|
4.
De hoc Postumo iuniore prope nihil est quod
dicatur, nisi quos a patre appellatus Caesar ac deinceps in eius honore
Augustus cum patre dicitur interemptus, cum Lollianus in locum Postumi
subrogatus delatum sibi a Gallis sumpsisset imperium. Fuit autem - quod solum
memoratu dignum est - ita in declamationibus disertus, ut eius controversiae
Quintiliano dicantur insertae, quem declamatorem Romani generis acutissimum vel
unius capitis lectio prima statim fronte demonstrat.
5.
Lolliani rebellione in Gallia Postumus, vir
omnium fortissimus, interemptus est, cum iam nutante Gallia Gallieni luxuria in
veterem statum Romanum formasset imperium. Fuit quidem etiam iste
fortissimus, sed rebellionis intuiti minorem apud Gallos auctoritatem de suis
viribus tenuit. Interemptus autem est a Victorino, Vitruviae filio vel
Victoriae, quae postea mater castrorum appellata est et Augustae nomine
affecta, cum ipsa per se fugiens tanti ponderis molem primum in Marium, deinde
in Tetricum atque filium contulisset imperia. Et Lollianus quidem nonnihilum
rei p. profuit. Nam plerasque Galliae civitates, nonnulla etiam castra, quae
Postumus per septem annos in solo barbasico aedificaverat, quaeque interfecto
Postumo subita inruptione Germanorum et direpta fuerant et incensa, in statum
veterem reformavit. Deinde a suis militibus, quod in labore nimius esset,
occisus est. Ita Gallieno perdente rem p. in Gallia primum Postumus, deinde
Lollianus, Victorinus deinceps, postremo Tetricus, - nam de Mario nihil dicimus
- adsertores Romani nominis extiterunt. Quos omnes datos divinitus credo, ne,
cum illa pestis inauditae luxuriae impediretur malis, possidendi Romanum solum
Germanis daretur facultas. Qui si eo
genere tunc evasissent, quo Gothi et Persae, consentientibus in Romano solo
gentibus venerabile hoc Romani nominis finitum esset imperium. Lolliani autem
vita in multis obscura est, ut et ipsius Postumi, sed privata: virtute enim
clari, non nobilitatis pondere vixerunt.
6.
Postumus senior cum videret multis se Gallieni
viribus peti atque auxilium non solum militum verum etiam alterius principis
necessarium, Victorinum, militaris industriae virum, in participatum vocavit
imperii et cum eodem contra Gallienum conflixit. Cumque adhibitis ingentibus
Germanorum auxiliis diu bella traxissent, victi sunt. Tunc interfecto etiam
Lolliano solus Victorinus in imperio remansit, qui et ipse, quod matrimoniis
militum et militarium corrumpendis operam daret, a quodam actuario, cuius
uxorem strupraverat, composita factione Agrippinae percussus, Victorino filio
Caesare a matre Vitruvia sive Victoria, quae mater castrorum dicta est,
appellato, qui et ipse puerulus statim est interemptus, cum apud Agrippinam pater
eius esset occisus. De hoc, quod fortissimus fuerit et praeter libidinem
optimus imperator, a multis multa sunt dicta. Sed satis credimus Iuli Atheriani
partem libri cuiusdam ponere, in quo de Victorino sic loquitur:
"Victorino, qui Gallias post Iulium Postumum rexit, neminem aestimo
praeferendum, non in virtute Traianum, non Antoninum in clementia, non in
gravitate Nervam, non in gubernando aerario Vespasianum, non in censura totius
vitae ac severitate militari Pertinacem vel Severum. Sed omnia haec libido et
cupiditas mulierariae voluptatis sic perdidit, ut nemo audeat virtutes eius in
litteras mittere, quem constat omnium iudicio meruisse puniri." Ergo cum id iudicii de
Victorino scriptores habuerint, satis mihi videor eius dixisse de moribus.
|