1.
Sapori rex regum Velsolus : "Si scirem
posse aliquando Romanos penitus vinci, gauderem tibi de victoria, quam
praefers. Sed quia vel fato vel virtute gens illa plurimum potest, vide, ne,
quod senem imperatorem cepisti, et id quidem fraude, male tibi cedat,
posterisve tuis. Cogita, quantas gentes Romani ex hostibus suas fecerint, a
quibus saepe victi sunt. Audivimus certe, quod Galli eos vicerint et ingentem
illam civitatem incenderint: certe Romanis serviunt. Quid Afri ? Certe serviunt
Romanis. De longioribus exemplis et fortasse interioribus nihil dico.
Mithridates Ponticus totam Asiam tenuit: certe victus est, certe Asiam
Romanorum est. Si meum consilium
requiris, utere occasione pacis et Valerianum suis redde. Ego gratulor
felicitati tuae, si tamen illa uti tu scias".
2.
Velenus rex Cadusiorum sic scripsit : "Remissa mihi auxilia integra et
incolumnia gratanter accepi. At captum Valerianum principem principum non satis
gratulor, magis gratularer, si redderetur. Romani enim graviores tunc sunt,
quando vincuntur. Age igitur ut prudentem decet, nec fortuna te inflammet, quae
multos decepit. Valerianus et filium imperatorem habet et nepotem Caesarem, et
quid ad omnem orbem illum Romanorum, qui contra te totus insurget ? Redde
igitur Valerianum et fac cum Romanis pacem, nobis etiam ob gentes Ponticas
profuturam".
3.
Artabasdes rex Armeniorum talem ad Saporem epistolam misit : "In partem
gloriae venio, sed vereor, ne non tam viceris quam bella severis. Valerianum et filius
repetit et nepos et duces Romani omnis Gallia et omnis Africa et omnis Hispania
et omnis Italia et omnes gentes, quae sunt in Illyrico atque in oriente et in
Ponto, quae cum Romanis consentiunt aut Romanorum sunt. Unum ergo senem
cepisti, sed omnes gentes orbis terrarum infestissimas tibi fecisti, fortassis
et nobis, qui auxilia misimus, qui vicini sumus, qui semper vobis inter vos
pugnantibus laboramus."
|