|
1.
Hic Gallieni filius fuit, nepos Valeriani, de
quo quidem prope nihil est [quod] dignum quod in litteras mittatur, nisi quod
nobiliter natus, educatus regie, occisus deinde non sua sed patris causa. De huius nomine magna est
ambiguitas. Nam multi eum Gallienum,
multi Saloninum historiae prodiderunt. Et qui Saloninum, idcirco quod apud
Salonas natus esset, cognominatum ferunt, qui autem Gallienum, patris nomine
cognominatum et avi Gallieni, summi quondam in re p. viri. Fuit denique
hactenus statua in pede montis Romulei, hoc est sacram viasm, inter templum
Faustinae ac Vestam ad arcum Fabianum, quae haberet inscriptum "Gallieno
iuniori", "Salonino" additum; ex quo eius nomen intellegi
poterit. Transisse decennium imperii Gallienum satis clarum est. Quod idcirco
addidi, quia multi eum imperii sui anno nono perisse dixerunt. Fuisse autem et
alios rebelliones sub eodem proprio dicemus loco, si quidem placuit viginti
tyrannos uno volumine includere, idcirco quod nec multa de his dici possunt et
in Gallieni vita pleraque iam dicta sunt. Et haec quidem de Gallieno hoc
interim libro dixisse sufficiet. Nam et multa iam in Valeriani vita dicta sunt,
multa in libro, qui de triginta tyrannis inscribendus est, iam loquemur, quae
iterari ac saepius dici minus utile videbatur. Huc accedit quod quaedam etiam
studiose praetermisi, ne eius posteri multis rebus editis laederentur.
2.
Scis enim ipse, quales homines cum his, qui aliqua de maioribus eorum scripserint,
quantum gerant bellum, nec ignota esse arbitror, quae dixit Marcus Tullius in
Hortensio, quem ad exemplum protreptici scripsit. Unum tamen ponam, quod
iucunditatem quandam sed vulgarem habuit, morem tamen novum fecit. Nam cum
cingula sua plerique militantium, qui ad convivium venerant, ponerent hora
convivii, Saloninus puer sive Gallienus his auratos costilatosque balteos
rapuisse perhibetur, et, cum esset difficile in aula Palatina requirere quod
perisset ac tacitis vultibus viri detrimenta pertulissent, postea rogati ad
convivium cincti adcubuerunt. Cumque ab his quaereretur, cur non solverent
cingulum, respondisse dicuntur : "Salonino deferimus", atque hinc
tractum morem, ut deinceps cum imperatore cincti discumberent. Negare non
possum aliunde plerisque videri huius rei ortum esse morem : dicunt militare
prandium, quod dictum est parandium ab eo, quod ad bellum milites paret, a
cinctis initum; cui rei argumentum est, quod a discinctis etiam cum imperatore
cenatur. Quae
idcirco posui, quia digna et memoratu videbantur et cognitu.
3.
Nunc transeamus ad viginti tyrannos, qui Gallieni temporibus contemptu mali
principis extiterunt. De quibus breviter et pauca dicenda sunt; neque enim
digni sunt eorum plerique, ut volumen talium hominumsaltim nominibus occupetur,
quamvis aliqui non parum in se virtutis habuisse videantur, multum etiam rei p.
profuisse. Tam variae item opiniones sunt de Salonini nomine, ut, qui se verius
putet dicere, a matre sua Salonina appellatum esse --- quamvis perdite dilexit,
Piparam nomine, barbaram regis filiam --- Gallienus cum suis semper flavo
crinem condit. De annis autem Gallieni et Valeriani ad imperium pertinentibus
adeo incerta traduntur, ut, cum quindecim annos eosdem imperasse constet, id est
Gallienus usque ad quintum decimum pervenisset, Valerianus vero sexto sit
captus, alii novem annis, vix decem alii etiam Gallienum imperasse in litteras
mittant, cum constet et decennalia Gothos ab eo victos, cum Odenato pacem
factam, cum Aureolo initam esse concordiam, pugnatum contra Postumum, contra
Lollianum, multae etiam ab eo gesta, quae ad virtutem, plura tamen, quae ad
dedecus pertinebant; nam et semper noctibus popinas dicitur frequentasse et cum
lenonibus, mimis scurrisque vixisse.
|