|
16.
Domus Balbinis etiam nunc Romae ostenditur in
Carinis, magna et potens et ab eius familia huc usque possessa. Maximus, quem Puppienum
plerique putant, summae tenuitatis, sed virtutis amplissimae fuit. Sub his
pugnatum est a Carpis contra Moesos. Fuit et Scythici belli principium, fuit et
Histriae eexcidium eo tempore, ut autem dexippus dicit, Histricae civitatis.
Dexippus Balbinum satis laudat et dicit forti animo militibus occurisse atque
interfectum, ut mortem non timeret, quem omnibus disciplinis instructum fuisse
dicit; Maximum vero negat eius modi virum fuisse, qualem Gaeci plerique
dicerunt. Addit praeterea, tantum contra Maximinum Aquileiensium odium fuisse,
ut de crinibus mulierum suarum arcubus nervos facerent atque ita sagittas
emitterent. Dexippus etHerodianus, qui hanc principum historiam persecuti sunt,
Maximum et Balbinum fuisse principes dicunt, delectos a senatu contra Maximinum
post interitum duorum in Africa Gordianorum, cum quibus etiam puer tertius
Gordianus electus est. Sed apud Latinos scriptores plerosque Maximi nomen non
invenio et cum Balbino Puppienum imperatorem repperio, usque adeo ut idem
Puppienus cumMaximino apud Aquileiam pugnasse dicatur, cum memoratis hsitoricis
asserentibus ne Maximus quidem contra Maximinum pugnasse doceatur, sed
resedisse apud Ravennam atque illic patratam audisse victoriam : ut mihi
videatur idem esse Puppienus qui Maximus dicitur.
17.
Quare etiam gratulatoriam epistolam subdidi, quae scripta est a consule sui
temporis de Puppieno et Balbino, in qua laetatur redditam ab his post latrones
improbos esse rem p. : "Puppieno et Balbino Augustis Claudius Iulianus.
Cum primum Iovis Op. M. et deorum inmortalium senatusque iudicio et consensu
generis humani suscepisse vos rem p. a nefarii latronis scelere servandam
regendamque Romanis legibus. Domini sanctissimi et invictissimi Augusti,
quamquam nondum ex divinis litteris, sed tamen ex s.c., quod ad me v. c. Celsus
Aelianus collega transmiserat, conperissem : gratulatus sum urbi ROmae, cuius
ad salutem estis electi, gratulatus senatui, cuius pro iudicio, quod in vos
habuit, reddidistis prisnam dignitatem, gratulatus Italiae, quam cum maxime ab
hostium vastatione defendistis, gradulatus provinciis, quas inexplebili
avaritia tyrannorum laceratas ad spem salutis reduxistis, denique legionibus ipsius
et auxiliis, quae ubique terrarum iam vultus vestros adorant, quod deposito
dedecore pristino nunc in vestro nomine dignam Romani principatus speciem
receperunt. Quodcirca nulla vox tam fortis, nulla oratio tam felix, nullum
ingenium tam fecundum numquam fuerit, quod possit publicam felicitatem digne
exprimere. Quae quanta et cuius modi sit, iam in ipso exordio principatus
vestri cognoscere potuimus, qui leges Romanas aequitatemque abolitam et
clementiam, quae iam nulla erat, et vitam et mores et libertatem et spem
successionum atque heredum reduxistis. Haec
enumerare difficile est, nedum prosequi consentanae dicendi dignitate. Nam quod
nobis vita per vos reddita est, quam dimissis passim per provincias
carnificibus sceleratus latro sic petit, ut se amplissimo ordini profiteretur
iratum, quomodo dicam aut prosequar ? Praesertim cum mediocritas mea non modo
publicam felicitatem, sed ne peculiare quidem gaudium animi mei possit
exprimere, cum eos Augustos et principes generis humani videam, quorum antehac perpetuo
cultu mores et modestiam meam tamquam veteribus censoribus meis cuperem
probata, et haec etsi confirmata esse confidam in priorum principum
testimaniis, vestris tamen ut gravioribus iudiciis gloriater. Di praestent
praestabuntque hanc orbi Romano felicitatem. Nam cum ad vos respicio, nihil
aliud optare possum, quam quod apud deos dicitur victor Carthaginis precatus,
ut scilicet in eo statu rem p. servarent, in quo tunc esset, quod nullus melior
inveniretur. Ita ego precor, ut in eo statu vobis rem p. servent, in quo eam
vos adhuc nutantem collocaritis."
18.
Haec epistola probat Puppienum eundem esse, qui a plerisque Maximus dicitur. Si
quidem per haec tempora apud Graecos non facile Puppienus, apud Latinos non
facile Maximus inveniatur, et ea, quae gesta sunt contra Maximinum, modo a
Puppieno modo a Maximo acta dicantur.
|