|
5. Et notissimum eius quidem fertur
tale convivium, in quo primum duodecim accubuisse dicitur, cum sit notissimum
dictum de numero convivarum : "Septem convivium, nevem vero
convicium;" donatos autem pueros decoros, qui ministrabant, singulis,
donatos etiam structores et lances singulis quibusque, donata et viva animalia
vel cicurum vel ferarum avium vel quadripedum, quorum cibi adpositi erant,
donatos etiam calices singulis per singulas potiones, myrrinos et crystallinos
Alexandrinos, quotiens bibitum est; data etiam aurea atque argentea pocula et
gemmata, coronas quin etiam datas lemniscis aureis interpositis et alieni
temporis floribus, data et vasa aurea cum unguentis ad speciem alabastrorum,
data et vehicula cum mulabus ac mulionibus cum iuncturis argenteis, ut ita de
convivio redirent. Omne autem convivium aestimatum dicitur sexagies centenis
milibus sestertiorum. Hoc convivium posteaquam Marcus audivit, ingemuisse
dicitur et doluisse publicum fatum. Post convivium lusum est tesseris usque ad
lucem. Et haec quidem post Parthicum bellum, ad quod eum misisse dicitur
Marcus, ne vel in urbe ante oculos omnium peccaret, vel ut parsimoniam
peregrinatione addisceret, vel ut timore bellico emendatior rediret, vel ut se
imperatorem esse cognosceret. Sed quantum profecerit, cum alia vita tum haec,
quam narravimus, caena monstrabit.
6. Circensium tantam curam habuit,
ut frequenter provincia litteras causa circensium et miserit et acceperit.
Denique etiam praesens et cum Marco sedens multas a venetianis est passus
iniurias, quod turpissime contra eos faveret; nam et Volucri equo prasino
aureum simulacrum fecerat, quod secum portabat; cui quidem passas uvas et
nucleos in vicem hordei in praesepe ponebat, quem sagis fuco tinctis coopertum
in Tiberianam adadduci iubebat, cui mortuo sepulchrum in Vaticano fecit. In huius equi gratiam primum coeperunt equis aurei velbrabia
postulari. In tanto autem equus ille honore fuit, ut ei a populo prasinianorum
saepe modius aureorum postularetur. Profectum eum ad Parthicum bellum Marcus
Capuam prosecutus est; cumque inde per omnium villas se ingurgitaret, morbo
inplicitus apud Canusium aegrotavit. Quo ad eum visendum frater contendit.
Multa in eius vita ignava et sordida etiam belli tempore deteguntur. Nam cum
interfecto legato, caesis legionibus, Syris defectionem cogitantibus oriens
vastaretur, ille in Apulia venabaturet apud Corinthum et Athenas inter
symfonias et cantica navigabatet per singulas maritimas civitates Asiae,
Pamphyliae Ciliciaeque clariores voluptatibus immorabatur.
7.
Antiochiam posteaquam venit, ipse quidem se
luxuriae dedidit. Duces autem confecerunt Parthicum bellum, Statius Priscus et
Avidius Cassius et Martius Verus per quadriennium, ita ut Babylonem et Mediam
pervenirent et Armeniam vindicarent. Partumque ipsi nomen est Armenici,
Parthici, Medici, quod etiam Marco Romae agenti delatum est. Egit autem per
quadriennium Verus hiemem Laodiciae, aestatem apud Daphnen, reliquam partem
Antiochiae. Risui fuit omnibus Syris, quorum multa ioca in theatro in eum dicta
exstant. Vernas in triclinium Saturnalibus et diebus festis semper admisit. Ad
Eufraten tamen inpulsu comitum suorum secundo profectus est. Efesum etiam
redit, ut Lucillam uxorem missam a patre Marco susciperet, et idcirco maxime,
ne Marcus cum ea in Syriam veniret ac flagitia eius adnosceret. nam senatui
Marcus dixerat se filiam in Syriam deducturum. Confecto sane bello regna
regibus, provincias vero comitibus suis regendas dedit. Romam inde ad triumphum
invitus, quod Syriam quasi regnum suum relinqueret, redit et pariter cum fratre
triumphavit susceptisa senatu nominibus, quae in exercitu acceperat. Fertur
praeterea ad amicae vulgaris arbitrium in Syria posuisse barbam. Unde in eum a Syris
multa sunt dicta.
8. Fuit eius fati, ut
in eas provincias, per quas redit, Romam usque luem secum deferre videretur. Et
nata fertur pestilentia in Babylonia, ubi de templo Apollinis ex arcula aurea,
quam miles forte inciderat, spiritus pestilens evasit, atque inde Parthos
orbemque complesse, et hoc non Lucii Veri vitio sed Cassii, a quo contra fidem Seleucia,
quae ut amicos milites nostros receperat, expugnata est. Quod quidem inter
ceteros etiam Quadratus, belli Parthici scriptor, incusatis Seleucenis, qui
fidem primi ruperant, pugat. Habuit hanc reverentiam Marci Verus, ut nomina,
quae sibi delata fuerant, cum fratre communicaret die triumphi, quem pariter
celebrarunt. Reversus e Parthico bello minore circa fratrem cultu fuit Verus; nam et
libertis inhonestius indulsit et multa sine fratre disposuit. His accessit,
quod, quasi reges aliquos ad triumphum adduceret, sic histriones eduxit e
Syria, quorum praecipuus fuit Maximinus, quem Paridis nomine nuncupavit. Villam
praeterea extruxit in via Clodia famosissimam, in qua permultos dies et ipse
ingenti luxuria debacchatus est cum libertis suis et amicis Paridis, quorum
praesentia Nulla inerat reverentia, et Marcum rogavit, qui venit, ut fratri
venerabilem morum suorum et imitandam ostenderet sanctitudinem, et quinque
diebus ineadem villa residens cognitionibus continuis operam dedit, aut
convivante fratre aut convivia comparante. Habuit et Agrippum histrionem, cui
cognomentum erat Memfi, quem et ipsum e Syria velut tropaeum Parthicum
adduxerat, quem Apolaustum nominavit. Adduxerat secum et fidicinas et tibicines
et histriones scurrasque mimarios et praestigiatores et omnia mancipiorum
genera, quorum Syria et Alexandria pascitur voluptate, prorsus ut videretur
bellum non Parthicum sed histrionicum confecisse.
|