7. Contra Postumum igitur Gallienus
cum Aureolo et Claudio duce, qui postea imperium optinuit, principe generis
Constanti Caesaris nostri, bellum iniit, et cum multis auxiliis Postumus
iuvaretur Celticis atque Francicis, in bellum cum Victorino processit, cum quo
imperium participaverat. Victrix Gallieni pars fuit pluribus proeliis eventuum
variatione decursis. Erat in Gallieno
subitae virtutis audacia, nam aliquando iniuriis graviter movebatur. Denique ad
vindictam Byzantiorum processit et, cum non putaret recipi se posse muris,
receptus alia die omnes milites inermes armatorum corona circumdatos interemit
fracto foedere, quod promiserat. Per eadem tempora etiam Scythae in Asia
Romanorum ducum virtute ac ductu vastati ad propria recesserunt. Interfectis
sane militibus apud Byzantium Gallienus, quasi magnum aliquid gessisset, Romam
cursu rapido convolavit convocatisque patribus decennia celebravit novo genere
ludorum, nova specie pomparum, exquisito genere voluptatum.
8. Iam
primum inter togatos patres et equestrem ordinem albato milite et omni populo
praeeunte, servis etiam prope omnium et mulieribus cum cereis facibus lampadis
praecedentibus Capitolium petit. Praecesserunt etiam altrinsecus centeni albi
boves cornuis auro iugatis et dorsualibus sericis discoloribus praefulgentes;
agnae candentes ab utraque parte ducentae praecesserunt et decem elefanti, qui
tunc erant Romae, mille ducenti gladiores pompabiliter ornati cum auratis
vestibus matronarum, mansuetae ferae diversi generis ducentae ornatu quam
maximo affectae, carpenta cum mimis et omni genere histrionum, pugilles
flacculis, non veritate pugillantes. Cyclopea etiam luserunt omnes apenarii,
ita ut miranda quaedam et stupenda monstrarent. Omnes viae ludis strepituque et
plausibus personabant. Ipse medius cum picta toga et tunica palmata inter
patres, ut diximus, omnibus sacerdotibus praetextatis Capitolium petit. Hastae
auratae altrinsecus quingenae, vexilla centena praeter ea, quae collegiorum
erant, dracones et signa templorum omniumque legionum ibant. Ibant praeterea
gentes simulatae, ut Gothi, Sarmatae, Franci, Persae, ita ut non minus quam
duceni globis singulis ducerentur.
9.
Hac pompa homo ineptus eludere se credidit populum Romanum, sed, ut sunt
Romanorum facetiae, alius Postumo favebat, alius Regiliano, alius Aureolo aut
Aemiliano, alius Saturnino, nam et ipse iam imperare dicebatur. Inter haec ingens
querella de patre, quem inultum filius liquerat, et quem externi utcumque vindicaverant.
Nec tamen Gallienus ad talia movebatur obstupefacto voluptatibus corde sed ab
his, qui circum eum erant, requirebat : "Ecquid habemus in prandio ?
Ecquae voluptates paratae sunt? Et qualis cras erit scaena qualesque circenses
?" Sic confecto itinere celebratisque hecatombiis ad domum regiam redit
conviviisque et epulis decursis alios dies voluptatibus publicis deputabat.
Praetereundum non est haud ignobile facetiarum genus. Nam cum grex Persarum
quasi captivorum per pompam - rem ridiculam - duceretur, quidam scurrae
miscuerunt se Persis, diligentissime scrutantes omnia atque unius cuiusque
vultum mira inhiatione rimantes. A quibus cum quaereretur, quidnam ageret illa
insolentia, illi responderunt : "Patrem principis quaerimus." Quod
cum ad Gallienum pervenisset, non pudore, non maerore, non pietate commotus est
scurrasque iussit vivos exuri. Quod populus factum tristius, quam quisquam
aestimat, tulit, milites vero ita doluerunt, ut non multo post vicem redderent.
|