|
1.
Interemptis in Africa Gordiano seniore cum filio,
cum Maximinus ad urbem furens veniret, ut, quod Gordiani Augusti appellati
fuerant, vindicaret, senatus praetrepidus in aedem Concordiae VII. idus Iunias
concurrit, Iudis Apollinaribus, remedium contra furorem hominis improbissimi
requirens. Cum igitur duo consulares et eminentes quidem viri, Maximus et
BAlbinus (quorum Maximus a plerisque in historia reticetur et loco eius
Puppieni nomen infertur, cum et Dexippus et Arrianus Maximum et Balbinum dicant
electos contra Maximinum post Gordianos), quorum alter bonitate, virtute alter
ac severitate clari habebantur, ingressi essent curiam ac praecipue timorem
Maximini adventus fronte ostenderent, referente consule de aliis rebus, qui
primam sententiam erat dicturus, sic exorsus est : "Minora vos sollicitant,
et prope aniles res ferventissimo tempore tractamus in curia. Quid enim opus de
restitutione templorum, de basilicae ornatu, de thermis Titianis, de
exaedificatione amphitheatri agere, cum immineat Maximinus, quem hostem mecum
ante dixistis, Gordiani duo, in quibus praesidium fuerat, interempti sint,
neque in praesenti ullum sit auxillium, quo respirare possimus? Agite igitur, p.c.,
principes dicite. Quid moramini? Ne, dum
singulatim pertimescitis, intimore potius quam in virtute opprimamini."
2.
Post haec tacentibus cunctis, cum Maximus, qui et natu grandior erat et meritis
et virtute ac severitate clarior, dicere sententiam coepisset. Quae ostenderet
duos principes esse faciendos, Vectius Sabinus ex familia Ulpiorum rogato
consule, ut sibi dicere atque interfari liceret, sic exorsus est : "Scio,
p.c., hanc rebus novis inesse oportere constantiam, ut rapienda sint consilia,
non quaerenda, verbis quin etiam plurimis abstinendum sit atque sententiis, ubi
res perurguent. Cervices suas quisque respiciat, uxorem ac liberos cogitet,
avitas patriasque fortunas : quibus omnibus inminet Maximinus, natura furiosus,
truculentus, inmanis, causa vero, ut sibi videtur, satis iusta truculentior.
Ille quadrato agmine castris ubique positis ad urbem tendit, vos sedendo et
consultando diem teritis. Longa oratione opus non est : faciendus est
imperator, immo faciendi sunt principes, unus qui in urbe resideat, alter qui
obviam cum exercitu latronibus pergat. Ego principes dico, vos firmate, si
placet, sin minus, meliores ostendite : Maximum igitur atque Balbinum, quorum
unus in re militari tantus est, ut novitatem generis splendore virtutis
evexerit, alter ita clarus nobilitate est, ut et morum lenitate rei p. sit
necessarius et vitae sanctimonia, quam a prima aetate in studiis semper ac
litteris tenuit. Habetis sententiam, p.c., mihi fortasse periculosiorem quam
vobis, sed nec vobis satis tutam, si non aut hos principes feceritis." Post haec adclamatum est
uno consensu : "Aequum est, iustum est. Sententiae Sabini omnes
consentimus. Maxime et Balbine Augusti, dii vos servent. Di vos principes
fecerunt, di vos conservent. Vos senatum a latronibus vindicate, vobis bellum
contra latrones mandamus. Hostis publicus Maximinus cum filio pereat, hostem publicum
vos persequimini. Felices vos iudicio
senatus, felicem rem p. vestro imperio. Quod vobis senatus detulit, fortiter
agite; quod vobis senatus detulit, libenter accipite."
3.
His atque aliis adclamationibus imperatores facti sunt Maximus atque Balbinus.
Egressi igitur e senatu primum Capitolium escenderunt ac rem divinam fecerunt.
Deinde ad rostra populum convocarunt. Ubi cum orationem de senatus ententia et de sua
electione habuissent, p.R. cum militibus, qui forte convenerant, adclamavit :
"Gordianum Caesarem omnes rogamus." Hic nepos erat Gordiani ex filio,
qui est in Africa occisus, annum agens aetatis quartum decimum, ut plerique
dicunt. Qui statim raptus est et novo genere senatus consulti, cum eadem die
senatus consultum factum esset, inductus in curiam Caesar est appellatus.
|