vir pro consule cum filio,
consulari legato, quorum utrique mortem pestis illa est minata, sublata de
vexillis purpura imperatores eos dicemus adhibitisque insignibus Romano iure
firmabimus". Tunc adclamatum est: "Aequum est, iustum est. Giordane Auguste, di te servent. feliciter imperator
es, cum filio imperes." His actis propere ventum est ad oppidum Tysdrum,
inventusque senex venerabilis post iuris doctiorem iacens un lectulo, qui
circumfusus purpura humi se abiecit ac retrectans elevatus est. Et cum aliud
facere nihil posset, evitandi periculi gratia, quod (a) Maximinianis dubie, a
fautoribus necessario imminebat, imperatorem se appellari senex passus est.
|